10 VERDIEPING
EXPOSITIE MODERN TIMES
Met de heropening van
de Philipsvleugel za
terdag is de grote ver
bouwing van het
Rijksmuseum nu
écht achter de rug.
Modern Times heet de
openingsexpositie met foto's die het mu
seum de afgelopen tien jaar verzamelde.
De naam van de expositie zegt het al; het
Rijksmuseum zet nu de laatste stap van
het verre verleden naar het meest recente.
In de tien jaar dat het hoofdgebouw van
het museum geheel gestript werd en van
binnenuit opnieuw opgebouwd, deed de
Philipsvleugel dienst als tijdelijke nood-
vitrine voor topstukken. Pas na de feestelij
ke heropening in 2013 werd ook dit laatste
stukje museum onder handen genomen
door het architectenduo Cruz y Ortiz.
De aparte ingang via de tuin is verdwenen;
de Philipsvleugel is nu helemaal opgeno
men in de looproute van het gebouw. De
eenheid wordt nog eens benadrukt door
de consequent doorgezette combinatie van
oude en nieuwe elementen.
Zo hangt er in de hal, net als bij de hoofdin
gang, eenzelfde sculpturale kroonluchter
om het geluid te dempen en zijn alle gan
gen royaal voorzien van Portugees kalk
steen. Het meest in het oog springt de ge
reinigde en gerestaureerde gevel van het
Kasteel van Breda. Dit vroegste voorbeeld
van Noord-Europese Renaissancearchitec-
tuur is, samen met andere brokstukken uit
het hele land, in de muur van de vleugel
verwerkt. Die wordt daarom ook wel 'frag
mentengebouw' genoemd.
Het sluitstuk van de verbouwing van het
Rijksmuseum voegt nog eens 1.243 vierkan
te meter expositieruimte toe aan het be
langrijkste museum van Nederland en is
een van de meest beeldbepalende gebou
wen van Amsterdam. De dertien zalen in
de vleugel zijn hoog en ogen voornaam
door de matte kleur verf op de muren. Het
licht is perfect. Ideaal voor het beoogde
doel: wisseltentoonstellingen.
Modern Times zegt veel over de intenties en
identiteit van het 'nieuwe Rijks'. Tot vóór
de restauratie gold het museum als 'de na
tionale schatkist'. Die was gevuld met
oude kunstvoorwerpen, vooral uit de Gou
den Eeuw. Nu worden de objecten - kunst
en gebruiksvoorwerpen door elkaar - di
rect gekoppeld aan een historisch verhaal.
En de geschiedenis, zo onderstreept direc
teur Wim Pijbes vaak en graag, loopt tot
gisteren.
In het hoofdgebouw van het Rijksmuseum
is in de nieuwe opstelling een afdeling
twintigste-eeuwse kunst opgenomen. Daar
staat onder meer een schotelreliëf van Jan
Schoonhoven, een stoel van Rietveld en
een door Frits Koolhoven ontwikkeld ge
vechtsvliegtuig.
En ook Modern Times gaat expliciet over de
twintigste eeuw, met uitlopertjes tot in de
huidige eeuw zejfs. De expositie gaat over
een tijdperk van vooruitkijken, snelheid en
door Edo Dijksterhuis
I Big face front of Macy's, William Klein, New York,
1955-1956
Hurkend meisje, Helen LevittNew York City, 1980