l
4 BUITEN
In de afgelopen weken kwamen melkveehouders
verschillende keren in het nieuws. De Natuurweide,
een vereniging van biologische melkveehouders,
riep op om strengere normen te hanteren voor bio
logische zuivelproducten. De achtergrond daarvan
is dat de biologische producten onvoldoende onder
scheiden worden van reguliere zuivelproducten.
door Chiel Jacobusse
HET ZEEUWSE LANDSCHAP
-
p steeds meer zuivel in de
schappen staat het weide-
keurmerk en de argeloze con
sument heeft het idee dat
het met zo'n product dus
wel snor zit. Hoe lang, hoe
vaak en onder welke omstan
digheden het vee buiten komt, is nauwelijks
aan normen gebonden.
In werkelijkheid is er een groot onderscheid
in de productie van reguliere melk en die van
biologische boeren. In de weilanden van de
laatsten worden geen kunstmest en bestrij
dingsmiddelen gebruikt en dat maakt een we
reld van verschil. Een onderzoek in een
Zeeuws akkergebied liet zien dat de dichtheid
aan akkervogels op een biologisch bedrijf ge
middeld meer dan tien keer zo hoog was als
op reguliere bedrijven. Vogels als veldleeuwe
rik en patrijs, maar ook weidevogels 3ls scho
lekster en kievit profiteren enorm van de min
der intensieve aanpak. Om nog maar te zwij
gen van allerlei minder zichtbare dieren als
vlinders, libellen en sprinkhanen, die nog
meer gedijen door het achterwege laten van
landbouwgif.
In biologisch beheerde weiden groeien meer
bloemen, eet het vee gevarieerder, broeden
veel meer vogels en is het landschap aantrekke
lijker en afwisselender. Het onderscheid tus
sen biologische zuivel en gewone melkproduc
ten is er dus wel degelijk; ook als het gaat om
dierenwelzijn. Dat de veehouders de eisen wil
len aanscherpen, is uit concurrentie oogpunt
begrijpelijk, maar waarschijnlijk is er ook een
wereld te winnen door de consument beter
voor te lichten over de enorme verschillen die
er nu al zijn.
En hoewel het oppervlakkig misschien zo kan
lijken; die verschillen worden niet kleiner.
Een tweede bericht dat recent in het nieuws
was, was een verzoek van het Nederlandse
Melkveehouders Verbond (NMV) waarin be
zorgdheid wordt uitgesproken over Ja-
cobskruiskruid 'en andere onkruiden' en over
het 'maaibeleid bij derden'. 'Al vele jaren on
dervinden melkveehouders, met vooral gras
land, overlast van overwaaiende (onkruid) za
den vanuit aangrenzende percelen. Dit betreft
vooral percelen die niet worden gebruikt voor
de landbouw. We merken dat het probleem
vooral toeneemt in de buurt van natuurterrei
nen, beheersgronden, bermen en (spoor)ta-
luds. Distels, zuring, fluitenkruid en beren
klauw zijn schadelijk voor de kwaliteit en de
opbrengst van het grasland en geven proble
men met de bestrijding.' Aldus een mail van
de NMV aan allerlei overheden. Bepleit wordt
'dat u zich zult inspannen om te voorkomen
dat Jacobskruiskruid en andere onkruiden
zich verspreiden over aangrenzende percelen
en graslanden'.
Maar in natuurgebieden gelden heel andere
prioriteiten. Daar zijn planten als zuring, flui
tenkruid en berenklauw namelijk helemaal
niet ongewenst. Ze worden er eerder met ge
noegen verwelkomd! Natuurgebieden in het
boerenland zijn ingericht en aangekocht, om
dat juist de bovengenoemde soorten, naast
heel veel andere planten en dieren (bijvoor
beeld grutto's, patrijzen en leeuweriken), in
het moderne agrarische bedrijf vrijwel geen
enkele kans hebben om te overleven. Vanouds
horen ze thuis in het boerenland en planten
als berenklauw, veldzuring en fluitenkruid gel
den zelfs als kenmerkende soorten voor het
Nederlandse hooiland, zoals dat ook bij de
boer, tot ver in de twintigste eeuw, gewoon
was.
Even terzijde: als het gaat over berenklauw
wordt hier niet gedoeld op de Kaukasische be
renklauw, die metershoog wordt en heel verve
lende verwondingen kan veroorzaken. Dat is
een exoot die ook natuurbeheerders liever
zien gaan dan komen. Maar de gewone beren
klauw is een inheemse plant die vanouds het
beste gedijt in hooilanden. Het is bovendien
WATERDUNEN
Bio is meer
dan koeien
in de wei
De grutto is in Zeeland beperkt tot natuurgebieden.
Simone Schaal (rechts) en Peter
Harasztos met de twee 'koets-
ezels' in de wei voor zorgboerderij
Ezeltje Welgezind. Schaal koos
voor haar zorgboerderij niet speci
fiek voor Waterdunen, maar is wel
blij met de plek. foto Peter Nicolai
'"Ti
