liefde en
verlangen
Zulle me a.Of wachte me nog...?
kV
STREEKTAAL
CULTUUR 37
Lezing over rituelen van Etrusken Kleine Anna daagt lange oom uit
Het plan is om
Hendrika Ghijsen
postuum te eren. Zij
is samenstelster van
het Zeeuwse dialec
ten woordenboek.
li
DOMBURG - Taal herbergt de ziel
van een volk. Met die uitsmijter
verklaart Engel Reinhoudt het be
lang van het Woordenboek der
Zeeuwse Dialecten, dat vijftig jaar
geleden werd afgerond door Hen
drika Ghijsen.
„Ze zeggen altijd dat dit woorden
boek een uniek boek is, maar als
je het gaat gebruiken, zoals ik
vaak doe voor mijn artikelen, dan
krijgt uniciteit een nieuwe beteke
nis."
Reinhoudt is de coördinator van
dit (crowdfundings)plan. Hij is
een man van de Zeeuwse dialec
ten en een van de schrijvers in de
ze krant van de rubriek Streek
taal. Hij liet zich een keer ontval
len dat Hendrika Ghijsen voor
haar werk een standbeeld ver
dient. „En daar kreeg ik zoveel leu
ke reacties op, dat we er serieus
werk van zijn gaan maken."
De actie 'Word Beeldgenoot'
werd opgezet. De kosten van het
beeld zijn 24.000 euro. Enkele
fondsen hebben al 10.000 euro ge
doneerd. De initiatiefnemers ho
pen het resterende bedrag via
crowdfunding te krijgen. Me-
vrouw Ghijsen (Middelburg, 22
november 1884 - 25 maart 1976)
verzamelde 35 jaar lang Zeeuwse
woorden, uitdrukkingen en gezeg
des voor het woordenboek. „Veel
mensen hebben jarenlang lijstjes
met woorden aangedragen. Ze
was de ziel van de Zeeuwse Vere
niging voor Dialectonderzoek, die
in 1929 was opgericht."
Reinhoudt weet het zeker, wat
Gerard Smallegange voor de
Zeeuwse geschiedenis van de boe
renerven is, is Hendrika Ghijsen
voor de Zeeuwse taal. „Ik heb niet
zo lang geleden via Marktplaats
een boekje van Hendrika Ghijsen
bemachtigd, dat niet meer in de
winkels te koop is. Ik ben blij met
haar levensbeschrijving."
Mevrouw Ghijsen heeft aan de
Leidse universiteit Letteren gestu
deerd. Ze groeide op in de Gort
straat in Middelburg in het pand
dat nog steeds Baron Chassé heet.
En de familie was vanaf 1905 ook
in het bezit van een zomerhuis
aan de Westraat in Domburg. En
dat is haar woonhuis geworden.
„We willen het standbeeld op de
Boulevard van Schagen plaatsen
in Domburg of tegenover haar
woonhuis. Voor een plaatsje op
de boulevard hebben we nog wel
een vergunning nodig van het wa
terschap en/of Rijkswaterstaat."
Het woordenboek is vier keer her
drukt. De laatste keer in 1977. „Er
wordt gewerkt aan een digitale
uitgave. De letters A en B zijn te
vinden op www.woordenbank.
be. Het is een Belgisch initiatief,
omdat dit boek combineert met
woordenboeken uit Vlaanderen."
middelburg - In de Zeeuwse bibli
otheek wordt vrijdag 24 oktober
een lezing gehouden over ritue
len van de Etrusken. De organisa
tie is in handen van Dante Ali-
ghieri Zeeland. De lezing begint
om 20.00 uur. Elk jaar probeert de
vereninging 6 lezingen te organi
seren, die altijd een relatie met Ita
lië hebben. Deze gaan over kunst,
cultuur, literatuur of er wordt een
toeristisch onderwerp gekozen.
Spreker dit keer is Bouke van der
Meer. Rituelen waren in de oud
heid hét sociale bindmiddel bij
uitstek, door middel van herha
ling, herdenking en vertoon. Toe
gang lezing niet-leden 5 euro.
MIDDELBURG - Cinema Middel
burg vertoont van maandag 20 tot
en met vrijdag 24 oktober dage
lijks om 14.00 uur de Zweedse
kinderfilm Kleine Anna en Lange
Oom. De film bestaat uit zes ver
haaltjes over de avonturen van An
na. Kleine Anne is twee turven
hoog en is goede vrienden met
haar lange oom. Dat hij lang is,
wil niet zeggen dat hij extra sterk
is, of dapperder dan anderen.
Soms moet Anna hem dingen le
ren of uitdagen om samen op
avontuur te gaan.
Muziek maken zat in de familie.
Behalve opa's en ooms waren ook
vader en moeder muzikant. Pa
toerde in de jaren zestig met een
Franse popgroep en ma bracht
het met de eerste Engelse girl-
group zelfs tot support act van
The Beatles. Gregory verhuisde
als tiener met zijn moeder vanuit
Londen naar San Diego in de VS.
Daar ontstond zijn drang de mu
ziek uit de eerste helft van de vori
ge eeuw weer tot leven te breng
en.
Met zijn debuutalbum Love Made
Me Drunk in 1999 zette hij de
toon. Een mengeling van wee
moed, fraaie melodieën die hij
schijnbaar achteloos uit zijn
mouw schudde en vooral intrige
rende teksten over liefde, verlan
gen en schoonheid. Met zijn
breekbare stem bracht hij een fan
tasiewereld tot leven en tilde een
verleden naar het heden. Een sin
ger-songwriter die met subtiele
begeleiding en arrangementen de
luisteraar in zijn droomwereld
wist te loodsen. Dat doet hij in
middels met verve op zo'n 20 al
bums met sprekende titels en
mooi vormgegeven bijbehorende
hoezen.
De Ierse roots van één van zijn
opa's inspireerden hem voor zijn
laatste, dit jaar verschenen album
One Way Journey Home. Gregory
Page grijpt terug op een verleden
met het interpreteren van origine
le songs en eigen werk. Zijn hang
naar mooie melodieën past in die
traditie en Page kan er de glans
aan geven die daarvoor nodig is.
Het is een vee gestel
de vraehe in onze
kringen. En
dan haet het over
het nie geringe pro
bleem van de anschaf van een
fiets mee ondersteuning! En de
mêningen bin sterk verdeêld a'k
zö m'n oren te luusteren leie op
versites en middegen da'k mag
vertelle bie ANBO's of vrouwe
clubs. De ohe anschafpries en vo-
ral de gevaerlijk ohe snelheid die
ze noe kunne ontwikkele staen te
genover het gemak en het langer
mobiel weze. En vö echtpaeren
oordt er ook nog es beweerd: „As
d'n enen d'r eên eit in de
meeste gevallen de vrouwe, a be
geef ik me noe op glad ies..) dan
moe d'n anderen volge, anders is
't niks waerd." Noe is mien vrou
we d'r fiets verslete en die van
mien nog redelijk goed en dienk
ik bovendien da'k er nog niet an
toe bin. Dus wou ik hraog wete of
't echt 'niks waerd' is. Een goeie
kennis van ons is in de gezegende
omstandigheden, da z'n vrouwe
'steun' kriegt en ie nog 'naturel'
meetrapt. Mee dat paer bin me
een dagje he fletse. Drie 'gewone'
en eên mee 'nooit mi de wind te
gen!'
Nou, ik kan julder zeie, dao je
echt nie 't gevoel oef te kriehen
da jie een wielrenner hore bin.
'Zie' ree, op de eco-stand, nie hin
derlijk ard en ze ao zelf ook nie 't
gevoel, da ze drie 'blokken' an d'r
beên ao. Dus mannen en mis
schien ook wè een paer vrouwen)
het kan; d'n énen mee en d'n an
deren zonder. En 't is vö aolebei
een gezonde bezigheid, wibie d'n
énen wè meer moe douwe dan
d'n anderen. Afzie is nie nodig.
Hröter is misschien 't probleem
Voor de gesproken rubriek zie
www.pzc.nl/streektaai
van de snelheid die je ongemerkt
kan ebbe en bie 't ouwer oren ge-
vaerlijke vurmen an kan neme, of
je noe op een 'gemakfiets' riedt of
alléén op bênenkracht in 't ver
keer zit. Mé di ebb'ik nog een eêl
nuttige anwiezing vö. Bie toeval
ondekte me op die fietstocht mee
dat eerder genoemde echtpaer ies
bijzonders. Me waere in het vö
ons êlemaele onbekende Koe
wacht begonne ons fletse hraog
in een onbekend gebied). Het
frietkot stoeng di nest een gren-
spaele en in 't grenscafé wist je
nie wi of je je blaeze leegmaekte
in Nederland of in België! Mè 't is
een mooie plekke as startpunt om
't grensgebied mee onze zuderbu-
ren te verkennen. Me kwaeme di
in een klein plekje, Klein Sinaai,
toch terecht bie de 'grot van onze
lieve vrouwe van de fietsers', vlak
achter 't kerkof...! Een grot om
'O.L.V.' te vraehen je te bescher
men op aol je fietstochten. Ze be
schermt joeng ert oud, wielren
ners en senioren, huus en recrea
tieve fietsers. Het staet er nog nie
bie, mè ze is t'r vast ook vö 'e-bi-
kers'. Een paer beroemde Bel
gische wielrenners (ik las de nae-
me van Philippe Gilbert) ebbe,
dienkelijks uut dankbaerheid, ul-
dere kampioenstrui geschoenke
an onze lieve vrouwe. In een vitri
nekasje laehe ze nest de grot te
proenken.
Me ebbe d'r, mee z'n vieren, een
stuitje eêl stilletjes gezete en Ma
ria angekeke.De grot was ge
bouwd van sténen en... kasseien!
Ik ao zelf het gevoel da ze ons ook
zag en even lachte, mè dat weet ik
nie zeker! Toch hienge me verder
mee de gedachte da me hin ge-
vaer mi te vrêzen aode. En zonder
ongelukken kwaeme me trug in
Koewacht. Zelfs hin ketting was
t'r afgelope...! Zö'n bezoekje an
die grot kan'k iedereên anraoie...!
En 't is ook nog hoekoper dan het
betaelen van een verzekeringe
'pech onderweg vö fietsers' bie de
ANWB. (Bekiek de foto's mè es,
die je bie m'n 'praot-versie' op de
computer kan zie).
ZATERDAG 18 OKTOBER 2014
Hendrika Ghijsen geëerd
door Edith Ramakers
Mevrouw Hendrika Ghijsen, als tachtigjarige nog steeds aan het werk aan de Zeeuwse taal.
Info over de (crowdfundings) actie:
www.zeeuws-woordenboek.nl In ruil
voor een donatie staan ook giften.
Cinema Middelburg, alle leeftijden,
duur: 45 minuten.
door René de Dreu
MIDDELBURG - Bij een ideale wereld
klinkt voor Gregory Page (Londen,
1963) de populaire muziek uit ver
vlogen tijden. Stemmen, klanken
en melodieën die hij als kind bij
zijn opa's via 78-toeren platen rijke
lijk kreeg te horen, legt hij al 15
jaar vast in zijn eigen muziek.
Gregory Page Kloveniersdoelen Mid
delburg, morgen aanvang 15.00 uur.