M
I
I
Op 17 maart 1775
repatrieert Jan Willem
Boddaert, samen met zijn
vrouw en drie zonen,
met het schip Westhove
vanuit Guyana. Sindsdien
is taal noch teken van
hen vernomen.
'•s
4 SPECTRUM
geschiedenis
Zeeuwen behoren tot
de eerste kolonisten
van Guyana, Indiaans
voor 'land van vele
wateren'. Zelf spra
ken de Zeeuwen lie
ver over de 'Wilde
Kust' van Zuid-Amerika. Al in de eer
ste helft van de 17e eeuw krijgen Vlis-
singse kooplieden leenrechten van de
West-Indische Compagnie (WIC) en
stichten nederzettingen langs de rivie
ren Berbice en Essequebo. Aanvanke
lijk voor de winning van zout en de
handel met Indianen in tabak, huiden
en verfhout, later vooral voor de teelt
van suiker, indigo en andere tropische
producten. Als in de tweede helft van
de 18e eeuw de vraag naar koffie, ca
cao en suiker in Europa snel stijgt,
worden ook gebieden langs de rivier
de Demerary ontsloten en verschij
nen daar de eerste plantagekoloniën.
De Zeeuwen zien de kolonie Esseque
bo Demerary als hun domein en
verdedigen hun territoriale aanspra
ken met verve. Alleen schepen, voor
zien met passen, afgegeven door de
Zeeuwse kamer van de WIC, mogen
op het betreffende gebied varen.
In maart 1770 staat Jan Willem Bod
daert, oud-schepen, raad en secretaris
van Goes, klaar om naar Essequebo te
vertrekken. Daar wordt hij de nieuwe
Raad van Politie en Justitie en vendu
meester van de slavenveilingen. Sa
men met zijn vrouw Adriana Susanna
Keetlaer, telg uit een vooraanstaande
Zeeuwse familie, hun vier zonen en
de nodige huisraad vertrekt hij op 11
mei 1770 vanuit Middelburg met het
schip De Spoor. Eind juni ankert het
grote hoekerschip bij Fort Zeelandia,
het bestuurscentrum van de kolonie.
Boddaert zal in de daaropvolgende ja
ren zijn bestuurlijke functies combi
neren met zijn werk als planter en
koopt daarvoor de plantages l'Alliance
en Goede Intentie, gelegen aan de De
merary. Volgens een latere inventaris
groeien op de eerst genoemde planta
ge ruim 60.000 koffiebomen en een
paar duizend cacaobomen, staan er
meerdere gebouwen en opslagruim
ten op het terrein, alsmede 14 'neeger-
huijsen' voor de huisvesting van 121
Afrikaanse slaven. Vijf jaar later wil
hij met zijn gezin repatriëren. Alleen
zijn oudste zoon, de 17-jarige Pieter
Cornelis Boddaert, blijft in Demerary
achter om op de plantage toezicht te
houden. Medio maart 1775 scheept
het gezin zich in aan boord van de
Westhove voor hun reis naar Middel
burg.
De Westhove is geen nieuw schip.
Het ongeveer 15 jaar oude fregat
wordt in februari 1772 tweedehands
in Amsterdam gekocht door de kort
daarvoor opgerichte Sociëteit van Es
sequebo. Deze Middelburgse rederij,
r \x?
J^sMKHta a«y öiiljèkest.
bekend onder de initialen SVE, telt
maar liefst 185 Middelburgse aandeel
houders, met een gezamenlijk inger
legd kapitaal van 320.000 gulden.
Daarmee schaft de Sociëteit in korte
tijd verscheidene schepen aan voor de
vaart op de 'Zeeuwse' kolonie. De
Middelburgse kooplieden zijn name
lijk bevreesd dat de Amsterdammers
de vaart op Essequebo geheel naar
zich toe zullen trekken, nadat stadhou
der Willem V, op aandringen van de
laatstgenoemden, de afgifte van rei-
spassen op Essequebo in 1770 aan alle
kamers van de WIC heeft toegestaan.
Met de aanschaf van de Westhove be
staat de vloot van de SVE uit zes sche
pen, voornamelijk fregatten. Daarmee
hopen de Middelburgers de concur
rentie met de Amsterdammers te kun
nen aangaan. De Sociëteit is geen han
delscompagnie, zoals de VOC en
MCC, maar richt zich uitsluitend op
transport en vervoert voor derden goe
deren tussen Zeeland en Essequebo
Demerary.
In september 1772 zeilt de Westhove
voor de eerste keer uit. De kapitein is
de uit Den Helder afkomstige Corne
lis Medendorp. Twee jaar later wordt
hij gezagvoerder op een ander socië
teitsschip en krijgt zijn jongere broer
Hendrik Medendorp het gezag over
de Westhove. Van deze kapitein zijn
geen eerdere reizen bekend. We mo
gen aannemen dat hij over weinig er
varing bezit.
Nadat het middelgrote fregat halver
wege 1774 in Essequebo is gearriveerd,
wordt de vracht gelost. Daarna neemt
de kapitein een lading West-Indische
producten van planters in, waarna hij
door zeilt naar Demerary. Ook daar
EF
Dominicaanse rep.
Puerto Rico
Caribische Zee
Guyana
door Ruud Paesie
Verdwi j ning
schip blijft
mysterie
1 jgflÉtfr «i-meter «j»
wiUiv.cuiciu-ciR'r.i ?üc.l*tïïi»d<ik Coé vMfcene» .-site «tten gu*wgM»«gg
endcwelftecdShBtfoaem,
lfvsi*n(«..iicniaynöudtakfyi-riecu;nietmynWxwf*Sctapto.«.-w
soMfe. sac 7oftemitabtmlendc «oort»?»Veg
vsri <Ht vowl'-:.
ettde d« avervJ
v-.niCA-;\ Eni.>nAm vdrioc»'Jatvoorfe.l»y~
vy>;is.Sui;pK>c;sSle ffato«fr!huOMn. In kenaxlc
de stuk-re waarden. Cièfchjcveft
Vrachtbrief Westhove
Familiewapens van Boddaert en Keetlaer.
