WONEN 7 Zitten op zijde en denken aan milieu Meeneembureau lerlei zachte bloemkleuren ont staan, die variëren van ochtend gloren tot avondrood. Ook de kleur 'tomatensoep' komt voor. Het zijn oranje en zalmachtige bloemkleuren die de klant verlei delijk vindt en die de zonnehoed tot kassucces hebben gemaakt. Zelfben ik dol op zonnehoeden. Niet zozeer om hun kleur, maar omdat ze zo geliefd zijn bij hom mels, vlinders en bijen. Maar ik weet ook dat het geluk van een gezonde Echanicea voor weini gen is weggelegd. De plant houdt van droge, maar voedzame grond en heeft liever geen andere planten in zijn nabij heid. Dat is in veel tuinen lastig te realiseren. En hoe verleidelijk alle nieuwigheden ook mogen zijn, die saaie oudste variëteiten zijn nog altijd de sterkste. HEBBEN Pret met de Balkonraket' was de kop van een persbericht dat we ontvingen van Dutch Design- starter. Inmiddels luistert de Balkonraket naar de naam Bal- konton. Hij is ontworpen om biologisch tuinieren voor ieder een bereikbaar te maken en de gft-afval- stroom te verminderen. Het concept maakt nieuwsgierig en we lenen een Balkonton, om op eigen dakterras aan de slag te gaan. Vooral groente kweken op een klein opper vlak is lastig en wie in een stad woont, heeft vaak geen compostbak of groene con tainer. Het voelt onnatuurlijk om de aard appelschillen en droge boterhammen in een grijze vuilniszak aan de weg te zetten, als voer voor de verbrandingsoven. Boven dien: van tuinieren (op kleine, letterlijk en figuurlijk behapbare schaal) zijn we ook niet vies. Van de wormen die bij het setje moeten worden gehaald, echter wel. Maar eerst aan de slag met de Balkonton zelf. Wij kregen het kant-en-klare model aangeleverd. Dat is voor 195 euro te koop via de site www.balkonton.nl en wellicht binnenkort ook bij tuincentra. Echte groen- freaks bouwen zo'n tontuintje het liefst zelf van restmateriaal en afval, maar er is ook een tussenvorm beschikbaar. Bij Ireen Laarakker, initiatiefneemster van de Bal konton, koop je voor 95 euro een pakket met alle materialen om de balkonton zelf te maken: een ton, de poten, schroeven, de composteerbuis, het afwateringskraantje en een deksel. Je moet alleen zelf beschik ken over de juiste gereedschappen: verf- brander, boormachine, decoupeerzaag en steeksleutel. Wie daar hulp bij nodig denkt te hebben, kan een workshop volgen. Er zijn ook speciale workshops om samen met je kind(eren) een ton te maken. Volgens Laarakker is de Balkonton een pri ma oplossing, want hij neemt weinig plek in. Het donkergroene vat biedt plaats aan twintig planten naar keuze. Omdat het herfst is en er straks nachtvorst komt, blijft de keuze in plantjes redelijk beperkt. We doen een onderzoek naar winterteelt en ko men tot de keuze voor veldsla. Die plantjes kunnen nu nog net gezaaid worden, zodat ze tegen de tijd dat het écht koud wordt, de temperatuur kunnen doorstaan. Je kunt ook kiezen voor andere 'winterproof groenten, zoals snijbiet, winterpostelein, rucola, raapstelen of koriander. In het voor jaar zijn er veel meer mogelijkheden. De Balkonton is meer dan een luxe tuintje in klein formaat. De basis van het vat is een zogenoemde compostbuis, een koker waarin gft-afVal gestopt kan worden. We storten de ton vol met liters biologische potgrond, als vruchtbare bodem. Een bakje wormen erbij - er zijn legio (web)shops waar je compostwormen kunt kopen - et voila: de ton is klaar om zijn werk te doen. Als de wormen straks goed hun best doen, maken ze voedselrijke compost en wor menthee. Dat laatste klinkt niet meteen aantrekkelijk. Grappend bieden we elkaar een heerlijk kopje wormenthee aan. Even googelen leert ons dat het bruine sapje dat straks uit de onderkant van de Balkonton stroomt, vol voedingsstoffen zit. Niet weg gooien dus, maar bij de planten gieten. Maar wat is nu zo speciaal aan het ding? Ten eerste de vormgeving. Verticaal tuinie ren is een hype en daar past de donkergroe ne ton van recyclebaar kunststof prima bij. Er zijn wel meer systemen die groenafval omzetten in compost, maar vaak zijn dat wormentorens en compostbakken die in het keukenkastje verstopt worden. Verschil met de Balkonton is dat dit alleen een com- posteersysteem is en geen groentetuintje. Bovendien zijn ze bedoeld om compost te produceren. De Balkonton bedruipt zich zelf met de geproduceerde compost. Wat gaat er in de buis? En hoe maken we goede compost? In een vochtige omgeving, waar het goed kan broeien, gaan de wor men aan de slag om van restjes groen afval een voedingsrijke, humusachtige substan tie te maken. Diversiteit is goed bij compos teren. Denk aan bladeren, groenten en fruit, maar ook aan zaagsel, fijngemaakt hout, notendoppen, koffiegruis en eierscha len. De exacte hoeveelheid gft die een Balkon ton aankan, is afhankelijk van meerdere fac toren. Een gemiddeld gezin dat regelmatig groenten eet, zal in de winter toch nog de reguliere gft-bak of afValbak moeten ge bruiken. Ben je single en eet je veel afhaal- pizza? Vraag dan af en toe je buren om tuin afval. Onze heide, sierbesjes (gaultheria) en skimmia staan er mooi bij op het dakter ras. Voor we iets zien van de geplante blau we druifjes en de gezaaide veldsla en we kunnen eten van de ton, is geduld nodig. Nu eerst appelschillen en koffieprut verza melen en braaf in de buis stoppen. VRIJDAG 31 OKTOBER 2014 Dat je ook met rot (afval)hout mooie dingen kunt maken, lieten we vorige week in deze rubriek zien. Milo Dool gebruikt door schimmel aangetast af valhout voor het creëren van lampen. Zo kan hij een uniek armatuur ontwer pen en tegelijkertijd een vuist maken tegen de 'wegwerpcultuur^. Net als Dool stoort de Turkse ont werpster Meb Rure zich aan de grote hoeveelheid afval die bij het produc tieproces vrijkomt Zij focust zich op textiel. In het bijzonder op zijde, waarvan jaarlijks miljoenen tonnen verloren gaan. De overtollige, met name Nepalese zijde verwerkt Rure in haar 'recycled silk'-meubelcollectie. Zitten op zijde, foto's PR Haar fauteuil, ottoman en krukje zijn alle voorzien van tientallen kleine, met spons gevulde zijden kussentjes, die samen de bekleding van het meu belstuk vormen. Het resultaat is een enorm kleurrijk, en volgens Rure bo vendien zeer comfortabel, zitmeubel. Meeneembureau van Refold. Het hout dat ze voor haar creaties ge bruikt, is Amerikaans eiken. De poten zijn in te klappen, om het transport te vergemakkelijken en de ecologische voetafdruk te verkleinen. www.meb-rure.com Sommige werknomaden hebben ge noeg aan een laptop en een internet verbinding om buiten het kantoor op welke plek ook hun werk te kunnen doen. Anderen slepen het liefst hun complete bureau mee. Voor die groep is het kartonnen meeneembureau - een Kickstarter-project van Refold - een uitkomst. Het bureau is gemaakt van gerecycled karton en weegt 6,5 ki lo. Uitgewerkt? Dan vouw je het bu reau op tot een handzaam pakketje dat je zo onder de arm meeneemt. Enige minpunt is dat het meeneem bureau vooralsnog alleen in Nieuw- Zeeland, Australië en de VS wordt ge kocht. Meer info of zelf maken? Zie: http://kck.st/1 qsVN1 F Composteren op het balkon door Suzanne Dijkstra en Renske Schriemer Het voelt onnatuurlijk om aardappelschillen en droge boterhammen in een grijze zak aan de weg te zetten Als de wormen straks goed hun best doen, maken ze voedselrijke compost en wormenthee www.balkonton.nl Alles over composteren: www.tpink.nl/b2evolution/blog5.php/ zelf-compost-maken Alles over duurzaam tuinieren: www.nudge.nl en www.hetkanwel.nl reageren? wonen@depersdienst.nl Foto links: De Balkon ton staat klaar om ge vuld te worden met wormen en plantjes. Foto rechts: In elk gat gaat een plantje, een bolletje of een hand zaadjes. In het voorjaar is nog meer mogelijk, zoals aardbeiplantjes.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2014 | | pagina 51