Zes dagen in de week heeft ze een eigen plekje in deze krant. Door
het succes van Heel Holland Bakt is culinair journaliste en program
mamaker Janny van der Heijden zelf ook van 'heel Holland'.
14 SPECTRUM
Ze heeft het allemaal
wel eens gehoord, in
de meer dan 35 jaar
dat ze werkt als culi
nair journaliste. Een
dagelijkse plek in de
krant, zo'n vijftig
kookboeken op haar naam. 'Je hebt
een leuke schrijfstijl, waarom ga je
niet eens écht iets schrijven?' Of, een
beetje denigrerend: 'die receptjes
van jou'. Maar Janny van der Heijden
(60) hoeft zich niet meer te veront
schuldigen voor wat ze doet. Hoog
uit voor het feit dat ze 'tot haar schan
de' bij de koffie geen baksels van ei
gen makelij serveert. Dat krijg je er
van als je als jurylid van Heel Holland
Bakt 'heupendag' introduceert als
nieuwkomer voor het Woordenboek
der Nederlandse Taal
Proeven tot je suikerspiegel omhoog
schiet en de kilo's eraan vliegen -
vandaar die heupen. Maar deson
danks een 'cadeautje', dat Heel Hol
land Bakt. Van der Heijden was al in
een vroeg stadium betrokken bij de
Nederlandse versie van The Great Bri
tish Bake Off die in het tweede sei
zoen, met presentatrice Martine Bijl
en collega-jurylid Robèrt van Beek
hoven (patissier), opnieuw meer dan
anderhalf miljoen kijkers trekt.
Straks, met kerst, is een speciale afle
vering te zien met de twee juryleden
en de winnaar van deze reeks. Die af
levering is natuurlijk al opgenomen,
maar nee, wie morgen (zondag)
wint, ze houdt zich van de domme.
Menno toch zeker wel, die met die
baard en de durf en de drive? Of toch
niet? Die criminologe dan met de po
ny en de aanbiddelijke lach? „Geen
idee hè, ik ben blond. Héél blond."
Maar waar ze normaal de afleverin
gen pas te zien krijgt als-ze worden
uitgezonden, heeft ze van de kerst
bakkerij een preview gehad. Afschu
welijk, huivert ze, om naar jezelf te
kijken, dat trekt ze gewoon niet. Kun
je mij er niet gewoon uithalen, had
ze de eindredacteur gevraagd. Ga
nou niet zo op jezelf zitten letten,
had hij gereageerd, blijf alsjeblieft zo
als je bent. Zo ongekunsteld.
En zo 'barok', zoals Van der Heijden
zichzelf graag omschrijft. Voluptu
eus van gestalte - hoe heerlijk is dat
voor de minder jonge/strakke mede
mens? - maar altijd in stijl met haar
jurken en jasjes, met haar parels en
haar hoge-hakkenfetisj. Want hoezo
moeten schoenen lekker zitten?
Ze zou best 10 kilo minder willen we
gen. Ze had een echtgenoot die hield
van heel slank, ze heeft alle diëten ge
daan, geleefd op 500 calorieën. Ze
sport met een personal trainer en
had nooit gedacht dat ze ooit zou zeg
gen dat ze dat 'lekker' zou vinden.
Maar ze gaat Nooit Meer Lijnen.
Daarvan word je alleen maar zwaar
der. En ze houdt van lekker.
Barok is ook van toepassing op de in
richting van haar huis. Veel'antiek, gi
gantische spiegels waarvan ze een
stukje heeft moeten afzagen - en
nog een stukje en nog een stukje -
om ze neer te kunnen zetten, enor
me kasten. Het zijn familiestukken
en ze kon er na haar vertrek uit een
groot huis geen afstand van doen. Ze
houdt nou eenmaal óók van mooie
dingen. En ze heeft last van verzamel-
drift. Van blauw porselein, serviezen,
kurkentrekkers, kookboeken (meer
dan vierduizend) tot flessen olijfolie.
„En boven is het net zo vol."
En al sta je zes dagen per week in de
krant, pas als je op tv komt, ben je
een Bekende Nederlandse. Dat Ne
derlandse toeristen je in Madrid,
waar je op bezoek bent bij je volwas
sen zoon, ineens herkennen als je
aanbiedt een foto van ze te maken.
Haar cv is gevuld met eindeloze tele
visie-ervaring: Masterchef,
Life&CookingKoffietijd. Maar in alle
gevallen achter de schermen, als culi
nair adviseur, maker, redacteur. For
mats bedacht, teksten geschreven.
Want ze had altijd gezegd: 'Ik ga niet
vóór de camera. Alleen als er iets
past en het iets is waarbij ik mezelf
kan zijn'. „Ik dacht: dat is makkelijk
brullen, het bestaat toch niet."
Bij Obese, de strijd tegen overge
wicht, viel het niet langer tegen te
houden. Daarna volgde Heel Holland
Bakt en nu ontwikkelt ze voor BNN
de tweede Nationale Eettest waarvan
ze ook medepresentator is.
Haar liefde voor koken begon toen ze
16 was, met het kookboek Con Amore
van actrice Sophia Loren dat ze ooit
voor haar moeder had gekocht, maar
dat ze meenam toen ze uit huis ging.
Sophia Loren, de mooiste vrouw ter
wereld, nog altijd. Het boek is hele
maal stukgelezen. Niet duur en inge
wikkeld koken, maar vanuit de tradi
tie en volgens Lorens moeder, groot
moeder, tantes. „Koken en eten is
meer dan dingen naar binnen wer
ken. Aan tafel deel je dingen", zegt
Van der Heijden.
Ze was zelf, tweede kind met een zes
jaar oudere broer, nooit een makkelij
ke eter geweest. Een drama, zegt ze
haast verlekkerd. Maar er werd nooit
een punt van gemaakt. Als ze maar
wel één hapje proefde. Dat is de sleu
tel geweest, gelooft ze tot de dag van
vandaag. Daarom associeert ze eten
nog steeds met vieren, met gezellig
heid, met koesteren. Ze hoopt de
koestering aan haar eigen eettafel
ook op anderen over te brengen.
Maar wat ze vooral wil, is mensen le
ren proeven en leren koken met ver
se producten. In de volle breedte, bin
nen hun portemonnee. Dat is één
van de drijfveren voor haar kookru-
briek: als je iets wil veranderen,
moet je bij de basis beginnen.
Ze groeide op in een 'heel gemiddeld
gezin'. Als haar moeder, die veel bak
te, zelf amandelspijs maakte - want
in de handel werden witte bonen ge
bruikt - mocht zij helpen met het
malen van de noten. Suiker, amande
len, eidooier in een grote glazen pot
op de bovenste plank in een donkere
pantry. Het slinkt wel heel erg, had
haar moeder tegen vriendinnen opge
merkt. Niet wetend dat dochter elke
dag op een krukje klom om uit de
pot te lepelen.
Haar vader, ambtenaar, jaagde. Met
veel respect, het was geen knallen
om het knallen, maar het ging om na
tuurbeheer in hun Kennemerland.
Als hij een haas of fazant vilde, zei
mm
Heupendagen en
hoge hakken
door Marjolijn de Cocq
Janny van der
Heijden (Haar
lem, 1954) stu
deerde Neder
lands (niet vol
tooid).
1980: eerste
kookboek Pasta
1983-nu: vaste,
dagelijkse kook-
rubriek voor re
gionale dagbla
den.
2001-2003:
Hoofdredacteur
Tip Culinair.
2003-nu: Be
trokken bij Life
Cooking, Mas
terchef, Wie is
de Chef, Obese,
Koffietijd en Na
tionale Eettest.
2013-nu: Jury
lid Heel Holland
Bakt.
Van der Heijden
woont alleen en
heeft twee vol
wassen zoons.
foto Getty Images
