REIZEN 21
Ir*
WAAR EN WAT
Het gedempte klip-klop van paardenhoeven mengt zich met
de geluiden van de natuur. Traag trekt het landschap aan je
voorbij, in eenzelfde tempo als wandelen. Toch is het anders
vanaf de rug van een paard. Het voelt completer, alsof je bent
opgenomen in de natuur in plaats van erdoorheen te lopen.
Gina, de 19-jarige pony,
schudt met haar hoofd
mee in het ritme van de
stappen. Even kijkt ze naar
rechts, waar in het bos iets
beweegt. Een jong reebok
je blikt nieuwsgierig naar
de voorbijtrekkende ruiters. In deze vierbe-
nigen ziet ze geen bedreiging. Ze staat nog
even stil en huppelt vervolgens verder
door haar rijk. Wij schommelen ontspan
nen voort over het zandpad. Er gaat toch
niets boven buiten rijden met een paard.
Nou, vooruit pony.
Nederlanders zijn gek op paarden. Van de
kleine half miljoen ruiters in Nederland
heeft een kwart een eigen rijdier. Daarmee
neemt ook de vraag naar recreatiemogelijk
heden met deze metgezel toe. Vijf Neder
landse en Duitse gemeentes in de regio
Münsterland (Ahaus, Winterswijk, Haaks
bergen, Vreden en Berkelland) hebben on
langs vijf grensoverschrijdende ruiterrou-
tes uitgestippeld. Ze voeren onder meer
door schitterende stukken natuurgebied.
Zoals het Zwillbrocker Venn. Hier is de na
tuur teruggebracht in haar min of meer
oorspronkelijke vorm. Vennen, waterlopen,
zandwallen en daar tussendoor een rijke
populatie aan vogels, zoals de grootste kolo
nie kokmeeuwen. In het juiste jaargetijde
tref je in het veen bovendien een groep
van zo'n veertig flamingo's aan. Vrij grazen
de runderen als Schotse Hooglanders hou
den de begroeiing kort en voorkomen dat
over enkele jaren hier weer een bos staat.
Dwars door dit gebied met leemputten,
moerassen, bospercelen en houtwallen,
slingeren zich de ruiter- en wandelpaden.
„Even opletten", waarschuwt Marie Wes-
termann, die de groep ruiters door het na
tuurgebied begeleidt. „Hier willen de paar
den graag linksaf. Dat is de kortste weg
naar de stal. Maar wij moeten rechtdoor
naar de grens." Met duidelijke tegenzin laat
Gina zich 'geradeaus' voeren.
Het in de verte gelegen boerderijtje is on
miskenbaar Nederlands. Het is een van de
weinige kenmerken van wat nu de groene
grens heet. Vroeger was dat wel anders.
Aan de stamtafels in de Gaststattes kun je
bij ouderen nog de verhalen horen over
smokkelpartijen. Dit hele gebied is door
sneden met oude routes, waarover marskra
mers vanuit onder meer Tecklenburg naar
Nederland trokken om hun waar te slijten.
Enige tijd geleden is zo'n route tussen
Osnabrück en Deventer opnieuw uitgestip
peld, als een 229 kilometer lang wandel
pad: de Handelweg.
De vijf rondlopende routes voor ruiters
zijn afgestemd op de gemiddelde actieradi
us van een paard of pony: ze zijn alle tus
sen de 20 en 35 kilometer lang. Je hoeft je
echter niet tot een bepaalde route te beper
ken, want ze hebben een stukje overlap
met een aansluitende route, zodat je ook
een veel langere afstand kunt afleggen.
„Op die manier kun je zelf tochten van
meerdere dagen uitstippelen", vertelt Anja
Hehmann, van het grensoverschrijdende
bureau voor toerisme. „Er zijn diverse over
nachtingsmogelijkheden voor ruiter en
paard in dit gebied, zodat je rustig drie da
gen achter elkaar kunt paardrijden."
De routes over Nederlands grondgebied
gaan grotendeels over zandpaden. De Duit
se pony's verheugen zich er al op. Want
voor de twee hoefijzerloze ij slanders bete
kent dat galopperen. Zodra ze in de buurt
komen, versnellen ze hun stap en maken
aanstalten in draf over te gaan. Gina briest.
Nog even en dan kan ze ervandoor over de
zandweg, die uiteindelijk terugvoert naar
de stal achter Altstatte. Een rit maken is
leuk, lijkt ze te denken, maar hard naar
huis hollen ook.
Ze lijkt verwijtend op te kijken, als haar de
voorgenomen sprint wordt verboden. Van
wege een blessure bij een andere ruiter zit
een stukje op volle snelheid er niet in. Met
tegenzin stapt ze verder over het pad,
steeds even een draf proberend, tot ze ge
noeg krijgt van de correcties en zich schikt
in haar lot. Aan weerszijden van de weg kij
ken langhoornige, zwarte runderen op van
het grazen. In het ven ernaast jagen twee
zwanen elkaar het hoofd op hol. In de ver
te fladderen vogels boven een nest. We
stappen tevreden verder; paard en ruiter.
Misschien is de natuur wel het allermooist
als je het kunt delen met een dier.
ZATERDAG 18 OKTOBER 2014
Met één pk
de grens over
SS»
In Duitsland is een kentekenbewijs voor paarden verplicht, de zogenoemde Reitplakette.
Voor toeristen zijn er weekkaarten (vanaf 5,50 euro), te bestellen via de website van de
regio Borken. De opbrengst wordt gebruikt voor het aanleggen en onderhoud van ruiter
paden in de regio.
Adressen voor overnachten met paarden: Alter Gasthof Bredeck-Bakker, Ahaus-Altstatte
(www.bredeck-bakker.de); Islandpferde Hof Heufekes, Vreden, ook voor meerdaage toch
ten (www.vc45.de); Landgasthof Reirinck, Vreden (0049-(0)25642038).
Relevante websites: www.grensbelevenis.nl/nl/actief/ruiterroutes (ook downloaden rou
tes); www.geheimoverdegrens.nl en www.handelsweg.com.
Meer bezienswaardigheden in de grensstreek: het stadje Ahaus heeft een levendig cen
trum, met in het midden een kasteel waar geregeld culturele evenementen worden ge
houden. Vlak buiten de stad bevindt zich een klein natuurgebied, waar nog tot in de jaren
zeventig turf werd gestoken.
Het vlak over de grens gelegen Vreden heeft de grootste collectie confectie-
schoenen en miniatuurschoenen ter wereld. Leuk voor kinderen: het maisla-
byrinth. Het biologische station Zwillbrock biedt een schat aan informa
tie over de natuur in dit gebied.
door Arnoud Cornelissen
I Foto boven: te paard over nieuwe routes
door het Nederlands-Duitse grensgebied.
Rechts: Zwillbrocker Venn.
Onder. Schloss Ahaus.
foto's Arnoud Cornelissen