Dispuut over
Afghaanse 1 F'ers zit
al jaren muurvast
SPECTRUM 11
66 In Nederland ben je
een schender van
mensenrechten, in
Duitsland, Engeland en
België kun je gewoon
wonen
Advocate Leonie Sinoo
doet sinds zestien jaar
asielzaken. Ze heeft al
heel wat pogingen ge
daan om Afghaanse
iF-statushouders in Nederland te hou
den. „Eigenlijk heb ik nooit beweging
in dit dossier gezien."
Asielzoekers die de status ïF krijgen,
zijn kansloos in het vreemdelingen
recht. Niet zo gek: de term geeft aan
dat de betreffende persoon zich schul
dig heeft gemaakt aan schendingen
van de mensenrechten. In feite
spreekt men over oorlogsmisdadigers.
Aangezien het asielrecht is bedoeld
om vreemdelingen te beschermen die
op de vlucht zijn voor onrecht, zou
het raar zijn die ïF'ers te beschermen.
Probleem is dat het lastig is te bewij
zen dat iemand mensenrechten heeft
geschonden.
Ten aanzien van Afghanen heeft de
overheid ervoor gekozen om mensen
niet individueel te beschuldigen,
maar gewoon collectief de iF-status
op te leggen. De basis daarvoor vormt
een ambtsbericht uit 2000. De Neder
landse overheid zou zich hebben geba
seerd op bronnen in Pakistan. Afgha
nistan was een puinhoop, waarbij Mu-
jahedin, communisten en Taliban het
met elkaar aan de stok hadden. De in
formatie in het ambtsbericht zou vol
gens de inmiddels opgerichte stich
ting ïF sterk gekleurd zijn.
Mensen worden op basis van dit
ambtsbericht collectiefin staat van be
schuldiging gesteld, terwijl er geen po
gingen worden gedaan ze daadwerke
lijk te vervolgen. Ze zijn oorlogsmisda
diger, maar kunnen zich niet verwe
ren. „Deze aanpak ligt al jaren onder
vuur. Af en toe wil een rechtbank er
wat van weten, maar je kunt eigenlijk
niet winnen. De kwestie is ook voor
de Raad van State geweest; ze laten je
nauwelijks uitpraten", zegt Sinoo.
Een van de belangrijkste beschuldigin
gen is dat de communisten werkten
met een roulatiesysteem binnen de
nationale staatsveiligheidsdienst
KhAD. Door dit systeem kreeg ieder
een vuile handen. Bovendien zou ie
dereen die promotie heeft gemaakt
binnen die dienst, vuile handen heb
ben. Anders, zo is de redenering, kun
je geen promotie maken. Probeer daar
juridisch maar eens gaten in te schie
ten. „Het belangrijkste argument vind
ik dat de ons omringende landen
geen boodschap hebben aan het
ambtsbericht. In Nederland ben je
een mensenrechtenschender, in Duits
land, Engeland en België kun je ge
woon wonen."
Aziz Sabouri was lid van de Presiden
tiële Garde, die later - na zijn vertrek
- werd ingelijfd door de geheime
dienst KhAD/Wad. Hij was chauffeur
van een generaal, die al jaren zonder
problemen in Zweden woont. Aziz's
vrouw Laila kwam op voor vrouwen
rechten ten tijde van het regime van
de Taliban. In 1998 moest ze vluchten,
nadat een aanslag op haar familie ge
pleegd was. De Taliban was erachter
gekomen dat ze een vrouwenmars
voor gelijke rechten voor vrouwen
voorbereidde.
De mensensmokkelaar in Pakistan
vroeg haar waar ze naartoe wilde. Ne
derland, vanwege de koningin als
staatshoofd. „De grootste vergissing
die ik heb gemaakt", aldus Sabouri.
ZATERDAG 18 OKTOBER 2014
Laila Sabouri en
Miep Harriëtte
Qualm bekijken de
uitspraak van de
Raad van State die
zegt dat Aziz
Sabouri op vrije
voeten had moe
ten worden ge
steld. Hij was ech
ter al uitgezet naar
Afghanistan,
foto Ronald Hissink
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
