'Na achttien jaar voorlezen vertel
ik nu liever mijn eigen verhalen'
44
DIZZIE 13
met de
Gouden
üv.
Michel Krielaars geeft
voorproefje op Dizzie
Feest van Marit Törnqvist
in Kinderboekenweek
Beste kinderboek
is morgen bekend
vreemdeling met een verschrikkelijke
gleuf in zijn schedel die toevallig zichtbaar
is als zijn petje afvalt. Brakker komt, wint
alle knikkers, en gaat.
Afscheid nemen, zoeken naar een verloren
vriendschap; het zijn thema's die steeds op
nieuw terugkeren in de boeken van Harm
de Jonge. Alleen de vorm evolueert. Nu
durft hij de fantasie toe te laten, maar nog
steeds zijn zijn verhalen gestoeld op de
werkelijkheid. Hij strooit met kleine en gro
te ideeën. „Ik gooi veel in het zand van de
arena. Wellicht veel te veel. Wie dit leest,
mag het oppakken. Ik had van alles wat
hierin zit misschien wel vijfhoeken kun
nen maken."
Eén van de ideeën is dat hij gelooft in de
kracht van de droom. „De werkelijkheid
schiet tekort", vindt hij. „Het leven van de
meeste mensen is saai. Als je de werkelijk
heid aanvult met de droom, word je geluk
kiger. Als je in een bejaardentehuis zit, als
je klerk op kantoor of caissière bent, ik
noem maar wat, en je droomt 's avonds dat
je een prinses bent, zit je op de grens van
gek of heel erg gelukkig zijn. Houd dat bin
nen de perken en het leven is mooi."
Dat wil hij zeggen. En misschien, over zijn
schrijverschap, ook dit: „De eenvoud is het
hoogste dat je kunt bereiken. Dat eenvoud
ook schoonheid is. Tiet is niet zo moeilijk
om een boek te schrijven dat glanst van de
mooie vergelijkingen, fraaie woordkeuze
en ronkende zinnen. Dat is niet zo moei
lijk als je wat ouder bent dan een kind. Het
is wél lastig om dezelfde emoties op te roe
pen met eenvoudige woorden. Dat is het
beste te vergelijken met de gedichten van
Martinus Nijhof."
Geen ingewikkelde gedichten, zegt hij.
Draagt voor: 'Ik ging naar Bommel om de
brug te zien. Ik zag de nieuwe brug. Twee
overzijden die elkaar vroeger schenen te
vermijden worden weer buren.' „Het is net
alsof er iemand een beetje zit te babbelen
in parlandotaal. Maar het is de hoogste
trap. De zinnen hebben de glans van een
voud. Nou, dat heb ik nog niet bereikt."
Het zit bij hem misschien nog te zeer in
het etaleren van schoonheid met mooie
woorden, denkt hij. „Het moet eenvoudi
ger." Als het die kant uit gaat, filosofeert
hij, leest het voor een kind makkelijk en
glashelder. „Zo mooi kan eenvoud zijn.
Eenvoud die toch pure schoonheid is."
Lacht. Dit is misschien bijna niet meer te
volgen. „Jij moet hier nog een verhaal van
maken ook!"
Welwillend: „Als het je niet lukt, bel je
maar. Dan vertel ik je gewoon waar ik gebo
ren ben en hoe het was om tot mijn 8e op
een schip te wonen. Dat ik altijd na een
paar dagen al afscheid van vriendjes moest
nemen omdat we verder trokken naar ande
re oorden langs de rivier. En dat je geen
psycholoog hoeft te zijn om te snappen dat
ik waarschijnlijk daarom eigenlijk steeds
hetzelfde boek schrijf. Ik vertel het je hoor,
door de telefoon. Bel gerust..."
De werkelijk
heid schiet
tekort.
Dus vul ik
haar aan met
de droom
„Ik kom uit een familie van voor
lezers. Zelfs mijn oma werd als
kind voorgelezen. Dus heb ik
mijn kinderen, 18 en 14 nu, vrese
lijk veel voorgelezen.
Een huis vol boeken en lezende
ouders; je zou denken dat ze alle
bei evenveel liefde voor taal heb
ben meegekregen. Maar dat is
niet zo. Mijn dochter houdt ont
zettend van lezen en mijn zoon
had er altijd een hekel aan. Tot hij
naar de middelbare school ging
en zijn vader een wedstrijd be
dacht. Wie leest de meeste boe
ken in een jaar? Jongens zijn com
petitief. Het werkte. Mijn zoon
was óm. Nu leest hij onwaar
schijnlijk veel."
„Ik heb twee jonge stiefkinderen.
Na achttien jaar heb ik mijn por
tie voorlezen wel gehad, dus lees
ik hen niet voor, ik vertel verha
len. Deze zomer waren we op
Vlieland. Daar vertelde ik over Jel-
le, de strandjutter die bang was
van de zee. Als enige jutter van
zijn familie trok hij het binnen
land in. Midden op Vlieland zag
hij het monster dat niemand ooit
had gezien. Elke keer als ik vertel
de, vroegen de kinderen: 'Echt
waar?'. Tuurlijk is het waar, zei ik
dan. Dat vind ik zo mooi van ver
tellen. Ik beleef soms best rare
avonturen. Zeg ik 's avonds: 'Ik
heb zoiets vreemds meegemaakt
vandaag! Er zat een man in een
boom met een grote zaag. Hij
zwaaide. Toen ik vroeg of ik hem
kon helpen, zei hij nee, loop maar
door.' Het bleek een boer te zijn
die in de boom klom en zijn lad
der viel om. Hij vond het zó gê
nant, dat hij liever in de boom
bleef hangen dan dat een vrouw
hem zou redden. Zo'n verhaal ver
tel ik. Ik heb het meegemaakt, het
is waar gebeurd.
Als ik daarna vertel over Jelle, de
strandjutter die bang was voor de
zee, denken de kinderen ook dat
het echt is. Kinderen moeten le
ren dat onderscheid te maken.
Het hele leven is een verhaal. Al
les is fantasie. Zelfs als het echt is,
is het deels fantasie. En in elke
fantasie zit een kern van waar
heid. Dat is ingewikkeld. Dat kun
je oefenen door verhalen te vertel
len. Of voor te lezen."
„Ik houd van verhalen, ik houd
van kinderen, ik houd van schrij
ven. Dus eigenlijk is het best gek
dat ik pas zo laat ben begonnen
met het schrijven van kinderboe
ken. Ik ben psycholoog en journa
list en werkte voor bladen als Psy
chologie Magazine. Je moet een ro
man schrijven, werd mij vaak ge
zegd. Die behoefte had ik hele
maal niet. Maar toen ik een boek
met weetjes over liefde voor kin
deren wilde maken, werd het in
eens fictie. IzzyLove is toevallig
ontstaan, maar alles kwam sa
men. Soms ligt iets zo voor de
hand dat je het kennelijk zelf niet
ziet. Ik denk dat ik mijn hele le
ven heb geoefend voor het schrij-
- -
ven van kinderboeken. Dit is wat
ik het aller leukste vind."
„'Het is net of ik het zelfben', ver
tellen mijn lezers mij vaak. Ik vul
mijn hoofdpersonen niet scherp
in. Elk kind kan zichzelf in die rol
zien. Tegelijk stop ik veel lagen in
mijn boeken. Elvis Watt mag dan
over de waarde van geld gaan,
maar wat is geld als je er geen lief
de of vriendschap mee kunt ko
pen? De waarde van schoonheid,
familie, de omgeving. Ik stop die
ingrediënten bewust in mijn boe
ken in de hoop dat kinderen er
iets van proeven. Maar dat hoeft
niet. Een gerecht kan ook lekker
smaken zonder dat je precies
weet hoe het is gemaakt."
Mijn serie Izzy-love gaat over lief
de en vriendschap. Ouders, die de
boeken uitzoeken voor hun kinde
ren, vinden dat eng. Verliefd zijn,
verkering vragen en op de dag dat
je verkering hebt, niet weten wat
je moet doen. IzzyLove gaat over
dat razend mooie spel. Het sta
dium voor het handje vasthouden
en de eerste zoen. Ouders kun
nen niet in de hoofden van hun
kinderen kijken, daardoor missen
ze de periode tussen het moment
dat hun kinderen nog met Lego
spelen en het moment dat ze met
een rugzak om de deur uit wande
len. Meisjes lezen mijn boeken
wel uit zichzelf. Maar jongens?
Daarom heb ik Elvis Watt be
dacht. Ook leuk voor meisjes,
maar met een jongen als hoofdper
soon. En ouders vinden het min
der eng als een boek over geld
gaat dan over liefde."
MAANDAG 29 SEPTEMBER 2014
>-
MAAND VAN DE GESCHIEDENIS
De Maand van de Geschiedenis begint
woensdag. Lees alvast het essay van Mi
chel Krielaars (foto) over het einde
van de Koude Oorlog. Op Diz
zie de nominaties voor de
Libris Geschiedenis Prijs.
GRIFFELKANS
Marit Törnqvist maakte Fabians feest spe
ciaal voor de Kinderboekenweek, die
woensdag begint. Haar Groter dan een
droom doet een gooi naar de Gouden
Griffel. Lees een interview met deze Ne
derlands-Zweedse auteur op Dizzie.nl
GOUDEN GRIFFEL
De Gouden Griffel voor het beste kinder
boek van het jaar wordt morgen uitge
reikt tijdens het Kinderboekenbal. Dat
feest is het startschot voor de Kinderboe
kenweek 2014. Die jaarlijkse actie is toe
aan haar zestigste editie.
INTERVIEW
Zestig Spiegels
Harm de Jonge
Het boek is tijdens
de Kinderboeken
week van 1 tot en
met 12 oktober
gratis bij aankoop
van ten minste
10 euro aan kin
derboeken.
rlnnr Marion Knit m I
door Marjon Kok
Zes jaar geleden schreef ze haar
eerste kinderboek. Inmiddels zijn
kinderen dol op het werk van Ma-
non Sikkel (49), van huis uit psy
choloog en journalist. „Niemand
heeft zo veel geoefend als ik."
VOORLEZEN
VERTELLEN
VERHALEN
Manon Sikkel vindt kinderboeken schrijven het leukste dat er is. foto PR
ee* Koff1"
met 3e
Elvis Watt, een
kaffer met geld
Manon Sikkel
176 blz.
Moon
14,95 euro
Manon Sikkel
schreef de tekst
van het lied Feest!
dat Kinderen voor
Kinderen speciaal
voor de 60ste Kin
derboekenweek
opnam
IDENTIFICEREN
OUDERS
