ROMIJN
Zes boeken heeft de jury genomineerd voor de 12e Zeeuwse Boekenprijs: drie romans, twee
historische standaardwerken en een kunstenaarsboek. Wat zijn de kansen van de kandidaten?
Inmiddels
op aarde
Gust
Romijn
Geachte
heer M.
P A L
V E R H El Y C
HERMAN KOCH
GEACHTE HEER'M.
Verhuyck? Zijn we
die naam al niet vaker
tegengekomen bij de
Zeeuwse Boeken
prijs?
Jawel. De jury is merk
baar gecharmeerd van
het werk van het in
Graauw wonende
schrijverspaar Corine Kisling en Paul Verhuyck.
Gezamenlijk wonnen ze in 2007 de Zeeuwse Boe
kenprijs met Het leugenverhaal. Kisling was vorig
jaar een van de vijf genomineerden met haar ro
man Het badhuis. En nu behoort Verhuyck dus tot
de kandidaten, met zijn eerste soloroman sinds
De elektrische man (2003).
Waar gaat Inmiddels op aarde over?
Uitgangspunt is een foto van een eindexamen
klas uit 1958. Daarop zijn onder anderen de elf be
gaafde jongens te zien die een bondgenootschap
vormen: 'de elf zonen van Kafka'. Anno 2012 zijn
inmiddels tien van hen overleden op een wijze
waar ze in meerdere of mindere mate zelf de
hand in hebben gehad. De laatst overgeblevene,
Frederik ('de verscholen overlever'), blikt terug
op hun levens en op de docenten van het gymna
sium, maar filosofeert ook over het postume be
staan van zijn vroegere vrienden.
Het omslag van het boek oogt nogal klassiek.
Het zou inderdaad een boek uit de jaren vijftig
kunnen zijn. In veel opzichten is Inmiddels op aar
de een ode aan die periode, aan even erudiete als
inspirerende docenten, aan het intellectuele en
academische klimaat.
Kanshebber?
De strakke compositie, waarbij telkens weer een
andere 'zoon van Kafka' heengaat, dwingt tot
doorlezen. Tegelijkertijd is de humor nooit veraf.
Verhuyck bewijst zich andermaal als een begena
digd schrijver die een groter publiek verdient.
Toch lijkt de concurrentie dit jaar te groot.
Paul Verhuyck: Inmiddels op aarde - 230 pagina's, Uit
geverij De Arbeiderspers.
Gust Romijn, kunste
naar toch?
Inderdaad. En niet de
minste. Romijn was
een bevlogen beeld
houwer en kunstschil
der, die begin 2010 op
87-jarige leeftijd over
leed. Zijn werk is op
een groot aantal plaatsen in het land te zien. In
Zeeland is hij vooral bekend van het Watersnood
monument bij Ouwerkerk, dat toenmalig konin
gin Beatrix in 2003 onthulde.
Een Zeeuw in hart en nieren?
Niet in eerste instantie. Een groot deel van zijn le
ven speelde zich af in Rotterdam. In 1983 verhuis
de hij - in navolging van onder anderen David
van de Kop - naar Schouwen-Duiveland, naar
Dreischor, omdat hij daar makkelijker een wo
ning met voldoende atelierruimte kon vinden,
maar vooral ook omdat hij gefascineerd was door
het Zeeuwse landschap.
Er is een boek met precies hetzelfde omslag,
maar dan niet knalgeel maar blauw. Hoe zit
dat?
Het blauwe boek verscheen in 2002, bij de tachtig
ste verjaardag van Romijn. Door de omvang en
veelzijdigheid van diens werk moesten toen veel
keuzes worden gemaakt. Er was materiaal voor
'een twintigdelige encyclopedie', aldus zijn part
ner Marianne Kleijwegt, die ook het nieuwe, gele
boek heeft uitgegeven. Dat laat weer veel ander
werk zien en auteur Eva van Berne verdiepte zich
intensief in leven en werk van Romijn.
Kanshebber?
Niet direct, maar het is zeker een fraai boek ge
worden dat goed inzicht geeft in de rijkdom van
Romijns oeuvre. Toch wreekt zich hier en daar de
wens om zo veel mogelijk van die veelzijdigheid
te laten zien, waardoor soms wel erg veel (te klei
ne) foto's op een pagina zijn beland.
Eva van Berne: Gust Romijn. Ontdekkingsreiziger -
192 pagina's, Uitgeverij De Bovenkamer.
Dingen bestsellerau
teurs ook al mee naar
de Zeeuwse Boeken
prijs?
Ze worden zeker niet
uitgesloten. Volgens
de reglementen ko
men 'boeken over Zee
land in de breedste zin
des woords en publicaties die door Zeeuwen over
elk willekeurig onderwerp zijn geschreven' in
aanmerking voor de prijs. Herman Koch heeft al
jarenlang een huisje nabij Graauw en, belangrij
ker nog in dit verband, zijn nieuwe roman speelt
zich deels af in Zeeuws-Vlaanderen.
Vertel...
Oei, er zijn diverse verhaallijnen, dus even kort
door de bocht: de 'heer M.' uit de titel is een ver
maard schrijver die ooit een boek publiceerde
over de mysterieuze verdwijning van de geschie
denisleraar Landzaat, eind jaren zestig in de
buurt van de Zeeuws-Vlaamse buurtschap Ter
hofstede. Vele jaren later dringt benedenbuur
man Herman zich aan hem op, met de boodschap
dat hij nieuwe informatie heeft over de zaak,
waarin hij zelf ook een rol heeft gehad.
Klinkt spannend.
Dat is het maar ten dele. Zoals in vrijwel al zijn
boeken werkt Koch met thrillerachtige elemen
ten. Tegelijkertijd bevat Geachte heer SA.'- veruit
het dikste boek van Koch tot nu toe - zoveel uit
weidingen en laat de ontknoping zo lang op zich
wachten, dat de spanning geleidelijk wegebt.
Kanshebber?
Geen favoriet. Koch is op zijn best in zijn scherpe
observaties, zijn vileine beschrijvingen van het
menselijk tekort. Die ontbreken allerminst maar
er zijn ook minder sterke delen. Soms lijkt het er
op dat de auteur al te zeer heeft gestreefd naar
een dik boek, naar de literaire marathon, terwijl
de middellange afstand hem toch beter ligt.
Herman Koch: Geachte heer M. - 430 pagina's, Uitge
verij Ambo/Anthos.
Kandidaten
Zeeuwse
door Rolf Bosboom
l-l* n i D 't C S
OP AAKDS
GUST
Paul Verhuyck
Eva van Berne
Herman Koch