Vernielster eeuwenoud Boeddhabeeld 'gaat naar de hel'
Xue Xue op
eigen benen
8 BUITENLAND
Het is gevaarlijk bij
de crashsite, maar
er kan en moet snel
worden gewerkt
want de winter
nadert.
66 Als je eenmaal in de hel
bent, kun je niet meer
naar de hemel
66 Als zoiets per ongeluk
gebeurt, kan je het nog
goedmaken met Boeddha
torez - In de Oost-Oekraïne zijn
alle persoonlijke spullen van de
inzittenden van rampvlucht
MH17 verzameld, zei de minister
van Burgerverdediging, Aleksej
Kostroebytski. De laatste dagen
speurden zijn mensen naar bezit
tingen van de slachtoffers. De be
windsman van de zelfverklaarde
Volksrepubliek Donetsk zei giste
ren dat er 'nu niks meer te zoeken
valt'. Ook de Organisatie voor Vei
ligheid en Samenwerking in Euro
pa (OVSE) en een team van Ne
derlandse technische experts wa
ren aanwezig, zei Kostroebytski.
De minister had het alleen over
persoonlijke bezittingen en liet
gemakshalve achterwege dat er in
het noorden van het rampgebied
- waar nog steeds wordt gevoch
ten - nog heel veel spullen liggen
van slachtoffers.
Los van de pijnlijke herinnerin
gen van nabestaanden is er een
belangrijkere kwestie: ter plekke
Het blijft de vraag waarom
het zo lang duurt voordat
een onderzoeksteam in het
rampgebied is
hebben Nederlandse onderzoe
kers nog steeds geen serieus on
derzoek kunnen doen naar de oor
zaak van het drama. Wie heeft ge-
'schoten en met wat?
Normaal gesproken arriveert een
onderzoeksteam al na een dag. Bij
MH17 duurt het nu al drie maan
den. De officiële reden is dat het
te gevaarlijk is om ter plaatse ac
tief te zijn. Maar waarom kunnen
dan wel de Oost-Oekraïense ram
penbestrijders hun werk doen,
kan de OVSE daarop toezien en
zijn er zelfs Nederlanders ter
plaatse voor technisch advies?
Premier Rutte stelde vorige week
'woest' te zijn over het feit dat het
onderzoek nog steeds niet kan be
ginnen. Zeker, er wordt gevoch
ten rond de crashsite en de front
lijn ligt nu ook dichterbij dan afge
lopen zomer. In het veld rond Hra-
bove vind je recente bomkraters.
Maandag vielen er nieuwe raket
ten vlakbij de site. De OVSE
moest zelfs bellen met het hoofd
kwartier van het Oekraïense leger
en dreigen de speurtocht naar de
eigendommen te staken, om de re
latieve vrede te laten terugkeren.
Er kon tenslotte worden gewerkt.
Gevaarlijk is het bergingswerk
rond de crashsites zeker. Maar on
doenlijk? Nee. Dat bewezen de
rampenbestrijders, de OVSE en
de Nederlandse interim-missie.
Natuurlijk, de onderzoekers zul
len langer ter plaatse moeten zijn
dan één of twee dagen en lopen
dus meer risico's. Maar de winter
komt en als de onderzoekers echt
resultaten willen boeken, zullen
ze snel moeten zijn. Moed is nu
geboden, anders hoeft het niet
meer.
Rampenbestrijders en de
Nederlandse interim-missie
bewijzen dat er op crashsite
gewerkt kan worden
De 40-jarige Willemijn Vermaat
was afgelopen week in Cambodja
en bracht onder meer een bezoek
aan de Angkortempels nabij Siem
Reap, een van de grote attracties
van het land die jaarlijks meer
dan twee miljoen toeristen trekt.
Donderdagavond raakte de in
Nieuw-Zeeland wonende Ver-
maat vermist in de bijna duizend
jaar oude Bayontempel, wereldbe
roemd om zijn 54 torens. De vol
gende ochtend werd ze aangehou
den wegens illegaal overnachten
in de tempel. Kort nadat ze mocht
gaan, ontdekten de autoriteiten
de vernieling van het Boeddha
beeld. „Voor zoiets ga je naar de
hel", vertelt Oung Sitty in de Bra-
chum Vongpagode in Phnom
Penh. „Als je daar eenmaal bent,
kun je niet meer naar de hemel
en op aarde terugkeren als mens."
Monnik Pikhuk Sim Sovandy
knikt. „Maar", zegt hij, „er is in
het boeddhisme altijd ruimte
voor vergeving. Als zoiets per on
geluk gebeurt, kan je het nog
goedmaken met Boeddha."
In Cambodja is 96 procent van de
bevolking boeddhistisch en spe
len boeddhistische rituelen een
essentiële rol in het dagelijks le
ven. Het vernielen van een beeld
van de spirituele leider wordt er
in brede lagen van de bevolking
gevoeld als een zeer grove beledi
ging. So Ang Cheang, een onder
zoeker uit Phnom Penh, voelde
zich dan ook 'ontzettend slecht'
toen hij het nieuws hoorde. „Dit
beeld representeert voor ons de
grote Boeddha. Daar moet je heel
voorzichtig mee zijn. Het kan een
ongeluk zijn geweest, maar als dit
opzettelijk is gedaan, moet het
scherp veroordeeld worden."
Vermaat vertelde bij thuiskomst
aan media in Nieuw-Zeeland het
Boeddhabeeld moedwillig omver
te hebben geduwd omdat het vol
gens haar 'niet thuishoorde in de
tempel'. „Ik was mezelf niet. Een
stem vertelde mij de tempel op te
ruimen, omdat het de tempel was
van de godin Innana en niet van
Boeddha", aldus de Nederlandse.
Monnik Oung Sitty ziet het als
een extreme vorm van gebrek aan
respect onder buitenlanders voor
Boeddha. Hij hekelt de onwetend
heid van veel toeristen die geen
idee hebben van boeddhistische
regels. „Velen van hen houden
zelfs hun schoenen aan als ze in
de pagode zijn", zegt Oung Sitty
hoofdschuddend.
Het vernielde beeld stamt uit de
12e eeuw, de tijd dat het toenmali
ge rijk van de Khmer zich uit
strekte over een groot deel van
Zuidoost-Azië. Het beeld was ten
tijde van de ontdekking al bescha
digd, maar werd in 1988 gerestau
reerd. Gekeken wordt of de jong
ste schade nog te herstellen is.
Onderzoek
naar MH17
vergt moed
ANALYSE
REPATRIËRINGSMISSIE
door onze correspondent
Joost Bosman
SHIMIAN - Reuzenpanda Xue Xue is gisteren losgelaten in natuurreservaat Lizi-
ping in de regio Shimian, dat in centraal-China ligt. De panda is twee jaar gele
den in gevangenschap geboren. Vanalde geboorte werd het dier getraind om
zelf voedsel te zoeken en natuurlijke vijanden te ontwijken. De trainers gelo
ven dat Xue Xue nu in staat is in het natuurreservaat te overleven. De panda
is een bedreigde diersoort omdat het verspreidingsgebied van het dier door
toedoen van de mens steeds kleiner is geworden. Xue Xue is de vierde panda
die in het wild is losgelaten, foto Xinhua/HH
door onze correspondent
Ate Hoekstra
PHNOM PENH - Boeddhisten in Cam
bodja zijn behoorlijk van hun stuk.
Hun woede geldt een Nederlandse
toeriste die een eeuwenoude Boed
dhabeeld blijkt te hebben vernield.
„Als zij boeddhistisch is en dit met
opzet heeft gedaan, gaat ze naar
de hel", zegt Oung Sitty, een mon
nik in de Cambodjaanse hoofdstad
Phnom Penh.
Oung Sitty, monnik
Pikhuk Sim Sovandy, monnik
