'Stemtent'
D66:1100
stemmen
tegen Hoes
3D-printer kan
in handen van gek
gevaarlijk zijn
Man vindt oude muntschat tijdens zoekdag
BINNENLAND 7
66 Wij zien dit toch als een
signaal. Maastricht plaatst
vraagtekens bij Hoes
Arts wil verbod
op energiedrank
Hooguit 100 tot 150 mensen trekt
de maandelijkse Stemtent van
D66 Maastricht normaliter. Inwo
ners kunnen er reageren op tel
kens een andere stelling. Zaterdag
namen bijna 1200 mensen de
moeite hun mening te geven over
Onno Hoes (WD).
Ze deden dat vooral via internet,
maar ook bij de D66-tent op Plein
1992 - op de stelling 'Burgemees
ter Hoes moet blijven'. Een kleine
1100 mensen stemmers in de, ui
teraard niet representatieve, pei
ling willen hem weg hebben.
De plotselinge run op de Stem
tent is bij D66 niet onopgemerkt
gebleven. Voor zover de partij
heeft kunnen nagaan, is er niet of
nauwelijks gemanipuleerd, zegt
fractievoorzitter Bert Jongen des
gevraagd.
„Het waren vooral unieke bezoe
kers, zo leert de techniek ons.
Daarom zien wij dit toch als een
signaal: een deel van de inwoners
van Maastricht plaatst vraagte
kens bij de burgemeester. Onder
meer omdat hij zich te weinig ma
nifesteert als burgervader."
Eind september meldde Hoes
graag een tweede termijn te wil
len als de eerste eind 2016 afloopt.
Om zich een dag later tijdens een
openbaar interview van debatcen
trum Sphinx te manifesteren als
voorstander van de gekozen bur
gemeester. Daarin gaf hij tevens
aan zelf die strijd om de stem van
de burger aan te durven.
Voor D66, ook vóór de gekozen
burgemeester, vormde dat de aan
leiding voor deze stelling op dit
moment, al wordt die door som
migen binnen de Maastrichtse po
litiek 'ongepast' gevonden.
Een beetje knutselaar kan er thuis
zijn eigen pistool of machinege
weer mee maken. „In zekere zin
ben je door deze technologie over
geleverd aan de gekheid van het
individu", zegt Muriel Steegstra.
Zij is de samensteller van de eer
ste overzichtstentoonstelling over
3D-printen in het Haagse Mu
seum voor Communicatie. Vanaf
vandaag zijn daar alle ontwikke
lingen te zien, zowel mooie en
hoopvolle als gevaarlijke.
Daarom wordt er niet alleen een
stoel geprint, maar ligt er ook het
geweer dat een Amerikaan thuis
fabriceerde. „Wij willen onze
ogen er niet voor niet sluiten dat
deze technologie ook meer en
meer achter gesloten deuren zal
worden gebruikt", zegt Steegstra.
„Want je kunt bijna alle denkbare
vormen op deze manier printen.
Zoals holle vormen die in één
keer klaar zijn en die je niet meer
hoeft uit te slijpen. En dingen die
in één keer exact op maat zijn."
Architecten en ontwerpers zijn er
al flink mee aan de slag gegaan en
hebben zowel een Amsterdams
grachtenpand als een auto ge
print, de Strati, die 70 kilometer
per uur haalt. Multinational Phi
lips heeft in New York het bedrijf
Shapeways opgericht, waar men
sen sieraden naar eigen ontwerp
kunnen laten printen. De Hema
doet dat ook met telefoonhoesjes.
In de chipmachines van ASML zit
ten inmiddels al 25 metalen die
met een 3D-printer zijn bewerkt.
De Nasa werkt aan geprinte raket
onderdelen om lanceringen goed
koper te maken en vliegtuigbou
wer Airbus maakt op deze manier
onderdelen die de helft lichter en
goedkoper zijn. Het bedrijf heeft
een vliegtuig ontworpen dat volle
dig uit de 3D-printer komt. Vol
gens Airbus zou dit toestel, waar
van op de expositie een model te
zien is, in 2050 daadwerkelijk kun
nen vliegen.
Bedrijven richten zich op particu
lieren, zoals Ultimaker. Thuisprin-
ters kosten tussen de 1000 en
1700 euro, hebben vele prijzen ge
wonnen en zijn gewild. Ultima
ker bedient meer dan een derde
van de Nederlandse markt van
thuisprinters en gaat ze binnen
kort ook in Amerika verkopen.
Volgens Arjen Koppens van TNO
gaat 3D beslist niet alle productie
methodes vervangen 'zoals som
migen ons doen willen geloven'.
Hij stelt dat de dure printers nog
niet kunnen concurreren met con
ventioneel produceren. Muriël
Steegstra zegt dat de ontwikkelin
gen weliswaar amper zijn bij te
houden, maar het nog lang niet
zo ver is dat je met één druk op
de knop alles krijgt wat je maar
wilt.
Verder verschillen twee vooraan
staande (Amerikaanse) onder
zoeksbureaus van mening over de
ontwikkelingen in de komende ja
ren. Gartner voorziet dat de
3D-printmarkt in 2018 goed zal
zijn voor 13,4 miljard dollar, CSS
komt op 4,8 miljard. De laatste is
voorzichtiger, omdat dit bureau
vindt dat de markt nog verder
moet rijpen en de technologie
doorgaans nog slechts experimen
teel wordt toegepast.
HILVERSUM - De verkoop van ener
giedrankjes aan kinderen jonger
dan 13 jaar moet worden verbo
den. Dat bepleitte kinderarts Rolf
Pelleboer, voorzitter van de kin
derartsenvereniging, gisteren in
het tv-programma Zapp Weekjour-
naal. Hij vergelijkt de drankjes
met alcohol en tabak, waarvoor al
een leeftijdsgrens bestaat. De art
sen maken zich zorgen, omdat ze
steeds vaker kinderen zien die
ziek zijn geworden van de drank
jes die veel suiker en cafeïne be
vatten. Op 140 middelbare scho
len zijn energiedrankjes al verbo
den, maar in de winkel kunnen
kinderen ze gewoon kopen. Pel
leboer roept minister Edith Schip
pers (Volksgezondheid, WD) op
het verbod bij wet te regelen.
Het gaat om 58 munten die min
stens tweehonderd jaar oud zijn.
Het gaat om hele en halve zogehe
ten Willemsmunten. Drie archeo
logen die bij de wedstrijd waren,
denken dat de munten stammen
uit 1700 tot 1830.
De man nam samen met twee
honderd anderen deel aan een
wedstrijd muntzoeken. De organi
satie had in een akker nepmun-
ten verstopt die de deelnemers
met detectoren moesten zoeken.
Toen een deelnemer een collectie
van wel heel oude munten vond,
bleek het te gaan om een munt
schat die er niet door de organisa
tie was neergelegd. „Ik was er be
duusd van", zegt de gelukkige vin
der Karei Klearkofer uit het
Noord-Hollandse Middelmeer.
„Dit is echt uitzonderlijk."
Klearkofer trof de munten zater
dagmiddag een uur voor afloop
van het evenement aan. „Op een
bepaalde plek vond ik wat oude
muntjes. Maar de detector bleef
maar piepen. Toen zijn we blijven
doorgraven. Na een halfuur had
den we 58 munten", vertelt hij op
getogen.
„Dit komt bijna nooit voor", zegt
organisator Mathijs Laan uit Hip-
polytushoef. „Dergelijke munten
worden wel vaker gevonden,
maar niet tijdens een wedstrijd
als deze."
Klearkofer zegt dat de geldstuk
ken op ongeveer 20 tot 25 centime
ter diepte lagen. „Ze lagen dicht
bij elkaar, niet verspreid. Dat is op
merkelijk, omdat de akker inten
sief wordt gebruikt als maïsland."
Klearkofer zoekt al jaren hobby-
matig naar metalen, maar heeft
niet eerder zo'n vondst gedaan.
Dat het gebeurde op een
wedstrijddag is extra bijzonder.
„Alle deelnemers keken ervan op
en kwamen om me heen staan.
Grappig om mee te maken."
Klearkofer voegt de muntschat
toe aan zijn collectie. „Ze zijn wel
iswaar oud, maar hebben geen
museale waarde."
MAANDAG 3 NOVEMBER 2014
MAASTRICHT - De anti-Onno
Hoes-lobby manifesteert zich na
drukkelijker dan de voorstanders
van de Maastrichtse burgemeester,
bleek zaterdag bij een peiling van
D66 in de Limburgse hoofdstad.
Bert Jongen, D66 Maastricht
door Dick Hofland
DEN HAAG - Sommigen noemen
het een luchtbel die op springen
staat, anderen spreken over een
nieuwe industriële revolutie: de
3D-printer. Die zou het zelfs moge
lijk maken om in de toekomst een
heel vliegtuig te maken, veel lich
ter en goedkoper ook. Ook perfec
te menselijke organen, ledematen,
protheses, voedsel, kleding, auto's
en huizen zullen volgens kenners
binnen een jaar of tien uit de prin
ter glijden.
Airbus maakt nu al
vliegtuigonderdelen met
een 3D-printer die de helft
lichter zijn én goedkoper
Onderzoeksbureau stelt dat
de markt nog moet rijpen
en dat de techniek nog
steeds experimenteel is
Voxdale maakt 3D-prints voor racewagens, foto Wouter Remmerie
Karei Klaerkofer met zijn schat.
foto Ronny te Wechel
door Niek Megens
WILP - Een deelnemer aan een zo
geheten metaaldetectorzoekdag is
zaterdag in Wilp onder Deventer
onverwacht gestuit op een echte
muntschat.