u
Een boekenplank in 1929
16 DIZZIE
Dizzieni
Afrekening met
dosis zelfspot
interview Zijn personages kij
ken met even grote verwonde
ring naar opera's als naar lynch
partijen. Bij auteur Teju Cole
draait alles om contrasten.
Lees het laatste nieuws
over boeken op Dizzie
Vandaag toplijst van
AKO Literatuurprijs
Linda Jansma valt
op in boekhandels
et Jo Nesbo op
de eerste plaats
in de Bestsel-
leróo lijkt het
goed te gaan
met de thriller. Een beeld dat
wordt bevestigd met Esther
Verhoef, Linda Jansma en Da
vid Baldacci verderop in de
lijst Geen nieuwe namen, met
Terry Hayes als enige uitzonde
ring. Er mag veel bloed vloeien
in het thrillergenre, doorstro
ming in de vorm van nieuw ta
lent is er niet
Is dit een van de achterliggen
de redenen bij de trend om
oude succesnummers nieuw le
ven in te blazen? Sophie Han
nah werd gevraagd een 'nieu
we' Agatha Christie te schrij
ven, met het oogmerk de oude
catalogus van Christie zelf
weer in het licht te plaatsen.
Alsof er al niet vier miljard van
zijn verkocht.
Eerder al schreef, uit eigen be
weging, de Ier John Banville on
der zijn thrillerpseudoniem
Benjamin Black een prachtig
De charme en
nonchalante stijl
van Georges
Simenon, kom
daar nu eens om
boek in de stijl van Philip Mar
lowe. Het is niet vertaald he
laas. Mogelijk is hij te onbe
kend, wat de theorie onder
steunt dat alleen bekende na
men het goed doen. Verfilmin
gen van eerdere Black-thrillers
zijn nu op Canvas te zien.
En dan is er, nog en opnieuw,
Georges Simenon. De veel
schrijver, geboren in Luik, over
leed 25 jaar geleden. Dat is de
kapstok om ook zijn werk in
een nieuwe jas te hijsen. Alsof
hij niet al een miljard boeken
heeft verkocht
Hun charme hebben Simenons
boeken behouden. Zijn noncha
lante stijl, kom daar'nu eens
om. Zo zat ik deze week plots
weer met mijn hoofd in Delf
zijl, de plek waar hij in 1929
commissaris Maigret bedacht
en waar Een misdaad in Holland
zich afspeelt. Delfzijl als stadje
van vijftien straten, rood bak
steen en een boerendochter op
een verchroomde fiets.
Mooie observaties, je bent ge
neigd ze te geloven. Maar in de
boekenkasten in Delfzijl ston
den, volgens Simenon, de re
centste boeken van André Gide
en Valery. Paul Valery in 1929
daar op een boekenplank?
Jamais! Zou dat van die rode
baksteen dan wel kloppen? De
beste thrillers zijn geschreven
in de vorige eeuw. Goed. Maar
ze logen alles aan elkaar.
Hij is niet lief voor Drenthe en
dat is nog zacht uitgedrukt. Hier
een paar citaten uit Vertrouwd
voordelig, de derde roman van
Peter Middendorp (1971). 'Dren
the was niks. Aan de ligging kon
je al zien dat er iets niet helemaal
lekker zat' Of: 'Wachtend land, af
wachtend; het kleine zusje van
Nedersaksen dat niet mocht gaan
studeren.' En de inwoners? 'Dren
ten hebben nog nooit iets gepres
teerd, nog nooit iets van waarde
voortgebracht.'
Iedereen zou zo een paar namen
kunnen noemen van Drenten die
wel iets voor elkaar hebben gekre
gen, maar die zijn aan de 16-jarige
Vincent Hensel niet besteed. Hij
heeft voor zijn gevoel het ongeluk
gehad geboren te worden in Em-
men. Als zoon van een succesvol
le winkelier die op een dag be
zoekt krijgt van medewerkers van
Blokker. De man krijgt de keus:
of een filiaal van Blokker worden
of Hebo Warenhuis zal meema
ken dat er een Blokker aan de
overkant komt. Hij bindt meteen
in. Ziedaar: een van de redenen
waarom Vincent zijn vader haat.
En Emmen en eigenlijk heel Dren
the. Overigens, van de klanten
van Blokker moet hij ook niets
hebben.
Gelukkig spaart Peter Midden
dorp zijn 'held' niet. Het is dan
ook 'een hoogstpersoonlijke ro
man', met andere woorden: een
zelfportret van de kunstenaar als
jongeman op een leeftijd waarop
weinig deugt. En zonder zelfspot
kan een zelfportret niet.
Waarmee het niet automatisch
een goede roman is. Daarvoor
maakt hij het jeugdtrauma te wei
nig invoelbaar.
Ik denk dat
je IS kunt
zien als een
uitdrukking
en een uit
was van in
komenson
gelijkheid
Aan het eind van de mid
dag, zonder te worden af
geleid door het luidruchti
ge gezelschap in de foyer
van het Hilton in Antwer
pen, leunt Teju Cole (39)
achterover en vraagt, bijna
terloops: „Maar wat te doen tegen IS?".
We hadden het gehad over inkomensonge
lijkheid, wat Cole ziet als een belangrijke
wortel voor veel kwaad in de wereld. Over
zijn verantwoordelijkheid als opinieleider
- 'Je legt je steentje op de stapel' - en over
de recente rassenrellen die in Ferguson,
een voorstad van St. Louis, uitbraken nadat
een jonge zwarte man door een blanke
agent was doodgeschoten. Over vooruit
gang in het algemeen en hoe dat idee tel
kens weer een knauw krijgt.
„Ferguson laat zien dat het rassenvraagstuk
in de VS wordt onderschat. Blanken heb
ben altijd gezocht naar een onschuldige de
finitie van het probleem. Ze hebben te wei
nig oog voor de psychologische, structure
le en economische aspecten. Blanken dach
ten: we geven de zwarten stemrecht, dan is
er al veel progressie. Maar het gaat veel die
per dan dat. Dus was er vooruitgang? Ja,
maar veel te oppervlakkig."
Tegenstellingen in de wereld; leven en
werk van Teju Cole zijn ervan vergeven.
De personages in zijn boeken staan met
even grote verwondering te kijken naar
opera's als lynchpartijen. Net als de schrij
ver zelf trachten ze op hun tochten dui
ding aan deze wereld vol contrasten te ge
ven. Zo sijpelt de actualiteit door in zijn
werk. Mede hierdoor onttrekt het zich aan
genre-indelingen: het zijn romans, essays
en reisverslagen ineen.
Bij zijn leven verwacht Cole een dramati
sche gebeurtenis met de impact van de we
reldoorlogen in de vorige eeuw. „Iets dat
het reguliere gedrag van de mensheid zoals
we dat nu kennen volledig onmogelijk zal
maken." Klimaatverandering in combina-
k THEO HAKKERT
tie met het opraken, rond 2030, van de
grondstoffen voor fossiele brandstoffen.
,„Dat is één kandidaat. Armoede en inko
mensongelijkheid zijn andere."
Hij is even stil en vervolgt dan: „Ik denk
dat je IS kunt zien als een uitdrukking en
een uitwas van inkomensongelijkheid. Op
eens was het er, na een lange reeks van
voortekenen. Het meest verontrustend is
niet dat ze zo'n groot gebied bezet houden,
maar dat ze strijders hebben gerekruteerd
uit maar liefst 72 landen. Waarom zo veel?
Islam is maar een excuus. Wat er sociolo
gisch achter zit, is breder: in bijna elk land
Dizzie is hét online boekenplatform
van deze krant: vol nieuws, recensies,
interviews en informatie over boeken
en schrijvers. Lees het laatste nieuws
op Dizzie.nl en blijf zo op de hoogte
van nieuwe publicaties en weetjes.
Ca naar Dizzie.nl
ZES TITELS
Guus Kuijer (foto) staat met twee
delen van De Bijbel voor ongelovigen
op de tiplijst van de AKO Litera
tuurprijs. Vanavond wordt bekend
of hij ook de toplijst van zes boe
ken haalt. Lees het op Dizzie.nl.
ifiDA JAN5MA
HERUITGAVEN
Een nieuwe editie van Tweestrijd van
Linda Jansma ligt vanaf vandaag in de
boekhandels. Een maand geleden
kwam de heruitgave van Kwetsbaar
op de markt. In november verschijnt
haar nieuwe boek Vrij Spel.
in
ROMAN
door Theo Hakkert
Peter Middendorp - Vertrouwd voorde
lig. 240 biz. Prometheus, 17,95 euro.
Lagos is
niet shit'
door Theo Hakkert
'Leven
