Programma
mm
4
I
I
Genieten van sterrenhemel
::rrm
Verval en Het Kwaad
Voor de tiende keer
wordt de Nacht van
de Nacht in Zeeland
gehouden. De
populariteit neemt
toe, maar wat levert
het op? Er is nog
steeds te veel licht.
mmZfm
Hoe toevallig. Sjaak Jobse uit
Oostkapelle doet al jaren
waarnemingen van de ster
renhemel en hij meet het
licht 's nachts. En laat nou
juist Oostkapelle de donkerste plek van
Zeeland zijn. Dat laatste is officieel geme
ten door een onafhankelijk deskundige.
Dus het klopt, al was Schoondijke er wel
dichtbij.
Het uitgangspunt van de Nacht van de
Nacht spreekt Jobse heel erg aan. Ook hij
pleit voor minder lichtvervuiling 's nachts.
Organisator Melissa Ernst van de ZMf weet
nog dat het evenement tien jaar geleden be
gon met 10 activiteiten op 3 locaties en een
stuk of 500 deelnemers. Dit jaar zijn er 50
activiteiten op 17 locaties. En vorig jaar de
den er 7000 belangstellenden mee. Op die
manier wordt het bewustzijn over lichtver
vuiling ook steeds groter, geeft ze aan.
En dat er lichtvervuiling in het relatief don
kere Zeeland is, weet Jobse maar al te goed.
De grootste lichtbronnen 's nachts zijn de
haven van Antwerpen, Moerdijk, maar ook
de kassencomplexen van het Westland en
zelfs Zeebrugge. En hij vraagt zich af wat
straks de nieuwe Maasvlakte voor lichthin
der op gaat leveren.
Sjaak Jobse doet 's nachts waarnemingen
van brokjes steen die in de richting van de
aarde dreigen te komen, meteoren, van de
lichtsterkte 's nachts, van sterren of van as
trologische verschijnselen. Een deel van
die informatie gaat naar de Amerikaanse
ruimtevaartorganisatie Nasa. Wat hij doet,
doen ongeveer nog twintig andere Neder
landers. Niet dat hij elke nacht door een
sterrenkijker zit te turen. Alles gaat digi
taal. Hij hoeft er zelfs niet eens meer bij te
zijn 's nachts. De computer regelt alles.
Maar als de foto's gemaakt zijn, begint het
werk van Jobse. Dan filtert hij alle valse
lichtbronnen en andere vervuiling
om een zo zuiver mogelijk beeld te krijgen.
Een voorbeeld. Toen in Vrouwenpolder de
hoofdprijs van de Postcode Loterij viel, was
er op een avond een lasershow. Nou dat
heeft hij geweten. De gevoelige camera's
die hij in en op zijn sterrenwacht Cyclops
heeft staan, deden 30.000 detecties van
lichtverschijnselen. Die heeft hij er alle
maal uit moeten filteren.
Jobse meet hoe donker de nacht is. Dat
wordt vergeleken met andere waarnemin
gen in Nederland. Door die waarnemingen
kan hij vaststellen, dat het 's nachts nog
steeds lichter wordt, zo'n 2 tot 3 procent
per jaar in Zeeland. Maar volgens hem
komt er wel een kentering aan.
Ook in zijn directe omgeving stuit hij op
lichtvervuiling. Maar als hij zijn buren uit
legt waar hij mee bezig is, werkt dat wel.
„Ik wil ook geen heksenjacht op elk lamp
je." Hij begrijpt ook wel dat er in het don
ker op het nabijgelegen voetbalveld gesport
moet kunnen worden. Maar de manier
waarop het voetbalveld in het licht wordt
gezet, daar kan nog wel wat aan verbeteren.
Zo schrok hij eens op een avond toen hij
naar huis reed en zag dat de molen van
Axel, van 19 tot 21.30 uur bij de waterto
ren aan de Kinderdijk 2: avondwandeling
met natuurgids over Smidschorre, verhalen-
vertelster, sterrenwacht, belevingspad, appel
tjes stoven en knutselen. De toegang is gra
tis; geschikt voor kinderen.
Biervliet, van 19 tot 22 uur aan de Braak-
manweg 5: workshop nachtfotografie door
Staatsbosbeheer Zeeuws-Vlaanderen. Kos
ten 5 euro. In de Braakmanboerderij uitleg
over techniek en het gebruik van de camera.
Daarna naar buiten om in het natuurgebied
De Braakman nachtfoto's te maken. Aan
melden bij p.maas@staatsbosbeheer.nl.
tk
j* -
Anja van der Bijl, eigenaresse van camping De Zonnehoeve
Naam: Anja van der Bijl
Woonplaats: Zonnemaire
Wat betekent de nacht voor u?
Genieten van de mooie sterrenhemel. We hebben op onze camping De
Zonnehoeve een grote sterrenkijker staan. Daar genieten we zelf van,
maar ook campinggasten en mensen uit het dorp. Die komen tijdens de
sterrenkijkdagen die we soms houden. 'Er zijn hier meer sterren dan bij
ons', zeggen campinggasten vaak. Dat is natuurlijk niet zo. Maar omdat
het hier donker is, zijn ze beter te zien. Dan kijken ze naar Jupiter of naar
de maan. De kraters op de maan zijn met onze kijker heel goed te zien.
De rust en de donkerte die we hier hebben, zijn belangrijk voor ons. Daar
komen onze gasten voor. En met onze boerderij leven we natuurlijk heel
sterk met de elementen. Mijn man kan al van tevoren aan de lucht zien,
wat voor weer het gaat worden. Dit jaar maken wij geen deel uit van de
Nacht van de Nacht; we gaan zelf op pad om van de Nacht te genieten,
foto Dirk-Jan Gjeltema
I
Rob Kregting, beeldend kunstenaar
Nacht steeds
door René Schrier
Naam: Rob Kregting
Woonplaats: Zuiddorpe
Wat betekent de nacht voor u?
Als kunstenaar houd ik me bezig met 'donker'. In mijn werk ben ik gefasci
neerd door verval en Het Kwaad. De kleur zwart wordt meestal door men
sen geassocieerd met somberheid en dood. Als mens heb ik dat niet.
Maar als kunstenaar houdt dat thema me wel bezig. Ik begin mijn werken
vaak met een zwarte achtergrond. Voor mij zit daar de uitdaging in dat ik
meer moeite moet doen om iets eruit te laten komen. Daarom werk ik
ook veel met structuur; hoog ik mijn schilderijen op om er reliëf in aan te
brengen. Ik heb bijvoorbeeld een zwart werk gemaakt waar je, ook in het
zwart, een pad kan zien. Als ik dat pad echt wit had gemaakt, was dat veel
te voor de hand liggend geweest. Mensen mogen er in zien wat ze willen.
Ze mogen het afschuwelijk vinden. Prima. Als ze er maar iets bij voelen.
Meer informatie: robkregting.nl
foto Camile Schelstraete