Dominee der
dominees,
theoloog van het
jaar en een belofte
voor de toekomst:
Ruben van
Zwieten over
roeping in het 'je
leeft maar één
keer'-tijdperk.
6 SPECTRUM
interview
RUBEN VAN ZWIETEN
Het eerste dat Ru
ben van Zwieten
(31) na de begroe
ting doet, is zijn
schoenen uittrek
ken om zijn be
knelde voeten te
bevrijden en ze wat hoger te leggen.
Tegelijkertijd grist hij de twee vellen
met gespreksonderwerpen van tafel,
bestudeert ze en begint te praten. In
formeel, joviaal, erudiet, het zijn kwa
lificaties die de jonge dominee type
ren. Maar Van Zwieten is bovenal ge
dreven en vernieuwend, en dat valt
op in een verder vooral door leegloop
en schandalen geplaagde kerk.
„Ik hou nog steeds van de kerk. Dat
kun je mij niet verwijten. Ik ben in
1983 geboren en weet dat anderen ach
teromkijken en zeggen: 'de kerk, die
hoeft voor mij niet', gedesillusioneerd
als zij zijn door onder meer de mis
bruikschandalen. Maar laten we niet
vergeten dat kerk ook maar een
woord is: iglesia, Grieks voor gemeen
schap."
Van Zwieten, dominee in een tijd van
Vergeet
niet dat
kerk is
afgeleid van
het Griekse
woord voor
gemeen
schap
'oneliners en veelvuldige internetprik-
kels', plaatste zijn kansel op een onver
wachte plek: de Amsterdamse Zuidas,
onder de Nederlandse vestiging van
Google. In het uit beton en glas opge
trokken financiële hart van Neder
land is hij aangesteld als 'predikant
met een bijzondere opdracht' voor de
Protestantse Gemeente Amsterdam.
Op deze toplocatie heeft hij sinds een
jaar het bezinnings- en ontmoetings
centrum De Nieuwe Poort, zijn eigen
initiatief. Van Zwieten: „Het is heel
Bijbels af en toe opnieuw te begin
nen."
Nee, er hangt hier geen kruis en er is
geen afbeelding van Jezus te vinden,
maar er staat wel een gouden kalf, dat
verwijst naar het bijbelverhaal. „Bij
bel dat is biblios. Dat betekent boe
ken, die vormen een verzameling ver
halen en die gaan over mensen. Die
leer je kennen door de manier waarop
iemand iets zegt en door wat hij doet
in dat verhaal."
De Bijbel is voor Van Zwieten niet hei
lig. „Die biedt mij geen waarheid, het
is een verhaal. Zoals mensen, jij en ik,
hun verhaal hebben. Ook Mozes en
ook God zijn een verhaal. Om dat nou
in een keer samen te vatten als al
machtig, dat is levensgevaarlijk."
Van Zwieten begrijpt dat de oorspron
kelijke betekenis van de kerk als
plaats voor ontmoeting en inspiratie
bezoedeld is geraakt. Ook hij las best
sellers van schrijvers die hun streng
gereformeerde achtergrond hebben af
gezworen, maar zijn beleving is an
ders. „Ik heb niet geleefd in de perio
de van Een vlucht regenwulpen van
Maarten 't Hart of Knielen op een bed
violen van Jan Siebelink." Ook zijn de
principes uit Dorsvloer vol confetti van
Franca Treur hem vreemd. „Als je mij
zou zeggen: 'God gaat over de waters
noodramp', dan begin ik te vloeken.
Als ik het met zo'n geloofsinvulling
zou moeten doen, dan zou ook ik afha
ken."
De dood van zijn 80-jarige opa, de va
der van zijn moeder, maakte diepe in
druk op de toen 7-jarige zoon van een
arts in de manuele geneeskunde uit
Ermelo. Hij identificeerde zich met de
dominee die op bezoek kwam. „Wat
me aantrok, was het bieden van
troost. Steun geven omdat het voorbij
is en ook echt voorbij is. Dat je kunt
zeggen 'de ontmoeting is niet meer
mogelijk nu'. Dat vond ik zo indruk
wekkend, dat mijn mama nooit meer
naar haar papa zou kunnen."
Het zaadje was geplant voor zijn late
re roeping, al creëerde hij ongebruike
lijke geloofsbrieven. Tijdens zijn stu
die theologie en rechten in Leiden
was hij president van studentenver
eniging Minerva. Het bood hem een
geweldige leerschool en vrijplaats. Be
halve drinken leerde hij er organise
ren en spreken in het openbaar. Ook
bouwde de actieve student contacten
op met het bedrijfsleven. Dat mondde
uit in een parttime baan als adviseur
arbeidsmarkt bij de Rabobank. Van
Zwieten richtte een headhuntersbu
reau op, waarmee hij begaafde studen
ten aan werkgevers koppelde.
„Tegenwoordig ben ik dominee met
een inloopcafé", grapt hij. „Sorry, ik
moet even naar die man toe". Snel
trekt hij zijn schoenen aan en stapt af
op een van de bezoekers, vrijwel alle
maal mannen in donker maatkos
tuum. „Hij werkt bij adviesbureau
Ernst en Young", vertelt Van Zwieten
als hij weer zit. „Hij is persoonlijk be
trokken bij het onderwerp van de ver
gadering die we hier net hadden over
door Dora Rovers
