L
Zeeuwse
boekenprijs
De eenige
Hollanders
E
Hirado
DIZZIE 17
NEHALENNIA
Voor de PZC-publieksprijs komen 77 titels
in aanmerking. Elke vrijdag worden op deze
pagina drie boeken getipt. Dit keer aandacht
voor jeugdboeken.
BOOGSCHUTTER
m
Jan M. Goerée publiceert zijn Zeeuwse gezangen
Zeeland 40-45 in beeld
Het laatste offer
Martimts de Kam
Opgroeien gaat niet zonder
slag of stoot. Dat is de over
eenkomst in de drie hier be
lichte jeugdboeken, hoe ver
schillend ze ook zijn: Ozzie, de zeepost
meeuw van Kristien Tijsen en Ton Harm-
sen met illustraties van Fendy Long; De
Boogschutter van Hirado van Rob Rug-
genberg en Nehalennia, het laatste offer
van Martinus de Kam.
Zeepostmeeuw word je niet zomaar.
Daar is doorzettingsvermogen voor no
dig. Zo moet zeemeeuw Ozzie ervaren
in het vrolijk en kleurrijk geïllustreerde
voorleesboek. Hij is nog jong en ambiti
eus. Om het vak te leren vliegt hij regel
matig vanuit Zeeland over het Zwin
naar Blankenberge. Dat gaat hem be
hoorlijk goed af, maar soms wordt Os
car Simon Jonathan, zoals Ozzie voluit
heet, afgeleid. Omdat hij honger heeft.
Als hij de heerlijke geur van friet ruikt
bijvoorbeeld. Dan duikt hij daar spon
taan op af en vergeet hij ook zijn belofte
om wat eten mee te nemen voor de
oude postduif Walter die in een doos op
een balkon zit bij te komen van een
klap tegen een venster. Het verhaal
maakt wat merkwaardige wendingen
en biedt voorlezers de uitdaging daar
zelf enige structuur in te brengen voor
de jeugdige toehoorders.
In De Boogschutter van Hirado draait het
om een heel andere puber in een heel
andere tijd: Reyer, zoon van VOC-koop-
man Pieter Willeboorts uit Veere. Hij
wordt door zijn vader als leerling naar
Japan gestuurd. Reyer komt terecht in
een wereld met geheel andere machts
verhoudingen dan in Nederland. Een ru
we wereld vol geweld en vervolging van
Christenen. Natuurlijk leert hij ook de
liefde kennen. Auteur Rob Ruggenberg
baseerde zich op gedegen research en
heeft feiten en fictie op vaardige wijze
dooreen verweven. Zo biedt het boek
niet alleen een spannend avonturenver
haal, maar ook veel historische achter
gronden en bijzonderheden over de tijd
van de VOC. Met als grappige tegenstel
ling: de propere Japanners en die stin
kende Nederlanders, die 'een bad ne
men' onzin vonden.
De van oorsprong Zeeuwse auteur Mar
tinus de Kam liet zich inspireren door
een inscriptie op een van de in 1970 in
de Oosterschelde gevonden altaarste
nen voor godin Nehalennia. De tekst
zegt dat het altaar is opgericht door
Freio, zoon van Paluso. De Kam schreef
een boeiend boek over de 14-jarige
Freio, die in de 3e eeuw na Chr. de boer
derij aan kust bij het huidige Colijns-
plaat moet leiden als zijn vader als zee
man de kost verdient. De jongen groeit
op in een tijd dat Zeeland vrijwel ten on
der gaat aan de stijgende zeespiegel.
DE EERSTE TOPTIEN IN VERKIEZING ZEEUWSE BOEKENPRIJS 2014
r moeten meer meesters
voor de klas, hoor je tegen
woordig vaak. Angenita C.
Klooster wilde een eeuw geleden
juist dat juffrouwen óók aan de
hoogste klassen les moch
ten geven en niet alleen
'CPproti-iy met de kleintjes te maken
kregen. Ze werd in 1880
geboren in Ellewoutsdijk,
verliet Zeeland, om in
1963 naar haar dorp terug
te keren. Haar adres was
toen ze in 1971 stierf Lan-
geviele 54. Ze ligt vlakbij
begraven, op een akkertje
Angenita C. yoj Kloosters onder scheef
Klooster gezakte zerken.
(1880-1971Ze was jang gemeente-in-
Geboren en spectrice van het onder
overleden in wfjs jn j-jen j^aag en zette
Ellwoutsdijk zjch jn voor beter onder-
Titels: wjjs was ze een voor_
Oproerige liedjes aanstaand feministe. In de
Een jolig weekje oorlogsjaren schreef ze
poëzie, bijeengebracht on
der de toepasselijke titel
Oproerige liedjes. Er is een gedicht
'Zeeland' met als opening: 'Ver
dronken is het land der stoere
Zeeuwen.' En bij het weerzien
van haar verwoeste geboortedorp
schreef ze een somber sonnet:
'Zoo rustig lag ons mooie dorpje
aan de Schelde'. Maar omdat kerk
en veel huizen zijn verdwenen,
sluit ze af: 'Droef aan de Schelde
ligt daar Ell'woudsdijk'.
Ze publiceerde ook kinderboeken,
waaraan niet veel vooruitstre
vends te ontdekken valt, of het
moest voortdurend verzet tegen
de veldwachter zijn. In sommige
van deze werken, zoals Een jolig
Weekje (1906), speelt haar dorp
een rol: 'Wij woonden op een
klein, stil Zeeuwsch dorpje.' Het
wordt slechts als E. aangeduid,
maar is moeiteloos herkenbaar. Al
oogde de omgeving anders dan
nu, gezien zinnen als: 'Met die tui
melaars bedoelden wij de bruin-
visschen, die op mooie zomerda
gen in menigte in 't Scheldewater
zwommen; wij vermaakten ons
steeds met hun grappige buitelin
gen; 't was of ze heelemaal over
den kop doken.' De kinderen pra
ten uitbundig Zeeuws in de boe
ken, in voetnoten wordt een Hol
landse vertaling geleverd. De
hoofdpersoon, lees Angenita C.
zelf, praat volop Zeeuws mee, al
zijn ouders en kinderen Klooster
tussen de boertjes en boerinne-
tjes 'zoowat de eenige burgermen-
schen of Hollanders'.
In 1946 schreef Hans Warren uit
gebreid over haar: 'Wij brengen
hier hulde aan het in onze provin
cie veel te weinig bekende werk
van deze Zeeuwsche ondergrond-
sche werkster en dichteres, een
vrouw, waar Zeeland trotsch op
mag zijn.'
De
Rob Ruggenberg
van
VRIJDAG 17 OKTOBER 2014
POËZIEBUNDEL
Jan M. Goerée (Kruiningen, 1949) publi
ceert zijn eerste poëziebundel onder de
titel Zeeuwse gezangen. Hij is meer dan
veertig jaar werkzaam in het notariaat.
„Voor wat het woordgebruik betreft laat
dat zijn sporen na", schrijft hij ter intro
ductie van zijn bundel. Goerée dichtte al
in zijn tienerjaren en kreeg toen aanspo
rende woorden van Hans Warren. Vier
jaar geleden kreeg hij opnieuw belangstel
ling voor het schrijven van poëzie en pro
za, en schreef zich in op de SchrijversAca-
demie van Antwerpen. Die studie heeft
hij succesvol afgerond.
Daan Kok verzorgde de illustraties in de
bundel Zeeuwse gezangen
FOTOBOEK
Het fotoboek Zeeland 40-45, samenge
steld en geschreven door Veronica
Frenks, wordt donderdag 23 oktober ge
presenteerd in het Zeeuws Museum in
Middelburg. Aan de hand van 138 foto's
brengt zij in beeld hoe Zeeuwen de vijf
oorlogsjaren doorkwamen. De foto's ko
men collecties in binnen- en buitenland.
Martinus de Kam liet zich inspireren door
een inscriptie op een Nehalennia-altaar.
I Oscar Simon Jonathan, kortweg Ozzie,
moet als zeepostmeeuw heel wat leren.
Opgroeien vol avontuur
door Ali Pankow
Voor de publieksprijs Zeeuwse Boek
2014 zijn al ruim 1300 stemmen uitge
bracht. De toptien op dit moment
1. Breskens en de visserij, door Frans
Meijaard, Reggie Corijn, Wilma Valk,
(245)
2. Feniksvrouw, Rachelie Verhage,
(111)
3. Niet klagen en niet versagen, Jan
Naeije, (73)
4. Verdwaalde oeverloper, Johan Ever-
aers, (67)
5. Een dag om aan de balk te spijke
ren, Rinus Spruit (66)
6. Stenen van Cruz de Ferro zwijgen,
Jan Zegers, (49)
7. In zekere zin ben ik waarschijnlijk
onsterfelijk..; Henk Davidse, (49)
8. Onvoldoende saldo,Tjeerd Brakema
(48)
9. Geloot voor Napoleon.., Jan de Rui
ter, (46)
10. De leugenboom, Hebrina Blok,
(41).
Stemmen op een van de 77 ingezon
den boeken kan nog tot vrijdag 7 no
vember 18.00 uur via onze website:
www.pzc.nl/publieksprijs.
Ook kunt u stemmen doro door een
kaart met uw favoriete titel sturen
naar:
PZC-publieksprijs,
Postbus 5046,4380 KA Vlissingen.
ZEEUWSE SCHRIJVERS
door Mario Molegraaf
S Rob Ruggenberg heeft feiten en fictie in
dit boek vaardig dooreen verweven.
tiÜBKJOO