Het slachtoffer
De erfgenaam
De strateeg
Wilders zet al een
decennium het
Binnenhof op
stelten. De ongrijp
bare politicus is
ontleed door het
Persmuseum.
10 VERDIEPING
10 JAAR GEERT WILDERS
t
EF
Tien jaar verkeren in de frontli
nie van het politieke debat over
moslims, integratie en allochto
nen heeft zijn sporen nagelaten
in het privéleven van Wilders.
De politicus kan zoals bekend al
jaren niet meer zonder beveili
ging over straat, een normaal be
staan is voor hem onmogelijk. In
die zin is hij feitelijk slachtoffer.
Maar Wilders mag zich ook graag
wentelen in een slachtofferrol.
Hij voelt zich onheus bejegend
wanneer een politieke opponent
als Alexander Pechtold hem ver
wijt te flirten met rechts-extre-
misten als Jean-Marie le Pen, ter
wijl Wilders de D66-leider met
hetzelfde gemak uitmaakt voor
'miezerig mannetje'.
Zelf ziet Wilders zich graag als
erfgenaam van de liberale denker
Frits Bolkestein, zijn leermeester
in de jaren '90 op het Binnenhof.
Of, voor fijnproevers, als nazaat
van Jacques de Kadt en Willem
Drees. Anderen komen met meer
voor de hand liggende voorgan
gers: hij is vergeleken met cen
trumdemocraat Hans Janmaat, en
de rechtspopulisten Pim Fortuyn,
'boer' Koekoek en Rita Verdonk.
Zijn eigen aanhang plaatst Wil
ders graag in de traditie van de
Britse, rechtse houwdegen Wins
ton Churchill, die in zijn boek
The River War uit 1899 waar
schuwt voor de gevaren van de is
lam voor de westerse beschaving.
Wilders is geboren in een Haagse
bureayla, zei minister Frans Tim
mermans onlangs. Weinig politi
ci kunnen bogen op zoveel erva
ring op het Binnenhof als Wil
ders. Hij beheerst de kneepjes
van het parlementaire vak tot in
detail. Als geen ander is hij in
staat om een debat te kapen en
discussies - zowel in als buiten
de Tweede Kamer - naar zijn
hand te zetten. Tijdens de presen
tatie van zijn film Fitna in Lon
den werd hij gevolgd door een le
gertje van vijftig Nederlandse
journalisten. De media bedient
hij bij voorkeur via eenrichtings
verkeer, zoals Twitter, en op zijn
eigen voorwaarden. Onwelgevalli
ge vragen laat Wilders onbeant
woord; een strategie die hij conse
quent toepast.
Hij zei het met enig
sarcasme, ruim een
maand geleden in
de Tweede Kamer.
Had er dan echt nie
mand aan zijn jubi
leum gedacht? Op 2
september tien jaar geleden verliet
Geert Wilders boos de WD om op ei
gen houtje verder te gaan in het parle
ment. In publicitair opzicht bleek het
een meesterzet: hoewel tanende, kan
nog steeds geen enkele andere parle
mentariër tippen aan zoveel belang
stelling van journalisten, fotografen,
cartoonisten en columnisten. Wilders
werd en is een geliefd object om te ha
ten of om te bewonderen. Van duivel
tot verlosser, van begaafde redenaar
tot politieke querulant. Los daarvan:
waar Wilders is, is nieuws. En nieuws
betekent hoge kijk-, luister- en ver
koopcijfers.
Voor het Persmuseum in Amsterdam
is het tienjarige jubileum van Wil
ders' afscheiding aanleiding om de re
latie tussen de politicus en de media
onder de loep te nemen. De samenstel
lers van de expositie Geert Wilders, 10
jaar mediafenomeen - te zien tot 1 de
cember - onderscheiden zeven arche
types in de beeldvorming. Met name
de spotprenten zijn vaak hard en grof,
beaamt Niels Beugeling, directeur van
het museum. „Maar het is zeker niet
bedoeld om Wilders te bashen. Je kan
ook de andere kant van het verhaal
zien: hoe de media soms op het hyste
rische af Wilders volgen, zoals rond
de vertoning van zijn film Fitna."
Wilders' ongebruikelijke relatie met
de media blijkt ook uit het gegeven
dat enkele media zich genoodzaakt
voelden openlijk afkeuring uit te spre
ken over zijn beruchte 'minder, min
der' uitspraak - nu onderwerp van
strafrechtelijk onderzoek door het
Openbaar Ministerie. Zowel de hoofd
redacteur van BNR Nieuwsradio als
de adjunct-hoofdredacteur van RTL
Nieuws lieten in een open brief weten
dat Wilders wat hen betreft nu echt
over de schreef was gegaan.
Wilders heeft niet meegewerkt aan de
tentoonstelling. Ondanks herhaaldelij
ke pogingen van het museum om met
hem in contact te komen, gaf hij geen
gehoor. „Jammer", vindt Beugeling.
„Ik kan me voorstellen dat hij vandaag
niet bij de opening is. Maar ik zou
hem graag op een rustig moment
rondleiden." Exemplarisch is het wel,
beaamt Beugeling. Want, net als met
de media, is het altijd Wilders zelf die
bepaalt of hij 'zijn momentje pakt'.
■i i
Wil de echte Wilders
W,T toi/if'MïTAf
aMftftfe»
13 ENOUGH TAC13H
I foto's Persmuseum
door Sandra Donker
