Baby Holger stierf op weg naar
de vrijheid in een vrachtwagen
6 BUITENLAND
Nederlander
Roeland Monasch
praat mee over hoe
Sierra Leone het
verwoestende virus
kan stoppen.
Na de grote
campagne is het
bewustzijn over
ebola enorm
gegroeid
FREETOWN/AMSTERDAM - Een klei
ne week is hij weg uit de ellende
van Sierra Leone. Voor even is
Roeland Monasch terug in Neder
land. In het West-Afrikaanse land
woont hij in de hoofdstad Free
town, waar hij directeur is van
Unicef, de VN-kinderrechtenorga-
nisatie.
Nu het ebola-virus toeslaat in
Sierra Leone - het land is zwaar
getroffen - is de 'normale' proble
matiek van kindersterfte er bijna
niet meer te behappen. Het land
heeft al een van de hoogste kin
dersterftecijfers ter wereld. Elke
twee uur sterft er een baby of
kleuter. En de helft van de bevol
king is analfabeet.
Er ligt dus al een geweldige opga
ve voor Unicef, waar nu ebola nog
bij is gekomen. Monasch maakt in
middels deel uit van het landelij
ke ebola-crisisberaad. Wekelijks
zit hij bij kabinetsberaad over de
aanpak. Door de ziekte zijn in
Sierra Leone al ruim 500 mensen
overleden, volgens officiële cijfers
althans. En er zijn ruim 1800 men
sen besmet geraakt. „Van hen
gaat een derde dood, maar er zul
len ook veel verdwenen doden
zijn", vertelt Monasch.
Toch is hij optimistisch: „Het
komt aan op de komende tijd. T\is-
sen vier en zes weken moet daad
werkelijk vooruitgang zijn ge
boekt. Na de grote campagne van
vorige week, waarbij mensen drie
dagen lang hun huis niet uit
mochten, is het bewustzijn over
ebola enorm gegroeid. Dat biedt
kansen. Deze campagnes worden
voortgezet in de meest bedreigde
door een muskietenbeet."
Toch zal de effectieve aanpak, iso
latie van brandhaarden, niet vol
doende soelaas bieden als niet
ook de internationale gemeen
schap bijdraagt.
Monasch: „We hebben ambulan
ces nodig. En isolatiepakken.
Want de 150 pakken die wekelijks
vanuit Kopenhagen worden inge
vlogen zijn onvoldoende. Er is be
hoefte aan geneesmiddelen, al is
het maar ORS, als vochtaanvul-
ling. Ebola is niet het enige ge
zondheidsprobleem. De sterfte
aan malaria is hier groot, en om
dat mensen door ebola niet meer
naar de ziekenhuizen durven te
gaan, is het overlijdensrisico van
malaria opeens veel groter gewor
den, vooral onder kinderen."
Als Unicef-directeur kon Mo-
nasch afgelopen voorjaar tevre
den constateren dat Sierra Leone
wat betreft gezondheidszorg en
onderwijs in de lift zat. Toen
kwam ebola. Monasch: „Alle 5500
scholen zijn dicht. Anderhalf mil
joen kinderen zitten thuis. Ze ont
snappen aan de aandacht en we
zien dus ook niet of ze ziek wor
den. In de strijd tegen malaria is
dat een grote handicap. We zijn
nu bezig met het opzetten van
schoolradio. En er komen rapid
response teams, met gezondheids
werkers, voorlichters, sociaal wer
kers en kinderhulpen. Voor die
teams kunnen we nog artsen en
verpleegkundigen gebruiken."
De grootschalige campagne die
het land vorige week drie dagen
lamlegde, heeft resultaat opgele
verd. Monasch: „Er is veel meer
begrip voor de ziekte. Eerst werd
het niet geloofd, kregen westerlin
gen de schuld van de versprei
ding. Zij kwamen in isolatiepak
ken naar de dorpen om de doden
mee te nemen. Dat was beangsti
gend. Nu we in drie dagen via uit
gebreide voorlichting heel veel
mensen hebben bereikt, is het ver
trouwen in het gezondheidssys
teem terug. Hulpverleners wor
den verwelkomd. Er is begrip
voor maatregelen. Let wel, tot
voor kort was 40 procent van de
mensen ervan overtuigd dat was
sen in zout water ebola kon voor
komen of genezen. En 33 procent
dacht dat ebola werd veroorzaakt
chiefdoms, zeer uitgestrekte ge
meenten. Vijf districten zijn of
gaan in quarantaine. We koppe
len daar een grote voorlichtings
campagne aan, bijvoorbeeld ge
richt op de vraag wat mensen
moeten doen met overledenen."
Het jonge Oost-Duitse paar wilde
zijn baby Holger niet laten op
groeien in de DDR. Klaus was op
z'n 17e bij een eerdere vluchtpo
ging opgepakt en had daardoor
nauwelijks nog uitzicht op een
maatschappelijke toekomst. Moe
der Ingrid (20) gaf onderwijs en
haar stond de indoctrinatie door
het Oost-Duitse regime tegen.
De twee, die elkaar hadden ont
moet op een jongerenreis naar
Moskou, probeerden in januari
1973 te vluchten. Ze verstopten
De val van de muur
zich in de vrachtwagen van een
West-Berlijnse kennis, in grote
kratten: Klaus in één krat, Ingrid
met hun 15 maanden oude baby
Holger in een ander. Bij de grens
duurde de controle langer dan ge
bruikelijk. De ouders werden nog
zenuwachtiger dan ze al waren
toen de baby begon te huilen. Om
diens geluid te smoren legde In
grid, die in paniek raakte, haar
hand op de mond van de kleine
Holger. De DDR-grenswachten
vonden niks verdachts en lieten
de vrachtwagen passeren. De
vlucht was een succes, maar toen
de wagen stopte en aan de weste
lijke kant de kratten werden geo
pend, bleek Holger niet meer te
ademen. Ingrid wist niet dat haar
baby behalve bronchitis ook mid
denoorontsteking had, waardoor
de jongen niet in staat was door
z'n neus te ademen. De moeder
had haar baby doen stikken.
Holger is een van de slachtoffers
van de Muur. In totaal werden 138
mensen doodgeschoten bij een
vluchtpoging; 251 stierven voor,
tijdens of vlak na controles.
Unieke 4-daagse reis met rondleiding
van onze correspondent uit Berlijn
FZC IOWeGeNöR Media
Optimist, in tijden van ebola
door Paulus Smits
Roeland Monasch in Sierra Leone.
„Het komt aan op de komende
tijd."
Roeland Monasch,
directeur Unicef Sierra Leone
door onze correspondent
Wierd Duk
BERLIJN - Er zijn veel dramatische
verhalen over mensen die vlucht
ten van het oosten naar het wes
ten in de tijd dat de Berlijnse muur
er nog stond. Het verhaal van In-
grid en Klaus H. is ronduit tragisch.
Herinnert u zich toestanden aan de
grens? Was u in het Oostblok op
een belangrijk moment? Stuur uw
verhaal in maximaal 300 woorden,
vóór 15 oktober naar:
ijzerengordijn@depersdienst.nl
/ijzerengordijn
Lees ingezonden herinneringen
YOU APE
gbi SbiESmAlïL
VötiS SOPTEl
w SEcnyp
Ga met ons mee naar Berlijn
Kijk voor vertrekdata, het dagprogramma, meer informatie en reserveringen
op www.effeweg.nl/WegenerBerlijn of bel met 0529 - 46 96 67 en boek
vandaag nog deze speciaal samengestelde reis, georganiseerd door
Wegener Media i.s.m. Effeweg.nl.
tOUMWUTtKWrEM Mess itfl de Stentor HSDeStem Tuhantia