Bij Griet Op de Beeck
komt het altijd goed
V
interview Het Rosie project was een onver
wachte bestseller. Autist Don Tillman be
dacht daarin een systeem om een vrouw te
vinden. Schrijver Graeme Simsion komt nu
met een vervolg. „Ik heb heel hard gelachen."
66 Vrouwen schrijven
op Twitter: 'Ik wil
trouwen met Don
Tillman'. Die zijn gek!
Je kunt niet met hem
huizen
Tragische
miskleun
BOEKEN 11
efffct
Richard House over
roman 'The kills'
Kritische oordelen over
boek Mathilde Hoekstra
^VjLeipepto
Jolka de Jong schrijft over
verdachte dood advocaat
me goed. Daar komt bij dat ze zich niet
hoeven te verbergen. Het is cool om een
nerd te zijn. Vroeger kregen ze geen date,
laat staan verkering. Nu zeggen de meiden:
'Geeks zijn cool'. Vrouwen schrijven op
Twitter: 'Ik wil trouwen met Don Tillman'.
Die zijn gek! Een beste kerel, die Don,
maar je kunt niet met hem huizen."
Je bent juist zo blij dat je hem niet bent.
„Nou, inderdaad! Ik wilde ook laten zien
dat hij geen gemakkelijk leven heeft. Bij al
les wat er gebeurt, vraagt hij zich eerst af
wat de regels zijn. Dat geeft houvast. Liefde
past niet in regels of logica. Volgens zijn re
gels passen vrouwen niet bij hem."
Hoe is Don Tillman ontstaan?
„Schrijven wilde ik altijd al. Toen ik een
goede reactie kreeg op een scenario voor
een amateurfilm dacht ik: misschien is
dat iets waar ik goed in ben. Ik heb mijn
technologiebedrijf verkocht en ben free
lance gaan werken. Daarnaast volgde ik
een cursus scenarioschrijven op de uni
versiteit. Daar leerde ik dat goede ver
halen voortkomen uit interessante
karakters. Door mijn verleden in de
technologie kende ik al veel geeks
en nerds van binnenuit. Eén van
hen vertelde me zijn dramatische
verhaal. Dat mocht ik als uitgangs
punt nemen.
„Hij las het 't eerst. 'Het beste
boek dat ik ooit heb gelezen', zei
hij. Ik heb het boek aan hem en
zijn vrouw opgedragen. Nu levert
hij nog altijd ideeën.
Bijvoorbeeld de reden waarom zwangere
vrouwen last hebben van ochtendziekte.
Volgens hem moet het lichaam soms be
paalde voedingsstoffen weren omdat het
dan bezig is een arm te laten groeien. Bela
chelijk, maar leuk. Zo'n zin kan ik goed ge
bruiken."
Lastig om opnieuw in zijn hoofd te verkeren?
„Ik kan me juist gemakkelijk in hem ver
plaatsen. Een beetje eng eigenlijk. Ik ga zit
ten en ik zit in zijn stem. Ik heb geen As
perger. Ik denk dat als ik dat had, ik niet
zou weten wat de lezer grappig vindt."
Heeft u gelachen onder het schrijven, of is het
alleen maar hard werk?
„Heel hard gelachen. Gehuild zelfs. Je moet
je er bij betrokken voelen. Later keer ik
met een frisse blik terug om te zien of het
echt wel leuk is. Dat is werk. Je volgt het ka
rakter, volgt zijn logica. Wat zou Don
doen?"
John Irving zegt dat hij pas kan la
chen bij de vierde keer dat hij een ma
nuscript overtikt. Tot die tijd is het
werk, werk, werk.
„John Irving is de beste levende ko
medieschrijver. Ik zal je uitleggen
waarom. Wie komedie schrijft, is
vaak alleen maar in staat één grap
pig personage te bedenken. Het
kan Bridget Jones zijn, Don Till
man, Bertie Wooster. Zelden zie je
dat een schrijver in staat is al zijn
personages grappig te laten zijn.
John Irving kan dat. Hij heeft een
variëteit aan personages die alle
maal even grappig zijn."
•W ROSIE
Hoe werkt u?
„Hoe ik heb geleerd te werken aan
een scenario. Ik begin pas als ik het
hele verhaal heb uitgewerkt. Op
kaartjes. Die geven mij het vertrouwen dat
ik weet wat ik ga doen. Veel schrijvers ver
tellen dat ze geen idee hebben waar het
heen gaat en alles onderweg bedenken.
Die wantrouw ik, vooral als het goede boe
ken zijn. Volgens mij hebben ze onbewust
wel degelijk het verhaal en de vorm in hun
hoofd gehad. Of ze liegen gewoon, omdat
dat sexy overkomt."
U wilde geen vervolg, maar er komt zelfs een
derde Rosie.
„Ik had het eerste boek afgerond. Maar ik
vond het interessant over Don en zijn
vrouw te schrijven. En over hun kind. Kan
zij ermee omgaan als het kind zijn trekjes
heeft? Daarom is de baby een jongen. Tus
sendoor kom ik met een andere roman.
Dan deel 3. Daarna is het echt voorbij."
Griet Op de Beeck is een
koningin van de beeld
spraak. Een sofa is bij haar
niet zomaar groen, maar
'een onbestemd soort
bruinig groen, de kleur
van eten dat te lang in de
ijskast heeft gestaan, van
gordijnen in bejaardente
huizen die geen geld heb
ben voor nieuwe, van
mos op stenen als er wa
ter in de buurt is'.
Over een stoma schrijft
zij: 'Dan begint het ding
ook nog vervaarlijk te
pruttelen, het lijkt wel
stoofvlees dat staat te ko
ken op het vuur'.
Het nieuwe boek van
Griet Op de Beeck (1973),
Kom hier dat ik u kus, is
een roman in drie delen.
Een langgerekt coming-of-age ver
haal (maar wie wordt tegenwoor
dig volwassen voor zijn 30e?)
volgt Mona in een gebroken gezin
als kind (van 9 tot 11 jaar), als
24-jarige en in het laatste deel als
35 jaar oude vrouw. Mona is een
dramaturg met een minderwaar
digheidscomplex, zowel als het
gaat om haar werk als om haar pri-
véleven.
Op de Beeck is op haar best in het
eerste deel, als ze schrijft in kind
perspectief dat de lezer in het ver
haal zuigt. Zo origineel als de
Vlaamse schrijfster is in haar taal,
zo sentimenteel is zij in haar ver-
DAT IK U KUS
telling. De vrees dat er
iets heel ergs staat te ge
beuren in het gezin ver
andert geleidelijk in
een veel grotere vrees,
namelijk dat het alle
maal goed komt en ook
nog op z'n Hol-
lywoods. En inderdaad,
aan het eind heeft de
hoofdpersoon eindelijk
enig zelfvertrouwen ge
vonden en is zij na al
die jaren wel in staat
voor zichzelf op te ko
men.
Door de spanning die
met name in het eerste
deel wordt opge
bouwd, is dit haast een
teleurstelling. Een beet
je flauw zijn de veel
voorkomende quasi-
wijsheden, zoals:
'Soms hoeven mensen
niet te antwoorden om te ant
woorden op een vraag die geen
vraag was'.
Dit is de tweede roman van jour
nalist Op de Beeck. Haar eerste,
Vele hemels boven de zevende uit
2013, was genomineerd voor de
AKO Literatuurprijs, won de
Bronzen Uil Publieksprijs en
wordt verfilmd. Ook in dat boek
is het eind goed al goed. Mis
schien is dat juist de bedoeling
van de schrijfster, om tussen alle
romans over dertigersdilemma's
ook eens iets liefs voorbij te laten
komen. Verlangen naar meer doet
het niet
Een stuk straat van amper zeven
kilometer: de Utrechtseweg tus
sen Oosterbeek en Arnhem. Nu
een fraaie weg omzoomd door bo
men en villa's, maar zeventig jaar
geleden het hoofdtoneel voor een
van de meest tragische miskleu
nen uit de Tweede Wereldoorlog.
Duitsers en Engelsen stonden er
elkaar tien dagen lang naar het le
ven, met een voor de geallieerden
fatale afloop. Nederlandse omwo
nenden dachten bevrijd te zijn,
maar verloren dierbaren en hun
huizen om vervolgens de bezet
ters te zien terugkeren. Auteur Ro
bert Kershaw neemt zeventig jaar
na dato de strijd om de Utrechtse-
weg tot het uitgangspunt van zijn
nieuwe boek De straat. Soms zelfs
met de huisnummers erbij be
schrijft hij wat er gebeurde tussen
de eerste luchtlandingen op de
Ginkelse Heide en de terugtocht
over de Rijn in de laatste nacht
van de slag.
Nieuwe feiten en inzichten levert
hij niet. Het is ook niet het mee
slepende en de feiten overstijgen
de boek dat je op grond van de
verrassende titel wellicht zou ver
wachten.
Kershaw, van huis uit militair his
toricus, blijft iets te veel steken in
zijn weergave van de krijgsver
richtingen. Het mooist in zijn
boek zijn de vele verhalen van de
ooggetuigen, Engelsen, Duitsers
en vooral ook Nederlanders. Ver
halen over een strijd die letterlijk
huis voor huis werd uitgevoch
ten, met de Nederlanders in de
kelder en de Engelsen in de ruim
tes daarboven. Verhalen over een
gemeenschap die op die zondag
in 1944 getuige is van de geschie
denis en die dat zeventig jaar later
nog niet vergeten is.
MAANDAG 27 OKTOBER 2014
INTERVIEW
De grote roman The kills van de Engelse
schrijver Richard House verschijnt in
Nederland in vier losse delen. Op
Dizzie.nl een interview met House nu
het tweede deel is verschenen:
Gunnersen.
BELLA x
DONNA
BELLADONNA
MEMENTO MORI
Kritische Dizzie-leden vellen scherpe oor
delen over boeken die ze lezen. Zo wordt
Belladonna van Mathilde Hoekstra zowel
'een good read' als 'teleurstellend' ge
noemd. Nieuwsgierig? Kijk op de website
voor tekst en uitleg van de recensenten.
In 2007 overleed voormalig advocaat
Bram Zeegers onder verdachte omstan
digheden. Auteur Jolka de Jong onder
zocht de zaak en schreef daarover het
boek Memento mori. Lees de meningen
over het verhaal op Dizzie.nl.
VAN EIGEN BODEM
Het Rosie effect
Graeme Simsion
Vertaling Linda
Broeder
432 blz.
Luitingh-Sijthoff
18,95 euro
door Merel Dado
XOM HIER
•-».
Kom hier dat ik u
kus
Griet Op de
Beeck
382 blz.
Prometheus
19,95 euro
GESCHIEDENIS
door Herman Haverkate
Robert Kershaw - De straat.
Vertaling Han Meyer. 432 blz.
Balans, 22,50 euro.
