jjgjjjjjj
S
1
i
I
1
I
I
1
BOEK
Zeeuwse
boekenprijs
DE WEEK
MEESTER
MITRAILLETTE
Geschiedenis
van Zeeland
Meester
Mitraillette
Geschiedenis
van de MCC
JAN VANTOORTELGQOH
Stond de Geschiedenis
Van Zeeland vorig jaar
ook niet op de short
list?
Klopt. Toen was deel II
genomineerd, tot ver
bazing van menigeen.
Want de boekenreeks
was op dat moment
immers nog niet afgerond. Een bekroning met de
Zeeuwse Boekenprijs leek toen daarom wat pre
matuur. Blijkbaar vond de jury dat ook, want de
prijs ging uiteindelijk naar Oek de Jong.
Is de serie inmiddels wel voltooid?
Ja. Vorig jaar oktober verscheen deel III en in
maart van dit jaar werd het vierde en laatste deel
gepresenteerd. De serie is dus, zo gezegd, nu echt
rijp voor een prijs. Opvallend is wel dat de jury al
leen het derde deel heeft genomineerd. Ie zou
daar allerlei conclusies uit kunnen trekken, maar
we gaan er maar van uit dat de voordracht van dit
deel symbool staat voor de complete reeks.
En? Zijn de laatste twee delen net zo fraai als
de eerste twee?
Zonder meer. Deel III beslaat de periode 1700 tot
1850, deel IV die van 1850 tot 2000. In totaal drie
eeuwen Zeeuwse geschiedenis, op heldere wijze
gebundeld en gepresenteerd. Wie gaat bladeren,
verliest zichzelf er al snel in en zwiert als vanzelf
tussen de eeuwen. Bovendien is de vormgeving
voorbeeldig: prettig leesbaar, fraai geillustreerd.
De Geschiedenis van Zeeland is ontegenzeggelijk
een standaardwerk geworden.
Kanshebber?
Vanzelfsprekend. Het zou bijna merkwaardig zijn
als het grootste geschiedenisproject van Zeeland,
waarin de provincie 1,1 miljoen euro investeerde,
niet zou worden bekroond met de Zeeuwse Boe
kenprijs. Aan de andere kant ligt het misschien
wel té veel voor de hand.
Paul Brusse, Jeanine Dekker Arno Neele: Geschiede
nis van Zeeland deel III (1700-1850) - 352 pagina's,
Uitgeverij WBooks.
Alweer Zeeuws-
Vlaanderen?
Ja, alweer. Hoewel
vooral toch ook: Vlaan
deren. Daar groeide
Jan Vantoortelboom
op en dat is, tot nu toe
althans, ook het decor
van zijn romans. Maar
hij woont al geruime tijd in Zeeuws-Vlaanderen,
in de polders van Ossenisse. In 2011 maakte hij al
indruk met zijn debuutroman De verzonken jon
gen, die ook werd genomineerd.
Heeft Vantoortelboom met Meester Mitraillette
zijn talent bevestigd?
Meer dan dat. De roman werd alom geprezen en
is, mede doordat het boekverkoperspanel van De
Wereld Draait Door Meester Mitraillette uitriep tot
Boek van de Maand, uitgegroeid tot een groot lan
delijk succes. En terecht. Het verhaal begint op
het moment dat de jonge schoolmeester David in
1914 wordt geëxecuteerd. Geleidelijk wordt duide
lijk hoe het zo ver is gekomen. En dat allemaal ge
schreven in aangrijpende zinnen.
Lees eens wat voor.
Alleen al de eerste alinea, als David voor het vuur
peloton staat: „Ik verlaat dit vertrapte leven als
jongeman: krachtig van lichaam, klaar van geest.
Dat is niet wat ik wil, maar mij werd niks ge
vraagd. Ze hebben me vastgebonden aan een wei-
depaal. Een paar meter achter mijn rug staat een
beuk, machtig aan de vooravond van zijn bloei.
Ik beleef een tijdloosheid die ik nooit eerder
heb meegemaakt, voel hoe de ochtenddauw lang
zaam in de stof van mijn broek kruipt en lauw
wordt. Aan het einde van deze ochtend ben ik zo
koud als de aarde, als de rijp op de takken van de
beuk. Als de lucht."
Kanshebber?
Meester Mitraillette laat niemand onberoerd en
zou zeker een verdiende winnaar zijn.
Jan Vantoortelboom: Meester Mitraillette - 270 pagi
na's, Uitgeverij Atlas Contact.
MCC?
De Middelburgse Com
mercie Compagnie,
die aanvankelijk in de
schaduw van de Vere
nigde Oost-Indische
Compagnie en
West-Indische Com
pagnie opereerde,
maar uiteindelijk veel langer zou blijven bestaan.
De onderneming, in 1720 gesticht, werd pas in
1889 opgeheven. Bijzonder is dat het bedrijfsar
chief (ondergebracht bij het Zeeuws Archief) vrij
wel volledig bewaard is gebleven en inmiddels
ook op de Werelderfgoedlijst van de Unesco staat.
Biedt het boek veel nieuwe inzichten?
Ruud Paesie schetst bovenal een compleet beeld,
dus niet alleen van de betrokkenheid van de
MCC bij de slavenhandel (destijds als min of
meer vanzelfsprekend ervaren), maar ook van
haar activiteiten op het gebied van walvis- en
kaapvaart, scheepsbouw, ijzerbewerking en ma
chinebouw. Het is Paesie ook gelukt de inkom
sten en uitgaven goed op een rij te zetten. Daar
uit blijkt bijvoorbeeld dat de slavenhandel lang
niet altijd zo profijtelijk was als wordt gedacht.
Is het boek ook mooi vormgegeven?
Laat dat maar aan WalburgPers over. Er is een
mooie verhouding tussen tekst en beeld gevon
den, met goed gekozen illustraties.
Kanshebber?
Ruud Paesie is een zeer vakbekwame maritiem
historicus, die opnieuw bewonderenswaardig
veel feiten boven water heeft gekregen en deze
vaardig met elkaar weet te verbinden. Als schrij
ver overtuigt hij net wat minder. Zijn soms wat
stroeve stijl is zakelijk - net zoals de titel van het
boek - waardoor het verhaal enigszins moeizaam
tot leven komt. De veelal tot de verbeelding spre
kende illustraties compenseren dat ten dele.
Ruud Paesie: Geschiedenis van de MCC. Opkomst,
bloei en ondergang - 208 pagina's, Uitgeversmaat
schappij WalburgPers.
F
zaterdag 25 oktober 2014
Boekenprij s 2 014
29 OKT T/M 8 NOV
-</ BOOKS
«iU« contact
Paul Brusse
Jan Vantoortelboom
Ruud Paesie