Te weinig plek voor vluchtelingen
Veel gevluchte
Syriërs wachten
in Nederland op
huisvesting.
Enkele uitverko
renen mochten
zich hier wel
rechtstreeks vesti
gen. Op bezoek
in Oosterhout.
44 Het maakt ons
nederig dat
Nederland dit
zomaar regelt
voor ons
VERDIEPING 11
Gemeenten
moeten in 2015
een huis zoeken
voor bijna 29.000
vluchtelingen. En
er is nu al een
flinke wachtlijst.
De overgang was groot.
Van een bijna volledig
verwoeste boerderij in
Syrië, via een vluchtelin
genkamp en een klein
en bedompt logeeradres
in Jordanië, naar een rij
tjeshuis in Oosterhout. Ahlam (28), Bas-
sam (34) en hun dochtertje Hyam (4) wis
ten niet wat ze zagen toen ze tweeënhalve
maand geleden voor het eerst hun intrek
namen in het in hun ogen moderne huis
in een schone buurt.
„In een straat waar de auto's rustig rijden
en voor voetgangers stoppen. Jullie hebben
zelfs speciale rijbanen voor fietsen! Nie
mand rijd je omver als je de weg over
steekt. Jullie staan ook keurig in de rij bij
de kassa in de winkel", zegt Bassam, nog
vol bewondering over de Nederlandse
mentaliteit. „Zelfs de Marokkaanse men
sen hier zijn net als jullie en wachten over
al netjes. Ik hoop dat wij net als zij net zo
Nederlands worden", vult zijn vrouw, die
in Syrië lerares Engels was, hem aan.
Rust. Dat is waar ze naar zochten en dat is
wat ze naar eigen zeggen hebben gekre
gen. De familie behoort tot de 250 Syriërs
die op basis van een aantal criteria door
VN-organisatie UNHCR zijn geselecteerd
om zich definitiefin Nederland te vesti
gen. Terwijl veel gevluchte Syriërs nog in
afwachting van een verblijfsvergunning en
huisvesting zijn, krijgt deze selecte groep
'hervestigers' uit een oorlogsgebied auto
matisch een verblijfsvergunning en wo
ning. Die wordt basic ingericht met een
bank, een wasmachine, een bed: allemaal
afkomstig van de kringloopwinkel. De ver-
dere ondersteuning wordt geregeld via de
gemeente. Zo krijgen ze voorlopig een bij
standsuitkering.
Ahlam hoopt snel haar studie op te pakken
en als lerares aan het werk te kunnen.
„Daarvoor moet ik natuurlijk wel goed jul
lie taal beheersen. Er zijn zoveel regels en
papieren die op orde moeten zijn. Dat is
voor mij wennen. Ik wil graag gelijk aan de
slag."
Hun vlucht uit 'de hel van Syrië' was
zwaar, zeggen Ahlam en Bassam. „We zijn
zó blij dat we rechtstreeks met het vlieg
tuig mochten komen en we niet naar een
asielzoekerscentrum hoefden. We snappen
dat dit jullie land geld kost. Het maakt ons
nederig dat Nederland dit zomaar regelt."
Ondanks de opluchting dat ze nu echt vei
lig zijn heeft met name Ahlam het ook
moeilijk gehad. „Ik was zo blij dat we naar
Nederland mochten. Maar na de eerste
week wilde ik terug. Ik miste mijn familie,
die nog steeds deels in Jordanië en deels in
Syrië zit. Ik snapte niets van hoe het sys
teem hier werkt. We kregen het huis en
wat geld, maar vervolgens moesten we
daar weer zoveel van besteden aan spulle
tjes: kleren, een fiets, een kast, een extra
bank en tafel. Ik wist niet waar we dan nog
eten van moesten kopen. In Jordanië kre
gen we 100 euro en daar kon je een maand
van leven, hier krijg je tien keer zoveel
maar alles is ook tien keer zo duur."
Kleuter Hyam gaat binnenkort naar
school. Sinds ze in Nederland is, heeft ze
volgens haar ouders geen last meer van de
paniekaanvallen die ze in Syrië tijdens de
oorlog had. „Ze durft nog niet echt contact
te leggen met Nederlandse kinderen. Maar
ze kent wel al een paar woorden." Het tot
dat moment zwijgende meisje reageert di
rect op haar moeder. „Klei-hein. Gro-hoot.
Doei!", roept ze triomfantelijk.
Hun eerste ontmoeting met de buurt was
apart. Terwijl Bassam en zijn gezin via de
achtertuin het huis in probeerden te ko
men, belde een achterbuurman al de poli
tie. „Dus we hadden gelijk agenten op be
zoek. Ik snap het wel van die achterbuur
man. Het was zomervakantie en hij rook
onraad toen hij vreemde mensen bij het le
ge huis zag. Wat ons opvalt: zelfs jullie poli
tiemensen zijn aardig. Met de achterbuur
man hebben we nu trouwens ook goed
contact."
Dat terwijl hun tijdens de korte inburge-
ringscursus die ze in Jordanië hebben ge
kregen nog zo gezegd werd dat niet alle Ne
derlanders altijd even vriendelijk reageren.
„We hebben daar helemaal niks van ge
merkt. Iedereen zegt ons dag."
Dat Bassam inmiddels Nederlandse trekjes
begint te krijgen, werd wel duidelijk tij
dens een uitstapje dat hij onlangs naar Bel
gië maakte. „Wat een chaos op de weg
daar. Ze rijden als gekken. Ik was blij dat ik
de Nederlandse grens weer overstak."
Bassams broer en zijn gezin wonen even
verderop. Bij gebrek aan een werkende tv
en internet nemen ze daar regelmatig het
laatste nieuws uit Syrië tot zich. Over de
nog levende familieleden vernemen ze af
en toe iets. Meestal zijn dat zorgwekkende
berichten. Het jonge stel zucht als hen ge
vraagd wordt wat ze vinden van het huidi
ge offensief van de Verenigde Staten, met
hulp van onder andere Nederland, tegen Is
lamitische Staat. Ahlam: „Wie er ook een
aanval uitvoert, de slachtoffers zijn toch al
tijd weer burgers. Ik denk dat Syrië een af
lopende zaak is. Dat we er ook nooit meer
veilig naartoe kunnen."
In Amsterdam weten ze het
niet zo goed meer. Hoe huis
vest je in 20151.400 vreem
delingen met een verblijfs-
verguning, terwijl je al een
wachtlijst van 695 hebt én er wo
ningnood is in de stad. „We vra
gen of ze vrijwillig een woning
willen delen. Daarbij kijken we
niet alleen naar sociale huurwo
ningen, maar ook naar huurhui
zen in de vrije sector", zegt
woordvoerder Steven Schotte van
de gemeente.
Amsterdam is niet de enige van
de ruim 400 Nederlandse ge
meenten die zoekt naar nieuwe
oplossingen. Door de grote toe
stroom van vluchtelingen uit Sy
rië en Eritrea stijgt de woning
nood. De meeste asielzoekers uit
die twee landen krijgen een (tijde
lijke) verblijfsvergunning, na 3,5
maand hebben ze dan recht op
huisvesting buiten een asielzoe
kerscentrum (azc). In Utrecht is
die wachttijd opgelopen tot een
halfjaar. Omdat vluchtelingen
daardoor langer in een azc blij
ven, is er ook een tekort aan op
vang voor nieuwe asielzoekers:
een derde van de plekken wordt
zo bezet gehouden. De overheid
heeft mede daarom de afgelopen
maanden al vakantieparken en
voormalige gevangenissen moe
ten ombouwen tot azc.
Staatssecretaris Teeven heeft de
gemeenten onlangs gemeld dat ze
in de eerste helft van 2015 14.000
vergunninghouders moeten op
vangen, het dubbele van het aan
tal in de eerste helft van 2014. Om
dat er gezinnen bijzitten, gaat het
ftiet om evenveel woningen. Er
zijn in Nederland ruim 3 miljoen
(particuliere) huurwoningen.
Het aantal vluchtelingen dat een
gemeente moet opnemen is af
hankelijk van het aantal inwo
ners. De grote steden stellen dat
zij te weinig sociale huurwonin
gen hebben en vinden dat ge
meenten in krimpregio's meer
zouden moeten doen. Staatssecre
taris Teeven wil daar niet van we
ten. Wel heeft hij een platform op
gezet waarin overheid en gemeen
ten samen oplossingen moeten
verzinnen: containerwoningen,
leegstaande verzorgingshuizen,
tijdelijke bewoning van slooppan-
den.
In de Tweede Kamer zei Teeven
gisteren niet nog eens 250 Syriërs
extra te willen uitnodigen, mede
vanwege de wachtlijst. Uitgeno
digde vluchtelingen krijgen direct
woonruimte toegewezen.
DONDERDAG 9 OKTOBER 2014
politiemensen zijn aardig'
door Niki van der Naald en Cyril Rosman
Syrische vluchteling Ahlam
mijnkrant.nl/forteuropa
Bekijk de speciale internetpro-
ductie van Syrische vluchtelin
gen; met het vluchtverhaal
van Bassam, Ahlam en Hyam
