PZC
Tussen de Robinsons
2 3 DE FILIPIJNEN
mm&r» mm
m»mmw m mmrm;
Stockholm kun je heel anders
leren kennen in de voetsporen
van Stieg Larssons personages.
„Daar woont Bjurman, de advo
caat die Lisbeth verkracht."
e terrasgasten van Kaffe in
Stockholm wenden hun
blik af van hun smart-
phones en macchiato's om
de groep aan de overkant
van de straat te bekijken.
Geen wonder, want die
groep staart doelbewust naar het café en
maakt er foto's van. Hopen ze - tegen beter
weten in natuurlijk - een glimp op te van
gen van Mikael Blomkvist? De hoofdper
soon uit de Millennium-serie van Stieg Lars-
son haalt hier regelmatig koffie.
De groep staat onder leiding van Carin
Christensen. Zij is een van de gidsen die el
ke zaterdag Millennium-fans door de stra
ten van het zuidelijke eiland Södermalm
leiden. „Eigenlijk is dit helemaal niet de
Kaffe-bar uit de boeken", verklapt Christen
sen. „Die zat tot voor kort een paar straten
verderop aan de Hornsgatan. Toen de eige
naren verhuisden naar deze plek, hebben
de Amerikaanse filmmakers hier opnames
gemaakt met Daniel Craig."
De Millennium-trilogie van Stieg Larsson is
de serie die voorop ging in de gekte rond
Scandinavische thrillers. In Zweden waren
de boeken een instant succes. In 2009 was
ook Nederland om: bijna een half miljoen
exemplaren van het eerste deel Mannen die
vrouwen haten vonden dat jaar hun weg
naar Nederlandse nachtkastjes. Deel twee
en drie verkochten samen net zo vaak. In
Zweden werden de drie boeken verfilmd
in een miniserie van zes delen. Een Ameri
kaanse verfilming van deel één kwam in
2011 in de bioscopen onder de titel The girl
with the dragon tattoo.
Het Stadsmuseet Stockholm zette in 2008
de eerste tours op, toen nog in het Zweeds.
„Dat jaar deden we er drie. Een jaar later
verzorgden we 240 tochten", aldus Chris
tensen. „In het begin gingen Duitsers en
Nederlanders mee met de Zweedse tour,
ongeacht de taalbarrière. Nu worden de we
kelijkse wandelingen in het Engels gedaan.
Voor grote groepen zijn ook andere talen
en tijdstippen beschikbaar."
Christensen heeft een kleurrijke herinne
ring aan het eerste Amerikaanse echtpaar
dat meekwam op de tour. „Ze waren in de
70 en hadden de boeken moeten bestellen
in Engeland, omdat ze in de VS nog niet
uitgebracht waren. Ze besloten naar Stock
holm te reizen en wilden tickets boeken
naar Hedestad." De gids laat een stilte val
len. Een paar mensen in de groep gniffe-
WAAR EN WAT
len. Hedestad is de fictieve Zweedse stad
waar boek één zich deels afspeelt. „Maar
het echtpaar liet zich er niet vanaf breng
en. Het zei dat het na de tour naar het cen
traal station zou gaan om alsnog te probe
ren in Hedestad te komen."
Beginpunt van de wandeltocht is de Bell-
mansgatan nummer 1, het huis van Blom
kvist met uitzicht op Gamla Stan, de beto
verende oude stad van Stockholm. Vanaf
het uitkijkpunt zijn veel plekken uit de
boeken te overzien. Christensen: „Links is
Kungsholmen, neutraal terrein. Daar zitten
de rechtbank en de politie. Hier op
Södermalm wonen alle 'goede' karakters:
Mikael en Lisbeth Salander, en haar werk
Milton Security." Met gevoel voor drama
draait ze zich om en wijst: „Aan de over
kant rechts ligt het protserige Östermalm.
Daar zitten de bad guys. In de verte woont
de kwaadste van allemaal: advocaat Nils
Bjurman, die Lisbeth verkracht"
Christensen neemt de tijd om niet alleen
plekken te laten zien. Zo nu en dan staat
de groep minuten stil en vertelt ze over de
inspiratiebronnen van Stieg Larsson, de
oorsprong van de boeken en de nasleep
van Larssons dood in 2004. De auteur zou
genoeg materiaal hebben gehad om zeven
tot tien boeken te schrijven over Mikael en
Lisbeth. Maar Larsson trouwde nooit met
zijn partner en er was geen geldig testa
ment. De publicatierechten van de boeken
zijn nu in handen van zijn familie.
Het best op dreef is Christensen als ze
anekdotes aanhaalt over de verschillende
filmploegen. David Fincher, de beroemde
regisseur van de Amerikaanse verfilming,
ging tijdens de opnames in Stockholm uit
eten. „Hij moest eerst een tijd wachten
voordat hij een tafel kreeg, die ook nog
eens naast de keukendeur stond. Maar Fin-
f
cher vond het geweldig. Want anders dai>
in Stockholm wordt hij in Los Angeles con
stant aangeklampt door beginnende scena
rioschrijvers en nieuwe acteurs."
Fincher is al jaren vaag over zijn plannen
voor de verfilmingen van de twee laatste
boeken, al meldde hij vorige maand dat
een script 'in de maak' is. Hoofdrolspelers
Daniel Craig (Mikael) en Rooney Mara (Lis
beth) zouden al wel toegezegd hebben.
Christensen had onlangs een Amerikaanse'
in een groep die een aanbod had gekregen
om mee te werken aan de verfilming van
boek twee. „Meer weet ik helaas ook niet."
tekst en foto's Koen Verhelst
illustratie De Persdienst
Foto boven: Kaffe, waar Mikael
Blomkvist soms koffie haalt.
Onder, vlnr: Gids Christensen;
uitkijkpunt met rechts Blom-
kvists' huis (rode torentje in
midden) en links Gamla Stan;
huis van Blomkvist (rode pand
rechts) met brug die beroemd
werd na de Hollywood-film.
De afstand van Utrecht naar
Stockholm is per auto zo'n
I.430 kilometer. Norwegian
en KLM vliegen dagelijks van
Schiphol naar Stockholm-
Arlanda. Ryanair pendelt
naar Nyköping vanaf Weeze-
Niederrhein en Charleroi.
De Millennium-tour begint el
ke zaterdagochtend om
II.30 uur, ook in de winter.
Tickets (a 15 euro/
130 Zweedse kroon) zijn te t
boeken in het Stadsmuseet
(Ryssgarden, T Slussen) of
via www.stadsmuseet.stock-
holm.se/ln-English.
Het Stadsmuseet heeft een
kaartje van heel Stockholm
waarmee je langs plekken
kunt gaah die de tour niet
aandoet, zoals het huis van
Lisbeth Salander en haar fa
voriete café Kvarnen.
In het museum is een hoekje
gewijd aan Millennium. En
tree: 11 euro/100 Zweedse
kroon. Van januari 2015 tot
eind 2016 is het museum we
gens verbouwingen gesloten.
tnnnom tniomux Btoim» -1
JtLi v 4 »jh> 'V
YOQ£?HKXX>
ooms miitmmvm wra
Stockholm