t
4
t
t
t
t
Spaans lek voedt
zorg over slimme
energiemeters
Massaontslag bij geldtransportbedrijf Brink's
i
I
I
i
1
JU 1'2761
E23S22
1,63%
12 ECONOMIE
vwd group:
0,97%
2,92%
BEURS VAN AMSTERDAM
1,04%
-0,14%
+0,40%
BP
3,12%
1,85%
Spaanse en Britse media melden
dat de twee Spaanse hackers die
het lek vonden, Javier Vidal en Al
berto Illera, hun bevindingen in
middels gedeeld hebben met het
energiebedrijf dat de meters uit
geeft. Vidal en Illera, die zichzelf
'onafhankelijke onderzoekers' noe
men, braken versleutelde codes.
Daarna konden ze de informatie
die de meters naar de energieleve-
rancier stuurden lezen. In combi
natie met het unieke nummer
van de meter konden zij foutieve
berichten maken en die naar de le
verancier sturen.
In die berichten konden de
hackers elk gewenst verbruik in
vullen. Op die manier kon de
energierekening dus naar bene
den bijgesteld worden. Ook was
het mogelijk het unieke nummer
van een andere meter in te vul
len, waardoor iemand anders de
rekening krijgt.
In Nederland hebben inmiddels
600.000 huishoudens een slimme
meter. Die kan van afstand uitge
lezen worden en biedt mensen
een beter inzicht in hun energie
verbruik. Op 1 januari begint de
uitrol over het hele land: iedereen
krijgt van zijn netbeheerder een
slimme meter aangeboden. Weige
ren mag. Ook in Nederland zijn
er mensen die twijfelen aan de be
trouwbaarheid van het systeem.
Volgens critici denkt de maat
schappij niet goed na over de risi
co's van op afstand bestuurbare
huisapparatuur. Ook zijn er zor
gen over de privacy van klanten.
Een woordvoerder van Netbeheer
Nederland benadrukt dat er in Ne
derland nog nooit een lek is ge-
mm
vonden. „Ook hier is de meter di
verse malen onder vuur genomen
door hackers, dat gebeurt nog
steeds. Maar het is ze niet gelukt
om binnen te komen."
Toch toont de Spaanse actie aan
dat het wel kan. Maar volgens Net
beheer Nederland verschilt de
Spaanse situatie van de Neder
landse. „In tegenstelling tot de
Spaanse meters hebben de meters
hier allemaal een eigen unieke be-
Een woordvoerder van Brink's
sluit gedwongen ontslagen niet
uit. „We treden nu in overleg met
de bonden en de ondernemings
raad."
De vestigingen die worden geslo-
ten zijn die in Zwolle, Arnhem en
Rotterdam. Het bedrijf heeft ver
der vestigingen in Amsterdam,
Drachten, Houten en Best. Die
gaan in afgeslankte vorm verder.
De 'ingrijpende transformatie' is
nodig om de dienstverlening aan
te passen aan gewijzigde markt
omstandigheden. Brink's raakte
zijn grootste klant, Rabobank,
kwijt door de oprichting van
Geld Service Nederland (GSN),
een samenwerking van ING, ABN
Amro en Rabobank bij het tellen
en sorteren van bankbiljetten en
inkopen van geldtransport.
Brink's Nederland is onderdeel
van het Amerikaanse The Brink's
Company. Dat concern is naar ei
gen zeggen wereldwijd marktlei
der op het gebied van beveiligd
transport en beheer van contante
geldstromen.
De activiteiten in Nederland gene-
veiligingscode. Dat maakt het
moeilijker om een groot aantal
meters tegelijk te hacken. Ook is
het met onze meters onmogelijk
om op afstand de elektriciteit uit
te schakelen."
In Spanje kan dat wel. Vidal en Il
lera beloven dat het ze lukt als ze
wat meer tijd krijgen. Dat voedt
de angst voor vergelijkbare acties
van mensen met minder nobele
doelen, terroristen bijvoorbeeld.
reerden in 2013 een omzet van on
geveer 120 miljoen dollar (bijna
94 miljoen euro), zo bleek giste
ren uit documenten van The
Brink's Company. De resterende
vestigingen zullen zo'n 40 mil
joen dollar aan opbrengsten beha
len, zo schat de onderneming.
Vanwege de reorganisatie neemt
The Brink's Company over het
derde kwartaal een last van 16 tot
22 miljoen dollar op in de boeken.
F
AEX INDEX 17 OKT
387,06 10,79 (+2,87%)
440
400
360
AND
Value8
Stern
Wessanen
DPA
11,11%
7,00%
6,56%
5,65%
5,63%
Aegon
6,02
0,16
-9,08
Ahold
12,18
0,42
3,98
Akzo Nobel
50,21
1,38
-9,02
ArcelorMittal
9,77
0,12
-23,72
ASML
72,78
1,49
8,06
Boskalis
39,18
0,96
5,24
Corio
35,74
0,82
16,73
Delta Uoyd
17,24
0.53
1,28
DSM
45,08
0,64
-18,48
Fugro
20,34
0,56
-51,32
Gemalto
59,14
-7,29
-25,72
Heineken
56,65
1,84
17,39
ING
10,62
0.55
5,15
KPN
2,23
0,05
■4,03
OCI
24,28
0,73
-25,83
Philips Koninklijke
22,06
0,46
-14,25
Randstad
32,82
0,44
-28,83
Reed Elsevier
16,80
0,24
12,92
Royal Dutch Shell A
27,12
1,21
8,56
SBM Offshore
10,38
0,49
-29,86
TNT Express
4,50
0,09
-32,53
Unibail-Rodamco
189,30
2,45
6.27
Unilever Cert
29,68
0.72
4,34
Wolters Kluwer
19,76
0,68
-1,38
ziggo
36,53
0,44
10,03
AMX
sk>t
+/-
ytd%
Aalberts
19,62
0,64
-13,93
Accell
12,12
0,22
-6,13
Air France-KLM
6,51
0,14
-14,22
Aperam
21,06
1,00
56,87
Arcadis
24,16
0,74
-3,56
Arseus
37,32
3.54
37,48
ASMI
26,26
0,32
11,52
BAM
1,86
0,04
-50,06
Binck
7,26
0.32
-1,70
Brunei
17,16
0,38
-21,12
Corbion
11,04
0,48
-27,68
Eurocommercial Properties
33,78
0,50
9,45
Exact
31,00
0,04
38,39
Nieuwe Steen Investments
3,81
0,09
-12,86
Nutreco
28,21
0,55
-19,42
PostNL
3,13
0,08
-24,48
Imtech
0,03
-0,01
-68,18
Sligro
28,24
0,94
5,27
Ten Cate
17,87
0,17
-20,21
TKH
23,24
0,54
-5,76
TomTom
5,58
0,07
8,33
USG
8,14
0,39
-14,99
Vastned
33,96
0,78
9,68
Vopak
39,71
0,14
-4,24
Wereldhave
61,19
0,63
12,85
VALUTAMARKT
verkoop aankoop
US dollar
1,19
1.41
Britse pond
0,73
0,87
Yen
120,19
150,06
Zwitserse frank
1,13
1,32
RENTE
10-jarige staatsobligatie
+4,64%
was 0,99%
VALUTA
verhouding euro/dollar
was 1,2802
GOUDPRIJS I OLIE
per troy ounce in US dollar
1.237,98
actuele prijs vat Brentolie
$86,16
Koersinformatie afkomstig van vwd group
www.vwd.eu - tel: 020 710 17 10
excellence in financial solutions
NASDAQ
DAX
FTSE
16380,41
opening: 16118,39
4258,44
opening: 4275,09
8850,27
opening: 8629,16
6310,29
opening: 6195,91
4033,18
opening: 3934,19
Royal Imtech Right -30,00%
Imtech -25,99%
Sopheon -17,53%
Cemalto -10,97%
Lavide Holding -5,31%
EURONEXT
AMSTERDAM - De Europese aandelenbeur-
zen herstelden gisteren aanzienlijk van de gro
te verliezen die deze week werden geleden.
De eerdere massale uitverkoop trok koopjesja
gers, die de koersen over een breed front in
de plus zetten. Vooral de aandelen die de
grootste klappen kregen waren daarbij in trek.
Shell en de aan de oliesector gerelateerde be
drijven Fugro en SBM Offshore hoorden bij de
grootste winnaars, met plussen van 2,9 tot 4,9
procent. Zij stonden de afgelopen dagen sterk
onder druk door de daling van de olieprijs. Die
ging vrijdag echter weer iets omhoog.
WALLSTREET
NEW YORK - De beurzen in New York noteer
den gisteren vanaf de openingsbel stevig in de
plus. De hoop dat centrale banken meer maat
regelen zullen nemen om de wereldeconomie
een zetje te geven, zorgde voor een positieve
stemming. Beleggers verwerkten een stroom
aan sterke bedrijfsresultaten en enkele macro-
economische publicaties. Uit data van het mi
nisterie van Handel blijkt dat de huizenbouw
in september met 6,3 procent toenam ten op
zichte van augustus. Economen rekenden op
een plus van 5,4 procent. In augustus nam de
huizenbouw nog met bijna 13 procent af.
door Sander van Mersbergen
MADRID - Een veiligheidslek in zoge
noemde slimme energiemeters in
Spanje roept nieuwe vragen op
over de betrouwbaarheid van de
apparaten. Hackers manipuleerden
van afstand het gemeten energie
verbruik. Ook honderdduizenden
Nederlanders hebben een slimme
energiemeter. Volgens Netbeheer
Nederland is er geen reden tot
zorg, maar critici denken daar an
ders over.
6
Na 1 januari krijgt iede
re Nederlander een
slimme meter aangebo
den. In zes jaar worden
alle meters vervangen.
Liander
0800 -9009
'i"T'
öiaL.
fifemwr
I Spaanse hackers slaagden er in foute cijfers over verbruik te zenden aan
de leverancier, waardoor de energierekening daalde, foto Co de Kruijff/HH
HOUTEN - Geldtransporteur Brink's
sluit volgend jaar drie van zijn ze
ven Nederlandse vestigingen. Daar
bij worden ruim 600 van de 1080
arbeidsplaatsen geschrapt.
BELEGGINGSFONDSEN
naam slot
Triodos Sustainable Mixed Fund 31,45
Achmea Eurolanden Aandelen 17,16
Achmea Eurolanden Mix 25,05
Achmea Eurolanden Obligatie 28,97
Achmea Nederland Aandelen 14,64
Achmea Wereld Aandelen 20,45
Add Value Fund 28,42
Alllanz Amerika Aandelen 20,28
Allianz Duurz. Wereld Aandelen 38,62
Allianz Europa Aandelen 66,19
Allianz Europa Obligatie 75,06
Allianz Pacific Aandelen 70,13
Allianz Selectie 90,90
ASN Duurzaam Aandelenfonds 77,82
ASN Duurzaam Mixfonds 75,58
ASN Duurzaam Obligatiefonds 29,41
ASN Duurzaam Small Midcap 26,56
ASN Milieu Waterfonds 22,05
BNP Paribas AEX Index Fund 392,32
BNP Paribas As-Pac High Ine Eq 52,42
BNP Emerg Mkts High Income Eql6,75
BNP Paribas Eur Gov Bond Indei05,97
BNP Paribas Gl High Ine Equity 59,68
BNP Paribas Gl Prop Securities 53,35
BNP Paribas High Ine Property 32,28
BNP Paribas Netherlands Fund 102,60
BNP Paribas 0BAM NV 49,67
BNP Paribas Prem Glbl Dividend 33,67
BNP Paribas Prop Secur Europe 52,38
Delta Uoyd Azië 28,50
Delta Uoyd Deelnemingen 32,49
Delta Uoyd Dollar 10,41
Delta Uoyd Euro Credit Fund A 12,57
Delta Uoyd Euro Deelnemingen 26,44
Delta Uoyd Investment Fund 7,18
Delta Uoyd Mix 11,25
DL Multi Assets Conservatief 11,47
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
-0,15
3,73
Delta Uoyd Rente
14,47
-0,04
9,27
-0,12
-9,11
Delta Uoyd Select Dividend
8,43
-0,01
-9,28
-0,16
-0,11
HH China Value Fund
31,96
-0,35
-0,78
-0,18
5,38
HH Emerging Markets Fund
79,01
0,34
-0,79
-0,05
-2,73
HH Eur Value Fund
29,76
-0,22
-4,65
0,04
7,83
HH Income Fund
20,22
-0,23 10,50
-0,38-14,55
HH Obligatie Fonds
36,12
-0,08
5,69
0,09
1,86
HH Phoenix Fund
22,13
-0,07 21,79
-0,07
3,04
HH Real Estate Value Fund
39,22
0,03
6,87
-0,50
-6,45
HH Value Fund
28,41
-0,14
7,19
-0,60 10,99
ING Basic Materials
44,99
0,08
0,28
-0,54
1,01
ING Daily Consumer Goods
61,69
-0,55
9,96
-1,01
0,15
ING Dutch Fund
44,58
-0,41
■11,14
-0,50
1,66
ING Duurzaam Aandelen
23,19
-0,12
4,36
-0,41
5.82
ING Dynamic Mix I
28,09
-0,22
7,04
-0.20
9,68
ING Dynamic Mix II
27,22
-0,20
6,09
-0,02
-5,09
ING Dynamic Mix 111
26,29
-0,17
4,27
-0,10
-1,30
ING Dynamic Mix IV
25,19
-0,16
3,45
-3,57
-3,82
ING Dynamic Mix V
22,81
-0,13
1,65
-0,34
-0,66
ING Emerging Europe
51,53
-0,86 -10,94
-0,65 10,25
ING Energy Fund
46,96
0,60
-2,23
-0,53
7,19
ING Euro Obligatie
40,21
-0,16
9,04
-0,38
-3,74
ING Europe Fund
23,37
-0,15
-4,90
0,15 11,35
ING Europe SmallCaps
52,77
0,02
-9,59
0,22 13,60
ING Far East Fund
34,19
-0,42
5,34
-0,80
-5,22
ING Financials Fund
14,69
-0,11
-0,76
-0,18
3,44
ING First Class Obligatie
26,41
-0,23
4,51
0,09
-3,50
ING Global Emerging Markets
32,44
-0,15
6,89
-0,04
9,97
ING Global Fund
66,58
-0,30
5,65
-0,04
7,61
ING Global Obligatie
14,71
-0,05 12,59
-0,26-13,40
ING Global Opportunities Fund
26,82
-0,22
8,51
-0,04 14,13
ING Global Real Estate Fund
79,95
-0,78 15,09
-0,04
7,23
ING Health Care Fund
41,11
-0,25 15,67
-0,60
-5,47
ING Hoog Dividend Aandelen
26,58
-0,14
5,24
-0,06
0,58
"ING Hoog Dividend Obligatie
25,19
-0,03
2,88
-0,10
3,84
ING Industrials Fund
47,38
-0.23
-4,69
-0,05
ING Information Tech
48,93
-0,16
8,71
naam slot +/- ytd%
ING Japan Fund 11,23 -0,06 -0,44
ING Lion Fund 35,17 -0,10 4,24
ING Luxury Consumer Goods 48,51 -0,13 -2,18
ING North America 29,23 -0,05 10,94
ING Premium Dividend 14,51 -0,08 -6,76
ING Telecom Services 33,75 -0,24 -3,46
ING Utilities Fund 40,59 -0,10 16,88
Insinger Equity Income 44,62 0,12 -3,87
Insinger European Mid Cap 38,23 -0,12 -0,96
Insinger Real Estate Equity 131,13 0,54 3,44
Intereffekt Emerging Africa 15,29 -0,24 13,94
Intereffekt Frontier Vietnam 15,70 -0,22 28,21
Intereffekt Gl Front High Div 13,91 -0,15 26,66
Kempen European High Dividend 6,44 -0,06 -3,65
Kempen European Participa6ft879,34 0,00 -8,80
Kempen European Property Fundi 2,42 0,02 8,47
Kempen Glbl Sustainable Equity 53,20 -0,25 1,95
Kempen Global High Dividend 25,00 -0,15 3,59
Kempen Orange Fund 47,26 -0,77 -8,72
Kempen Oranje Part 92,29 0,00 3,34
Kempen Profiel 0 28,60 -0,08 0,00
Kempen Profiel 2 28,62 -0,21 6,52
Kempen Profiel 3 28,33 -0,33 5,27
Kempen Profiel 4 27,20 -0,36 3,85
Kempen Profiel 5 26,18 -0,49 2,73
ISP Life Sciences Fund 155,76 1,41 17,58
MEI Tsjechië Slowakije 6,00 0,00-10,76
Optimix America Fund 14,15 -0,09 10,63
Optimix Emerging (F) 51,54 -0,22 6,93
Optimix Europe D 92,27 -0,06 -6,65
Optimix EuroRente Fonds 27,89 -0,04 3,59
Optimix Income C 38,41 -0,13 4,63
Optimix Mix Fund (E) 26,45 0,01 2,71
Optimix Wereld Aandelen Fonds 25,14 0,10 5,53
Palmer Emerging Europe Equity 4,74 -0,14 -0,21
Palmer Emerg Europe Property 7,69 0,00 -9,42
Palmer Capital Russian Midcap 5,72 -0,13 -27,23
naam slot +/- ytd%
Robeco Afrika 129,36 -1,52 2,59
Robeco Afrika Fonds-EUR G 106,01 -1,24 4,56
Robeco Balanced Mix 57,47 -0,22 3,32
Robeco Balanced Mix - EUR G 48,79 -0,18 3,74
Robeco Custom US Large Eq G 23,80' -0,03
Robeco Duurzaam Aandelen 51,63 -0,06 4,32
Robeco Duurzaam Aandelen EUROS,26 -0,11 4,84
Robeco Dynamic Mix 43,66 -0,47 2,33
Robeco Dynamic Mix - EUR G 50,97 -0,54 2,82
Robeco Growth Mix 56,59 -0,54 2,18
Robeco Growth Mix-EUR G 50,23 -0,47 2,66
Robeco Hollands Bezit 21,98 -0,27 -4,28
Robeco Hollands Bezit-EURG 50,83 -0,61 -3,87
Robeco A-u 27,99 -0,12 3,30
Robeco EUR G-u 29,11 -0,12 3,72
Robeco Safe Mix 53,02 -0,28 3 32
Robeco Safe Mix - EUR G 51,07 -0,27 3,62
Robeco Solid Mix 52,03 0,03 3,33
Robeco Solid Mix- EUR G 51,08 0,03 3,69
Rolinco EUR G 27,27 0,10 1,38
Rolinco A-u 26,35 0,09 0,96
Rorento Class DH EUR 56,85 -0,27 5,22
SNS Amerika Aandelenfonds 27,85 -0,02 9,52
SNS Azië Aandelenfonds 25,12 -0,19 0,84
SNS Euro Aandelenfonds 23,73 -0,13 -6,65
SNS Euro Liquiditeitenfonds 24,77 0,00 -0,88
SNS Euro Mixfonds 25,13 -0,14 -0,32
SNS Euro Obligatiefonds 26,49 -0,16 6,00
SNS Euro Vastgoedfonds 25,92 0,15 5,54
SNS Nederlands Aandelenfonds 24,16 -0,21 -5,11
SNS Opkomende Landen AandeldS,03 -0,43 5,77
SNS Optimaal Blauw 25,51 -0,07 1,92
SNS Optimaal Geel 26,20 -0,11 4,76
SNS Optimaal Oranje 26,19 -0,13 4,38
SNS Optimaal Paars 25,75 -0,10 2,22
SNS Optimaal Rood 25,96 -0,11 3,34
SNS Profiel Blauw 26,59 -0,08 3,87
naam
SNS Profiel Geel
SNS Profiel Oranje"
SNS Profiel Paars
SNS Profiel Rood
SNS Wereld Aandelenfonds
T&P Allegretto Fd
Trading Capital A
Trading Capital B
Triodos Cultuurfonds
Triodos Groenfonds
Triodos Sustainable Bond Fund
Triodos Sustainable Equity
Triodos Sustainable Pioneer
Triodos Vastgoed
WP Stewart Holdings EUR
WP Stewart Holdings USD
slot
27,56
28,27
28,75
28,48
25,67
8,64
194,20
159,77
28,12
56,45
31,16
27,91
27,84
2,77
217,29
286,47
+/- ytd%
-0,21 5,55
-0,10 5,84
-0,26 3,27
-0,18 4,21
-0,22 1,62
-0,08 2,61
-0,12 -7,87
0,00 -7,09
0,00 4,07
0,02 2,56
-0,12 7,11
-0,17 -0,46
-0,08 4,07
0,00 -3,15
-1,73 7,07
-1,74 -0,75
1
v
4v
