Studieleningen moeten Coalitie Wil taaltest VOOr
SSEmS. alle peuters in Nederland
Hoeveel
kraanwater
gebruikt u
per dag?
Militairen morren
over zootje in Mali
o
6 BINNENLAND
Cartoonist moet rectificeren
Vanaf volgend jaar kunnen men
sen tot 55 jaar hun collegegeld le
nen van de overheid, tegen dezelf
de gunstige voorwaarden als jon
ge studenten nu doen. Nu is le
nen tot je dertigste toegestaan.
Bussemaker reageert hiermee op
de dalende cijfers in het deeltijd
onderwijs. Uit onderzoek van uni
versiteitenkoepel VSNU blijkt dat
het animo voor deeltijdstuderen
flik krimpt, van 3080 eerstejaars
studenten per jaar in 2009 naar
1400 in 2012. Een van de redenen
zou het gebrek aan financiering
zijn.
Naast de invoering van dit leen
stelsel voor volwassen, stelt de mi
nister geld beschikbaar voor men
sen in zorg, welzijn en techniek
die nog geen bachelor- of master-
diploma hebben. Zij krijgen 1.250
euro per 30 studiepunten.
Jongeren die in 2015, 2016, 2017 en
2018 een studie beginnen krijgen
bovendien een extra impuls om
dat later nog een keer te doen: ze
krijgen een tegoedbon van 2000
euro die ze vijf tot tien jaar na
hun diploma mogen inzetten
voor een tweede opleiding.
Volgens de VSNU wordt de afna
me van de interesse voor deeltijd
opleidingen niet alleen veroor
zaakt door een gebrek aan finan
ciële middelen. Ook schort het
aan flexibiliteit van de studies,
omdat colleges bijvoorbeeld over
dag plaatsvinden en dat lastig te
combineren is met werk.
Bussemaker stelt nu 65 miljoen
beschikbaar voor onderwijsinstel
lingen om hun deeltijdonderwijs
'minder een afgeleide te maken
van het voltijdonderwijs'. Zo kun
nen opleidingen samen met werk
gevers studietrajecten afspreken
en kunnen lessen op de werkplek
worden gegeven.
Ook in het mbo wil Bussemaker
de regels versoepelen. Zo kunnen
mensen voor wie een mbo-oplei-
ding te zwaar is - vaak vanwege
ontbrekende taal- of tekenvaardig
heid - certificaten halen in vak
ken die nauw aansluiten bij hun
werk.
Mensen tot 55 jaar kunnen
collegegeld lenen van over
heid, tegen zelfde voorwaar
den als jonge studenten
Consultatiebureaus testen kinde
ren al wel op taal, maar vaak pas
als ze drie of vier zijn. Dat moet
eerder, meent WD-Kamerlid Bri
gitte van der Burg. De peutertest,
ook wel VTO-screeningsinstru-
ment genoemd, is volgens het Ne
derlands Centrum Jeugdgezond-
heid namelijk effectief. Hij zorgt
er voor dat 40 procent meer kinde
ren met een achterstand worden
opgespoord. Ook op lange termijn
is er winst: 75 procent ontvangt
advies of begeleiding.
WD en PvdA willen dat nog
meer kinderen in een traject ko
men als een achterstand wordt ge
constateerd. Deze vroeg- en voor
schoolse educatie is nog niet over
al ingeburgerd, stelt Van der Burg.
Volgens haar zitten nu zo'n
40.000 kinderen in programma's
die het Rijk financiert, maar die
groep moet groeien. Consultatie
bureaus moeten daarom verplicht
doorverwijzen, aldus het regeerak
koord.
H
Een investering weliswaar, maar
een heel zinvolle, zegt de stich
ting Lezen en Schrijven. „Mensen
die laaggeletterd zijn, kosten de sa
menleving op lange termijn veel
geld, ze zijn vaker werkloos, heb
ben meer zorg nodig."
Wel erkent de stichting dat niet al
le bijspijkerprogramma's even ef
fectief zijn. De zogeheten Voor-
leesExpress, waarbij vrijwilligers
in gezinnen komen voorlezen, is
in elk geval een goede, zegt een
woordvoerder. „Voorlezen is de
beste methode om taalvaardig
heid te trainen. Maar we raden an
dere programma's niet expliciet
af: alle aandacht die er voor het
wegwerken van achterstanden is,
juichen we toe."
Maar de Groningse emeritus
hoogleraar spraak- en taalstoornis
sen Sieneke Goorhuis is faliekant
tegen de bijles voor peuters en
kleuters. „Geen enkel programma
is bewezen effectief', zegt zij. „Je
kunt kinderen van die leeftijd
geen taallessen geven. Dat vraagt
veel te veel van ze. Ze leren name
lijk anders: spelenderwijs, dus in
combinatie met motoriek en socia
le ontwikkeling."
Volgens Goorhuis doet de over
heid er beter aan om de kinderop
vang en de peuterspeelzalen weer
naar zich toe te trekken en gratis
te maken. „Goede opvang is het al
lerbelangrijkst om spelenderwijs
te leren."
De coalitiepartijen WD en PvdA
zijn het oneens over de vraag wat
er met de resultaten van de voor
genomen taaltoets moet gebeu
ren. De WD wil dat het hele taai
dossier dat het consultatiebureau
opbouwt automatisch bij de basis
school terechtkomt. Nu kan dat
niet, omdat het gaat om een me
disch dossier. De PvdA gaat zo'n
automatisme te ver. „.Wel zouden
kinderopvang en peuterspeelza
len hun kennis kunnen overdra
gen", aldus PvdA-Kamerlid Loes
Ypma.
Lees meer op www.evides.nl/feiten
waterbedrijf
Inmiddels hebben ruim 350 mili
tairen uit protest een petitie gete
kend, zegt voorzitter Jean Debie
van de grootste militaire vakbond
VBM. Debie claimt in twaalf jaar
tijd nooit zoveel klachten over
één missie te hebben gekregen.
Behalve over behuizing en com
fort klagen soldaten over de slech
te beveiliging. Chinese militairen
die verantwoordelijk zijn voor de
beveiliging van het kamp Castor
bij de Malinese stad Gao werken
weinig uren per dag. Daarom rege
len Nederlandse militairen de be
veiliging nu deels zelf. Daarnaast
zou de vergoeding voor de uitzen
ding niet in verhouding staan tot
de extreme omstandigheden.
Ook de trage werkwijze van de
VN frustreert de manschappen.
Er is veel onnodige bureaucratie
waardoor het lang duurt voordat
spullen aankomen.
In een reactie stelt het ministerie
van Defensie dat het merendeel
van de militairen in Mali deze ge
luiden 'niet herkent' en dat er
nog hard gewerkt wordt aan het
definitieve kamp. „Het is geen
viersterrenhotel, dat kan ook
niet", aldus een woordvoerster.
In Gao wordt sinds april gewerkt
aan het Nederlandse kamp. Mo
menteel zitten er bijna zeshon
derd Nederlandse militairen in
Mali voor de VN-missie die veilig
heid en stabiliteit moet brengen
in het West-Afrikaanse land.
MAASTRICHT - Spotprenttekenaar
Ruben Oppenheimer is in de fout
gegaan met een cartoon over advo
caat Theo Hiddema. Die werd be
gin oktober uitgemaakt voor
louche en dat mag niet, bepaalde
de rechtbank in Maastricht vrij
dag. Oppenheimer en de
huis-aan-huiskrant De Ster, die
de cartoon publiceerde, moeten
rectificeren. Op de cartoon staat
Hiddema getekend. Erboven
schreef Oppenheimer: 'Aangifte
tegen louche advocaat'. Vervol
gens liet hij 'Hiddema' zeggen:
„maar ik ben géén homo". Oppen
heimer maakte de tekening nadat
iemand Hiddema had beschul
digd van omkoping. Dat „betekent
niet dat deze beschuldiging ook
juist is", aldus de rechter, en daar
om gaat de term louche te ver.
door Francine Wildenborg
DEN HAAG - Jongeren gruwelen van
een lening, maar voor volwassenen
maakt het studeren juist een stuk
aantrekkelijker, denkt minister van
Onderwijs jet Bussemaker (PvdA).
Het is een van de maatregelen die
zij neemt om ouderen in de college
banken te krijgen.
door Francine Wildenborg
DEN HAAG - Coalitiepartijen VVD
en PvdA willen dat kinderen zo
jong mogelijk worden getest, nog
voordat ze naar de kleuterschool
gaan. De WD pleit voor een toets
voor twee-jarigen op alle consulta
tiebureaus. Dat gaat de PvdA te
ver.
Peuters leren spelenderwijs, zegt
hoogleraar Goorhuis. foto HH
v..
'W
Per persoon gebruiken we gemiddeld 119 liter kraanwater per dag; om te drinken,
bij het eten koken, onder de douche en bij het huishouden. Gemiddeld spoelen we
daarnaast 34 liter water door het toilet.
Eerder is onderzocht of waterleidingbedrijven - bijvoorbeeld voor het doorspoelen
van het toilet - 'grijs water kunnen leveren; water dat minder gezuiverd is. Voor de
levering hiervan is de aanleg van een apart leidingnet vereist, zowel in de straat als
in huis. Dit brengt hoge kosten met zich mee, maar nog belangrijker een gezond
heidsrisico. Zo bestaat de kans dat bij een verbouwing de waterleidingen verkeerd
worden aangesloten, waardoor er grijs water uit de keukenkraan komt met alle
gezondheidsklachten van dien.
Om duurzaam om te gaan met kraanwater kunt u natuurlijk de waterbesparende
toiletknop gebruiken. Het grootste verschil voor het milieu maakt u door minder
warm water te gebruiken: u bespaart dan water én energie.
door Niels Klaassen
DEN HAAG - Bij de militaire vakbon
den regent het klachten over de be
roerde omstandigheden op het Ne
derlandse kamp in Mali. Soldaten
mailen over ongedierte bij het
eten, rugklachten door slechte ma
trassen, kapotte wc's, hitte, trage
postbezorging, watertekort en
overvolle slaaptenten.
pagina 10 en 11:
Op de laatste benen
