Kamer eist uitleg over stilleggen kernreactor
m
Enorme groei poliklinieken voor zieken zonder diagnose
Iff?
6 BINNENLAND
66 Alle vereiste tijdelijke
maatregelen zijn
inmiddels uitgevoerd
66 Al bijna twaalf jaar
ontbreekt er van alles
aan de veiligheidscultuur
66 Als je je goed voelt,
is je pijndrempel
ook hoger
ff
Aanleiding daarvoor is een onder
zoek van Brandpunt Reporter en
De Volkskrant waaruit bleek dat
de reactor vorig jaar is stilgelegd
door de Kernfysische Dienst na
een reeks incidenten waarbij de
veiligheid in het geding was. Ex
ploitant NRG maakte nooit de wa
re reden voor het stilleggen van
de reactor bekend.
In een afvaltank bij de reactor
werd vorig jaar zó veel uranium
gemeten, dat een spontane ket
tingreactie mogelijk was. De me
ting bleek achteraf niet te klop
pen, maar NRG had niet genoeg
gedaan om het personeel te be
schermen. Bij een ander incident
had straling kunnen ontsnappen
door onvoorzichtigheid.
De Kernfysische Dienst greep van
wege de incidenten in en NRG
kreeg van het ministerie van Eco
nomische Zaken een hoge voor
waardelijke boete. Een aantal
werknemers is ontslagen vanwe
ge het overtreden van 'essentiële'
veiligheidsregels.
De veiligheidssituatie in Petten is
inmiddels een stuk beter, reageert
de directie. Het personeel is bijge
spijkerd over de veiligheidsvoor
schriften. PvdA-Kamerlid Jan Vos
wil de situatie rond de reactor
niet langer tolereren. „Daarvoor
zijn er te veel incidenten. Al bijna
twaalf jaar ontbreekt er van alles
aan de veiligheidscultuur bij de
kernreactor in Petten", zegt hij.
„De veiligheid van burgers en me
dewerkers moet voorop staan,
maar het is wel goed dat de Kern
fysische Dienst heeft ingegre
pen."
D66-Kamerlid Stientje van Veld
hoven noemt de situatie 'heel ern
stig'. Een veiligheidscultuur die te
kortschiet, lijkt haar lastiger aan
te pakken dan een technisch pro
bleem. Kamerlid Liesbeth van
Tongeren (GroenLinks) wil dat
Kamp onmiddellijk in actie komt
en de reactor in Petten onder ver
scherpt toezicht plaatst.
Volgens Kamp is de Tweede Ka
mer al op de hoogte gebracht. Vol
gens hem is de veiligheid nooit in
het geding geweest. De roep van
uit de Kamer om eigenaar van de
reactor NRG onder verscherpt toe
zicht te plaatsen, lijkt weinig doel
te treffen. De minister wijst erop
dat NRG al onder verscherpt toe
zicht van de Kernfysische Dienst
staat.
Vrijdag maakte Kamp nog bekend
maximaal 82 miljoen te lenen aan
ECN (Energieonderzoek Cen
trum Nederland) en dochterbe
drijf NRG om de verouderde reac
tor nog tien jaar open te kunnen
houden. In 2024 vervangt de nieu
we onderzoeksreactor Pallas de
huidige reactor.
In Petten wordt ruim 30 procent
gemaakt van het basismateriaal
voor medische isotopen, die we
reldwijd worden gebruikt voor de
behandeling van kankerpatiën
ten.
In een verklaring stelt de NRG-di-
rectie dat er sinds 2013 een nieuw-
beleid geldt waarin veiligheid bo
ven alles staat. Volgens de directie
is alles nu ingericht op-risico-uit
sluiting, veiligheidsbeheersing,
competenties en deskundigheid.
In 2013 is gekeken naar de techni
sche staat van de reactor. Een in
vesteringsprogramma moet de be
trouwbaarheid voor de toekomst
garanderen.
„Alle vereiste tijdelijke maatrege
len om de installaties weer be
trouwbaar in bedrijf te kunnen
nemen, zijn inmiddels uitge
voerd", stelt de directie.
M
mmm.
*5ör SpprEZWp
\;v.s
fiü mi mi «u w*
«mé
De klachten variëren van ver
moeidheid, prikkelbare darmen,
oorsuizen en rugklachten tot ver
lammingen, stuipen of zelfs blind
heid. Patiënten ondergaan vaak
talloze onderzoeken om uiteinde
lijk zonder diagnose en mét klach
ten weer naar huis te moeten.
Lichamelijk Onvoldoende ver
klaarde Klachten (LOK) heet dit
in medische termen. Bij hoeveel
Nederlanders dit speelt, is lastig
te zeggen, stelt bedrijfsarts Rob
Hoedeman van ArboNed Utrecht,
die erop promoveerde. „Het
wordt al gauw een definitiekwes
tie. Strenge onderzoekers komen
uit op 20 procent van de consul
ten van artsen, onderzoekers die
een ruimere definitie hanteren op
40 procent. Ik ga in het midden
zitten en zeg dat het bij 30 pro
cent zeker speelt."
„Wat doe je bijvoorbeeld met ie
mand die na een lichte hartaanval
na een jaar nog aan het tobben is,
terwijl anderen na twee of drie
maanden alweer aan het werk
zijn? Strenge onderzoekers zullen
dat een hartaanval blijven noe-
mèn, anderen zullen het na die
twee of drie maanden over LOK
hebben."
Jaap Spaans van het landelijke
Netwerk Onvoldoende verklaarde
Lichamelijke Klachten (NOLK)
vertelt dat bij dat netwerk inmid
dels 52 instellingen zijn aangeslo
ten waar LOK-patiënten terecht
kunnen. De groei stopt voorlopig
niet, verwacht hij. „Hoewel die
niet meer zo exponentieel zal zijn
als in de jaren hiervoor."
De behandeling in gespecialiseer
de LOK-poliklinieken is bewezen
effectief en zorgt voor grote bespa
ringen, stellen Hoedeman en
Spaans, vooral op de onderzoeks
kosten van wat anders draaideur
patiënten worden; mensen die zie
kenhuis in, ziekenhuis uit gaan.
Carsten Leue is psychiater bij zie
kenhuis Maastricht UMC, dat als
een van de eerste in Nederland
speciale zorg aan LOK-patiënten
bood. Hij vertelt dat als een nieu
we patiënt zich meldt, een team
deskundigen van verschillende af
delingen eerst checkt of geen diag
nose over het hoofd is gezien.
Daarna wordt een behandelplan
gemaakt.
„Omdat bij een meerderheid van
de patiënten sprake is van een
combinatie van lichamelijke en
angst- en stemmingsklachten, be
staat zo'n behandelplan meestal
uit een combinatie van medicij
nen, gedragstherapie en fysiothe
rapie", legt hij uit. „De gedragsthe
rapie is doorgaans gericht op de
gevolgen van LOK; bijvoorbeeld
doorkrijgen dat je uit angst voor
de pijn automatisch de plek ont
ziet waar die zich manifesteert,
waardoor op andere plekken nieu
we klachten ontstaan. Het is dan
zaak dit te veranderen."
Het zijn dus de symptomen die
worden aangepakt in plaats van
de kwaal. „Het mes snijdt zo aan
twee kanten", zegt Leue. „Want
als je je goed voelt, is je pijndrem
pel ook hoger."
door Roel van Leeuwen
PETTEN - Een meerderheid van de
partijen in de Tweede Kamer wil
dat minister Henk Kamp (Economi
sche Zaken, WD) snel uitlegt wat
er nu precies aan de hand is bij de
kernreactor in Petten.
Directie NRG
PvdA-Kamer!id Jan Vos
regiokatern: Intensiever toe
zicht kerncentrale Borssele
WllllJi!!'!
Wiiirïiïfa
I De nucleaire installatie bij Petten. Volgens minister Kamp is de veiligheid er nooit in het geding geweest, foto Frans Lemmens/HH
door Saskia Wassenaar
ZEIST - Ziek zijn zonder dat duide
lijk is waardoor; bij ongeveer een
derde van alle bezoeken aan huis
artsen, bedrijfs- en verzekeringsart
sen lijkt dit het geval. Het aantal
poliklinieken gespecialiseerd in de
behandeling ervan is de laatste ja
ren heel hard gegroeid.
Carsten Leue, psychiater
www.nolk.info
