Dizzieni
Generatiekloof
Een medicijn
tegen de liefde
14 DIZZIE
Ontdek de mooiste
boeken op Dizzie.nl
THEO HAKKERT
Sinds 1987 zijn er een
kleine vijftig commer
ciële literatuurprijzen
voor fictie uitgereikt
en daarom dachten
we zo ongeveer alles te hebben
meegemaakt aan chaos, ru
moer en willekeur.
Nadat de AKO als sponsor was
afgehaakt, kwam de Generale
Bank Literatuur Prijs. Na een
overname werd het Fortis. On
der die naam is de prijs niet
eens uitgereikt, want de AKO
had de sponsoring toch weer
overgenomen.
We hebben uitreikingen mee-
gemaakt'die van knulligheid
aan elkaar hingen. Sonja Ba
rend die cijferbordjes liet opste
ken. Kees van Kooten die de
ontlezing een impuls gaf door
te verklaren dat hij geen van
de genomineerde boeken had
gelezen. Een uitreiking die na
een bommelding op straat
plaats moest hebben.
Discussies waren er ook altijd,
over de willekeur van de jury's
die het natuurlijk nooit bij het
Er zou een
literatuurprijs
moeten zijn met
leden die vijf jaar
in de jury zitten
rechte eind hadden. Altijd viel
er wat aan te merken op de no
minaties, steevast werden win
naars vergeten. Inherent aan
smaakdiscussies.
Vast pandoer: veel te weinig
vrouwen bij de genomineer
den. Of te weinig Vlamingen.
Nooit hoorde je dat er te wei
nig Vlaamse vrouwen werden
genomineerd, terwijl die na
Brigitte Raskin (winnaar 1989)
zelden de selectie haalden.
Waar we niet meer op hadden
gerekend, gebeurde vorige
week. De AKO-jury kwam met
een shortlist van zes mannen,
waarvan de jongste 49 is. Een
heuse generatie- en seksekloof
scheidt hun van al die fijne fris
se auteurs die ook goed zijn.
Een jury heeft altijd maar één
criterium en argument: ze kie
zen op kwaliteit. Niet op leef
tijd, sekse of nationaliteit
Niets tegen in te brengen.
Wat zich hier wreekt, is dat er
voor elke prijs een geheel nieu
we jury komt. Telkens een net
iets andere blik houdt de boel
vers. Maar als er eens een jury
is die met de nominaties ook
nieuwe namen en trends signa
leert, komt daar na een jaar zo
weer een eind aan. Er zou een
prijs moeten zijn met leden
die vier, vijfjaar in de jury zit
ten en dan rouleren. Zodat er
oog is voor ontwikkelingen
over een langere periode.
Wie verliefd is, handelt niet altijd
rationeel. Op zich heerlijk natuur
lijk, vlinders in elk jaargetijde en
onvoorspelbaar gedrag. Maar zou
er, in tijden als deze, waarin alles
wordt afgemeten aan geld, niet
een manier zijn om fortuin te ma
ken met het in toom houden van
andermans hart?
Wat er al niet aan ziektes voorbij
is gekomen de laatste jaren. Van
muisarm tot whiplash, van bek
keninstabiliteit tot een reeks aan
allergieën. De een houdt vol dat
ze bestaan, een ander zegt dat ze
niet aantoonbaar zijn. Als we ver
liefdheid nu ook eens zo weten te
spinnen dat het een aandoening
lijkt, dan ontwikkelen wij daar
een lucratief medicijn tegen. Zo
redeneert een farmaceutisch be
drijf in Efter, de vierde roman van
Hanna Bervoets (30).
De roman speelt in de nabije toe
komst, in een sfeer van klinisch
futurisme waarin voor emoties
amper nog ruimte is. Voor de ver
liefden die wijs worden gemaakt
dat ze verslaafd zijn, is er een kli
niek waar ze een programma kun
nen doorlopen dat hen van hun
verslaving afhelpt.
Tegelijkertijd gaat de roman over
hoe de 'patiënten' in blogs vertel
len over hun aandoening. Onder
de blogs staat vermeld hoe vaak
ze zijn gelezen en hoe ze zijn ge
waardeerd.
Efter is in alle kilte een confronte
rende roman. Net zo'n actuele
waarschuwing als De cirkel van
Dave Eggers, die de almacht van
internetfirma's beschreef. Met dit
verschil dat de liefde zich niet laat
dwingen. Beide boeken stellen de
vraag of het gevoel dat we ons le
ven in de hand hebben wel klopt.
Lezersavond met Paolo Giordano in Den Bosch
Kortgebroekt staat hij tegen
een boom geleund. Een
verdwaalde hopman in de
sneeuw van Berchtesga-
den. Afgezien van zijn han
den, die hij voor de afwis
seling in de zak heeft, is
het vooral zijn broek die de aandacht trekt.
Hij, de latere Führer van het Derde Rijk, po
seert in Lederhose, draagt witte kniekou
sen en gunt de fotograaf een blik op zijn
blote knieën.
„Hij begint nog net niet aan een Alpen-
dans", zegt Volker Ullrich met een glim
lach. „Hitier hield van de Lederhose, tot
grote ontsteltenis van zijn fanatiekste aan
hangers. Er bestaat een hele serie foto's
waarop hij zo poseert. Hoewel ze nooit zijn
gepubliceerd, vormen ze een merkwaardig
contrast met de Führer-cultus en de heilig
verklaring van het uniform. Rudolf Hess,
een van zijn trouwste vrienden uit de eer
ste jaren, schrok zich dood toen hij zijn
idool eind jaren '20 zo zag."
De foto, gemaakt door Hitiers hoffotograaf
en vriend Heinrich Hoffmann, staat promi
nent in de nieuwe biografie die Ullrich
schreef. „Het is wel een bekend beeld,
maar het laat toch iets zien wat andere bio
grafen tot nu toe verwaarloosd hebben.
Dat de man niet alleen maar de leider van
Duitsland was en van zijn partij, maar ook
een privéleven had. Hij was beslist niet de
lege huls die anderen van hem hebben ge
maakt. Om hem echt te kunnen doorgron
den, is het noodzakelijk dat je iets over die
verborgen kanten van zijn leven weet."
Volker Ullrich, nummer zoveel in de rij.
Schrijver van alweer een nieuwe biografie
van Adolf Hitier. Het eerste deel verscheen
deze maand in een Nederlandse vertaling,
het tweede deel volgend jaar. Grote namen
als Alan Bullock, Joachim Fest en, het
meest recent, Ian Kershaw gingen hem
voor. „Natuurlijk vraagt iedereen waarom
deze biografie er eigenlijk moet komen.
Vooral met Kershaw lijkt alles gezegd.
Toen ik hem interviewde, had ik dat gevoel
zelf ook. Hoe hij Hitier plaatst in de struc
turen van de nazi-staat en laat zien hoe al
die partijfiguren deden wat hij wilde, is
verpletterend. Tegelijk moet je wel besef
fen: het is veertien jaar geleden dat zijn
boek verscheen. Veertien jaar waarin onder
zoekers niet stil hebben gezeten en er weer
een schat aan nieuw materiaal beschikbaar
is gekomen. De volledige dagboeken van
Goebbels bijvoorbeeld en de brieven van
Hess en anderen uit zijn directe omgeving:
juist daarin vind je aanknopingspunten
voor een beschrijving van zijn persoonlijk
leven-."
Het had een korte biografie moeten wor
den. Vijfhonderd pagina's maximaal. Hitier
in pocket-formaat, in opdracht van Fischer
4
yp
Dizzie is hét online boekenplatform
van deze krant: vol nieuws, recensies,
interviews en informatie over boeken
en schrijvers. Lees recensies van en
thousiaste lezers, koop titels direct
online en deel jouw mening.
Ca naar Dizzie.nl
ROMAN
door Theo Hakkert
Hanna Bervoets: Efter.
315 blz. Atlas Contact, 19,99 euro.
ABONNEEVOORDEÊL
Theo Hakkert interviewt op 21 okto
ber bestsellerauteur Paolo Giordano
in de Verkadefabriek in 's-Hertogen-
bosch. Er is een beperkt aantal kaar
ten voor abonnees van deze krant
en leden van Dizzie.nl beschik
baar. Reserveren kan via de web
site. Marjon Kok reist naar Turijn om
Giordano te interviewen. Reden: het
verschijnen van zijn nieuwe roman
Het zwart en het zilver. Wil je een per
soonlijke vraag stellen aan Giordano?
Stuur die dan zo snel mogelijk in via
Dizzie.nl
Führer in
i
Lederhose
Adolf Hitler. Op
komst
Volker Ullrich
960 blz.
Arbeiderspers
49,95 euro
door Herman Haverkate