WONEN 7
Zitten op zijde en
denken aan milieu
Meeneembureau
lerlei zachte bloemkleuren ont
staan, die variëren van ochtend
gloren tot avondrood. Ook de
kleur 'tomatensoep' komt voor.
Het zijn oranje en zalmachtige
bloemkleuren die de klant verlei
delijk vindt en die de zonnehoed
tot kassucces hebben gemaakt.
Zelfben ik dol op zonnehoeden.
Niet zozeer om hun kleur, maar
omdat ze zo geliefd zijn bij hom
mels, vlinders en bijen. Maar ik
weet ook dat het geluk van een
gezonde Echanicea voor weini
gen is weggelegd.
De plant houdt van droge, maar
voedzame grond en heeft liever
geen andere planten in zijn nabij
heid. Dat is in veel tuinen lastig
te realiseren. En hoe verleidelijk
alle nieuwigheden ook mogen
zijn, die saaie oudste variëteiten
zijn nog altijd de sterkste.
HEBBEN
Pret met de Balkonraket' was de
kop van een persbericht dat we
ontvingen van Dutch Design-
starter. Inmiddels luistert de
Balkonraket naar de naam Bal-
konton. Hij is ontworpen om
biologisch tuinieren voor ieder
een bereikbaar te maken en de gft-afval-
stroom te verminderen. Het concept maakt
nieuwsgierig en we lenen een Balkonton,
om op eigen dakterras aan de slag te gaan.
Vooral groente kweken op een klein opper
vlak is lastig en wie in een stad woont,
heeft vaak geen compostbak of groene con
tainer. Het voelt onnatuurlijk om de aard
appelschillen en droge boterhammen in
een grijze vuilniszak aan de weg te zetten,
als voer voor de verbrandingsoven. Boven
dien: van tuinieren (op kleine, letterlijk en
figuurlijk behapbare schaal) zijn we ook
niet vies. Van de wormen die bij het setje
moeten worden gehaald, echter wel.
Maar eerst aan de slag met de Balkonton
zelf. Wij kregen het kant-en-klare model
aangeleverd. Dat is voor 195 euro te koop
via de site www.balkonton.nl en wellicht
binnenkort ook bij tuincentra. Echte groen-
freaks bouwen zo'n tontuintje het liefst
zelf van restmateriaal en afval, maar er is
ook een tussenvorm beschikbaar. Bij Ireen
Laarakker, initiatiefneemster van de Bal
konton, koop je voor 95 euro een pakket
met alle materialen om de balkonton zelf
te maken: een ton, de poten, schroeven, de
composteerbuis, het afwateringskraantje
en een deksel. Je moet alleen zelf beschik
ken over de juiste gereedschappen: verf-
brander, boormachine, decoupeerzaag en
steeksleutel. Wie daar hulp bij nodig denkt
te hebben, kan een workshop volgen. Er
zijn ook speciale workshops om samen
met je kind(eren) een ton te maken.
Volgens Laarakker is de Balkonton een pri
ma oplossing, want hij neemt weinig plek
in. Het donkergroene vat biedt plaats aan
twintig planten naar keuze. Omdat het
herfst is en er straks nachtvorst komt, blijft
de keuze in plantjes redelijk beperkt. We
doen een onderzoek naar winterteelt en ko
men tot de keuze voor veldsla. Die plantjes
kunnen nu nog net gezaaid worden, zodat
ze tegen de tijd dat het écht koud wordt,
de temperatuur kunnen doorstaan. Je kunt
ook kiezen voor andere 'winterproof
groenten, zoals snijbiet, winterpostelein,
rucola, raapstelen of koriander. In het voor
jaar zijn er veel meer mogelijkheden.
De Balkonton is meer dan een luxe tuintje
in klein formaat. De basis van het vat is
een zogenoemde compostbuis, een koker
waarin gft-afVal gestopt kan worden. We
storten de ton vol met liters biologische
potgrond, als vruchtbare bodem. Een bakje
wormen erbij - er zijn legio (web)shops
waar je compostwormen kunt kopen - et
voila: de ton is klaar om zijn werk te doen.
Als de wormen straks goed hun best doen,
maken ze voedselrijke compost en wor
menthee. Dat laatste klinkt niet meteen
aantrekkelijk. Grappend bieden we elkaar
een heerlijk kopje wormenthee aan. Even
googelen leert ons dat het bruine sapje dat
straks uit de onderkant van de Balkonton
stroomt, vol voedingsstoffen zit. Niet weg
gooien dus, maar bij de planten gieten.
Maar wat is nu zo speciaal aan het ding?
Ten eerste de vormgeving. Verticaal tuinie
ren is een hype en daar past de donkergroe
ne ton van recyclebaar kunststof prima bij.
Er zijn wel meer systemen die groenafval
omzetten in compost, maar vaak zijn dat
wormentorens en compostbakken die in
het keukenkastje verstopt worden. Verschil
met de Balkonton is dat dit alleen een com-
posteersysteem is en geen groentetuintje.
Bovendien zijn ze bedoeld om compost te
produceren. De Balkonton bedruipt zich
zelf met de geproduceerde compost.
Wat gaat er in de buis? En hoe maken we
goede compost? In een vochtige omgeving,
waar het goed kan broeien, gaan de wor
men aan de slag om van restjes groen afval
een voedingsrijke, humusachtige substan
tie te maken. Diversiteit is goed bij compos
teren. Denk aan bladeren, groenten en
fruit, maar ook aan zaagsel, fijngemaakt
hout, notendoppen, koffiegruis en eierscha
len.
De exacte hoeveelheid gft die een Balkon
ton aankan, is afhankelijk van meerdere fac
toren. Een gemiddeld gezin dat regelmatig
groenten eet, zal in de winter toch nog de
reguliere gft-bak of afValbak moeten ge
bruiken. Ben je single en eet je veel afhaal-
pizza? Vraag dan af en toe je buren om tuin
afval. Onze heide, sierbesjes (gaultheria)
en skimmia staan er mooi bij op het dakter
ras. Voor we iets zien van de geplante blau
we druifjes en de gezaaide veldsla en we
kunnen eten van de ton, is geduld nodig.
Nu eerst appelschillen en koffieprut verza
melen en braaf in de buis stoppen.
VRIJDAG 31 OKTOBER 2014
Dat je ook met rot (afval)hout mooie
dingen kunt maken, lieten we vorige
week in deze rubriek zien. Milo Dool
gebruikt door schimmel aangetast af
valhout voor het creëren van lampen.
Zo kan hij een uniek armatuur ontwer
pen en tegelijkertijd een vuist maken
tegen de 'wegwerpcultuur^.
Net als Dool stoort de Turkse ont
werpster Meb Rure zich aan de grote
hoeveelheid afval die bij het produc
tieproces vrijkomt Zij focust zich op
textiel. In het bijzonder op zijde,
waarvan jaarlijks miljoenen tonnen
verloren gaan. De overtollige, met
name Nepalese zijde verwerkt Rure in
haar 'recycled silk'-meubelcollectie.
Zitten op zijde, foto's PR
Haar fauteuil, ottoman en krukje zijn
alle voorzien van tientallen kleine,
met spons gevulde zijden kussentjes,
die samen de bekleding van het meu
belstuk vormen. Het resultaat is een
enorm kleurrijk, en volgens Rure bo
vendien zeer comfortabel, zitmeubel.
Meeneembureau van Refold.
Het hout dat ze voor haar creaties ge
bruikt, is Amerikaans eiken. De poten
zijn in te klappen, om het transport te
vergemakkelijken en de ecologische
voetafdruk te verkleinen.
www.meb-rure.com
Sommige werknomaden hebben ge
noeg aan een laptop en een internet
verbinding om buiten het kantoor op
welke plek ook hun werk te kunnen
doen. Anderen slepen het liefst hun
complete bureau mee. Voor die groep
is het kartonnen meeneembureau -
een Kickstarter-project van Refold -
een uitkomst. Het bureau is gemaakt
van gerecycled karton en weegt 6,5 ki
lo. Uitgewerkt? Dan vouw je het bu
reau op tot een handzaam pakketje
dat je zo onder de arm meeneemt.
Enige minpunt is dat het meeneem
bureau vooralsnog alleen in Nieuw-
Zeeland, Australië en de VS wordt ge
kocht. Meer info of zelf maken? Zie:
http://kck.st/1 qsVN1 F
Composteren op het balkon
door Suzanne Dijkstra en Renske Schriemer
Het voelt onnatuurlijk om
aardappelschillen en droge
boterhammen in een grijze
zak aan de weg te zetten
Als de wormen straks
goed hun best doen,
maken ze voedselrijke
compost en wormenthee
www.balkonton.nl
Alles over composteren:
www.tpink.nl/b2evolution/blog5.php/
zelf-compost-maken
Alles over duurzaam tuinieren:
www.nudge.nl en www.hetkanwel.nl
reageren?
wonen@depersdienst.nl
Foto links: De Balkon
ton staat klaar om ge
vuld te worden met
wormen en plantjes.
Foto rechts: In elk gat
gaat een plantje, een
bolletje of een hand
zaadjes. In het voorjaar
is nog meer mogelijk,
zoals aardbeiplantjes.