Johanna Maria Zeegers-
de Martelaere (Joke)
ZEELAND 39
21-03-1939
19-07-2012
in liefdevolle herinnering
'Ma' is slechts twee
letters, maar het
betekent zoveel meer.
In deze rubriek
praten mensen over
verlies, rouw en hoe
het leven verdergaat.
Bescheidenheid, een
voud, zorg en toewij
ding: dat was Joke ten
voeten uit.
Het leven van Joke Zeegers- de Martelaere
stond immer in het teken van eenvoud, be
scheidenheid, zorg en toewijding. Haar
kleine gezinnetje, echtgenoot en één zoon,
kwam altijd eerst. Zelfs toen ze ziek werd
en het fatale bericht kwam dat het einde
definitief zou naderen, cijferde ze zichzelf
nog weg. „Doe voor mij maar een eenvoudi
ge begrafenis in besloten kring zonder veel
toeters en bellen."
Loek Zeegers (49) loopt bijna over van eer
bied voor zijn moeder. Sinds ze er niet
meer is, groeide alleen maar het besef wat
ze allemaal voor hem, zijn vader en alle an
dere mensen om haar heen heeft betekend.
Loek: „Ma. Het is een woord van maar
twee letters, maar zo betekenisvol. Het is
het meest uitgesproken woord in mijn le
ven. Het kwam altijd onbevangen en van
zelfsprekend uit mijn mond. Tot de datum
van 13 juli 2011; op deze zomerse woensdag
was de diagnose definitief: slokdarmkan
ker. Sindsdien kreeg de betekenis van de ti
tel moeder een beladen klank. Wat voor
mij en haar naaste dierbaren onomstotelijk
vast stond, is dat ze werkelijk volledig
recht deed aan het liefdevolle begrip moe
derschap."
Joke was een geboren en getogen Bressiaan-
se. Ze ging naar school in Groede, werkte
als kapster in Schoondijke en werd na haar
huwelijk met Jonnij uit Hoofdplaat, die ze
leerde kennen op de Visserijfeesten in Bres-
kens, voltijds huisvrouw. Het stel kreeg
één kind. Als katholiek paar en in die tijd,
was dat best uitzonderlijk, maar het was
een heel bewuste keus. Loek: „Ik heb er
wel eens naar gevraagd waarom ik nooit
broers of zussen heb gekregen. 'We vinden
het goed zo', zeiden ze dan."
Dat kleine gezin gaf Joke de gelegenheid
zich helemaal over te geven aan de zorg
voor haar naasten. Zo zorgde ze ook tot het
eind voor haar moeder, die ernstig ziek
was en dertien jaar geleden na een lang
ziekbed stierf. Loek: „Het woord mantelzor-
ger was toen nog helemaal niet uitgevon
den, maar wel helemaal op ma van toepas
sing."
Zorg voor haar gezin is Joke aangeboren en
de fijne details kon ze invullen door de ken
nis en kunde die ze opdeed op de huis
houdschool. Loek: „Op de huishoudschool
leerde ma koken. Ze werd een meester van
de eenvoudige pot met verse groenten. Het
waren geen liflafjes in de trant van haute
cuisine maar gewoon eerlijk, puur en een
voudig voedsel. Deze laatste term voegde
ze er zelf altijd in alle bescheidenheid aan
toe, maar we waren allemaal dol op de zelf
gemaakte aardappelpuree met gehaktballe
tjes. Heel haar leven was ze in mijn ogen
de perfecte manager, die haar gezinnetje
en huishouden met alle toewijding runde.
Ondanks de weinige schooldiploma's had
ze toch het belangrijkste diploma gehaald
in iemands bestaan; namelijk die van de
universiteit van het leven."
Loek herinnert zich vooral de intense lief
de en zorg die hij altijd van zijn moeder
heeft ontvangen. „Ze stond altijd voor me
klaar. Op de meest kwetsbare momenten
in mijn leven was ze er voor me en steun
de mij met haar volledige ziel en zaligheid.
Haar levenservaring bracht ze altijd aan
me over en ik heb enorm veel van haar le
venslessen geleerd. Wat me altijd opviel
was haar enorme inlevingsvermogen en
toegankelijkheid om te praten. Geen onder
werp werd geschuwd. Het is enorm fijn
om altijd met alles bij je ouders terecht te
kunnen."
Het werk van haar echtgenoot, die aan het
eind van de jaren zestig aan de slag ging bij
Dow, zorgde ervoor dat Joke, na Bresjes,
Hoofdplaat en Oostburg, uitendelijk
West-Zeeuws-Vlaanderen verliet en neer
streek in Hoek en later in Terneuzen. Loek
werd in Hoofdplaat geboren en groeide op
in Hoek.
Het kleine gezinnetje Zeegers kreeg ook
een kleine uitbreiding. Twaalf jaar geleden
werd Fleur geboren, het enige kleinkind
van Joke. Loek: „Fleur kon dus profiteren
van onverdeelde, onvoorwaardelijke liefde
volle aandacht van opa en oma. Van hutten
bouwen met dekens onder de trap tot
vroeg in de ochtend koekjes bakken, niets
was te dol. Apetrots was ma op dit wonder
tje, zoals ze onze dochter altijd noemde.
En weer frappeerde het me, dat je met wei
nig scholing zo pedagogisch goed met een
kleinkind kon omgaan. Eigenlijk gaf ze ge
woon automatisch vorm aan de motor van
ons bestaan en dat is onvoorwaardelijke
liefde. En liefde gaf ze aan haar kleine fami
lie. Het was intiem en waardevol."
De termen grootsheid en oppervlakkig
heid waren aan Joke niet besteed. Beschei
denheid was een belangrijke deugd. „Voor
mijn moeder géén avontuurlijke reizen of
imposante carrières met een groot sociaal
netwerk. Ze was nadrukkelijk tevreden
met het minimale. Voor mij een hele be
langrijke eigenschap. Ze kon intense tevre
denheid uitstralen met bijvoorbeeld de Li-
belle lezen in een zeteltje, bij het uitlaten
van de hond of de konijntjes aaien in onze
achtertuin. Ze was dan in volledige harmo
nie met de wereld, net zoals haar huwelijk
met mijn vader in volledige harmonie was.
Ik kijk dan ook met groot genoegen terug
op mijn warme jeugd."
Joke werd uiteindelijk ziek. Vage klachten
verergerden, maar ze droeg de ongemak
ken dapper, zonder te klagen. De mooie zo
merdag van 13 juli in 2011 veranderde plots
klaps in een zwarte dag toen de uitslag
kwam van een reeks onderzoeken: slok
darmkanker.
Loek: „We waren allemaal verslagen. Ma
kreeg chemo, dat was heel zwaar voor haar.
Later is ze ook nog geopereerd in Gent,
maar het mocht allemaal niet baten. Het
was een kloeke vrouw, maar ze vermager
de zienderogen. Het was heel moeilijk om
dat te zien gebeuren. Ma is gewoon naar
huis gekomen. Op 2 mei 2012 kwam het fa
tale bericht dat het einde definitief zou na
deren. We hebben toen alles besproken.
Dat was ontzettend emotioneel. 'Doe voor
mij maar een eenvoudige begrafenis in be
sloten kring zonder veel toeters en bellen',
zei ze. Na 73 jaar ingetogenheid en puur
heid had ik ook niet anders van haar ver
wacht."
Omdat ze zoveel pijn had, hebben we ma
weer naar het ziekenhuis moeten brengen.
Een week voor haar overlijden daar, veront
schuldigde Joke zich nog bij Loek. „Ik zal
toch niet overlijden op je verjaardag?" Pre
cies een week later, op 19 juli toen Loek ja
rig was, is Joke inderdaad overleden. „Ze
heeft zich toen definitief weggecijferd. Zo
heb ik dat ook gezegd op haar begrafenis.
Ik denk dat de laatste woorden niet treffen
der konden zijn."
Ze zal het ongetwijfeld zelf niet gewild
hebben, maar Joke wordt erg gemist. „Als
ze nu naar ons zou informeren, dan zou ik
de typisch Zeeuws-Vlaamse reactie geven:
'Z'n gangetje'. We zijn gelukkig allemaal ge
zond, aan het werk en vormen een hecht
gezin. Ik volg nog altijd hartstochtelijk de
verrichtingen van HSV Hoek en blijf gek
op auto's. Fleur is ondertussen een brugpie
per en gaat iedere dag met plezier naar de
middelbare school. Pa redt zich op huishou
delijk vlak uitstekend, hij leerde het im
mers van de beste, en fietste dit jaar een
kleine tienduizend kilometer op zijn race
fiets door de weidse polders van zijn
West-Zeeuws-Vlaanderen. Het vult zijn da
gen met plezier. Maar toch proeven we ook
zijn eenzaamheid wanneer hij weer alleen
thuiskomt na een tochtje op de fiets."
ZATERDAG 1 NOVEMBER 2014
Ma zorgde vol overgave
Joke (rechts) met haar familie op een mooie winterdag op de Otheense Kreek in 2008.
door Sheila van Doorsselaer
Hebt u ook mooie herinneringen aan een dier
bare die is overleden?
We willen uw verhaal graag delen in onze ru
briek 'In liefdevolle herinnering'.
U kunt contact opnemen met Ab van der Sluis:
0118-434003, chefnieuws@pzc.nl.
