4 BUITEN
HET ZEEUWSE LANDSCHAP
et doel van onze tocht zijn
vooral allerlei duinpaddenstoe
len die op de Kaloot rijkelijk te
vinden zijn. Anders dan je zou
verwachten zijn dynamische
duingebieden erg rijk aan pad
denstoelen en de Kaloot heeft
in dat opzicht een naam hoog te houden. Dus
zijn de verwachtingen hoog gespannen. Maar
die hoge verwachtingen worden al snel de bo
dem in geslagen.
Aan de buitenkant van de duinen is geen pad
denstoel te vinden. Zelfs de gewoonste soort,
de duinfranjehoed, laat verstek gaan en van
een helemaal verlept exemplaar kun je hoog
uit nog vermoeden dat dit wellicht aan duin-
veldridderzwam geweest is. De weinige neer
slag van de afgelopen weken heeft de padden
stoelen kennelijk geen goed gedaan, maar dat
kan niet het hele verhaal zijn. Het kan niet an
ders of er is meer aan de hand.
En dat blijkt als we het buitenste duin overste
ken om onze speurtocht iets meer in de luwte
voort te zetten. De vloedlijn wordt hier gemar-
y keerd door duizenden konijnenkeutels die bij
hoog water verspoeld zijn. Ze liggen op een
hoogte waar normaal gesproken al volop pad
denstoelen groeien. Zelfs verschillende konij
nenholen zijn ondergelopen en dat verklaart
voor een belangrijk deel de armoede aan pad-
denstoelen. Er is geen soort die een zoutwater-
bad overleeft.
Op de plek waar we normaal gesproken mos
oortjes, zalmplaten en trechtertjes vinden,
overheerst nu een indringende stank. Al snel
wordt duidelijk waardoor die veroorzaakt
wordt. Tussen de aangespoelde konijnenkeu
tels ligt het karkas van een jonge bruinvis in
verregaande staat van ontbinding. Ondanks
de stank zijn er een paar vliegen op de dode
bruinvis neergestreken, kennelijk met de be
doeling om hier hun eitjes te deponeren. Het
zal wel voorjaar worden voordat die uitko
men, maar de maden die dan in de resten van
het karkas rondkruipen vormen een gewilde
voedselbron voor de talrijk aanwezige water
snipjes.
Aan de luwe zijde van de duinen worden hon
derden vierkante meters duinhelling gedomi
neerd door uitgestrekte plakkaten van verschil
lende mossen. De meest in het oog springen
de soort is het duinsterretje, dat opvalt door
zijn heldergroene kleur en bij nadere beschou
wing ook door de prachtige lange glasharen.
Hoewel de duinsterretjes plaatselijk onder ge
stoven zijn, is het merendeel ervan nog intact.
Maar het tere paddenstoeltje dat hier normaal
op de stengels van het duinsterretje groeit,
het gerimpeld mosoortje, laat compleet ver
stek gaan.
Andere soorten ook trouwens. Normaal ge
sproken kun je hier geen stap verzetten zon
der op een paddenstoel te stuiten. Maar pas na
flink wat moeite vinden we een exemplaar
van de zeeduinchampignon: een soort die ken
merkend is voor dit gebied. Net als bijvoor
beeld de straatchampignon ontplooit deze
soort zijn hoed al voordat-ie boven de grond
komt en in dit geval is de hoed daardoor ge
tooid met een flinke pluk mos.
Omdat het met de paddenstoelen niet echt
vlotten wil, nemen we halverwege een door
steek door het gebied om de terugtocht te aan
vaarden. Het plasje met stagnerend zout wa
ter is altijd goed voor wat foeragerende vogels.
Zo ook nu. Een stuk of vijf zwarte ruiters vlie
gen op, onder het luidruchtig ten gehore
brengen van hun karakteristieke tu-wiet. Een
paar wintertalinkjes wagen de gok om te blij
ven zitten en ik maak een extra omweggetje
om ze in hun dagelijkse doen en laten niet te
storen.
Op de dijk volgt toch nog een paddenstoelen
vondst. Thssen het mos staat een toef donker
bruine zwammetjes, met opvallend langs de
steel aflopende plaatjes. Dat moet haast een
trechtertje zijn, maar nader onderzoek moet
uitwijzen welk van de meer dan tien in Neder
land voorkomende trechtertjes dit is.
Thuisgekomen, onder de microscoop en met
een boek bij de hand is het een makkie. Het
roodbruin trechtertje; kenmerkend voor mos-
rijke duinen. Ach ja, ik had het kunnen weten,
maar de paddenstoelenwereld blijft altijd vol
verrassingen...
WATERDUNEN
Als je bij de Kaloot de zeedijk op gaat, zie je meteen een gro
te wolk meeuwen die boven de kerncentrale hangt. Er om
heen lopen wat blauwe reigers en een paar kleine zilverrei
gers. Hier valt duidelijk iets te halen voor viseters. In het af
valwater passeert elke tien seconden wel een - vaak zwaar
gehavend - visje. Maar vandaag gaat het niet om de vogels.
Paddenstoelen
zoeken op
de Kaloot
door Chiel Jacobusse
Zeeduinchampignon. foto's Chiel Jacobusse
Carla Pols op de verhoogde dijk
achter haar woning aan Zandertje.
Op de achtergrond zijn graafmachi
nes en dumpers druk bezig met
werkzaamheden voor Waterdu-
nen. „Ik houd wel van gedoe, druk
te en lawaai." foto Peter Nicolai
