naar Mandeia's jeugd
Ameland
18 REIZEN
Hotel
Lebo's, Soweto, Johannesburg.
Deze backpackerslodge - de eerste ooit in
een township - is in de elf jaar dat hij be
staat een begrip geworden. In het oude
huis van zijn grootouders creëerde Lebo
een hippiesfeer. In de binnentuin vol palm
bomen en kippen klinkt reggaemuziek.
Met 'hotelgids' Lungi achter het stuur van
de tuk-tuk beleven we 's middags eerst vro
lijke uren in de straten van Soweto. We le
ren dat kinderen op de foto willen als ze
'shoot me' roepen en dat particuliere win
keltjes spaza's heten. De durfals onder ons
maken een bungeejump vanaf 100 meter
hoogte tussen de torens van de voormalige
elektriciteitscentrale. Anderen laten zich
meenemen naar buurtkunstenaar Nkulu-
lenko. Hij beschildert autoruiten, kastdeu
ren. Eigenlijk alles wat hij op straat vindt.
Fietstocht
Mulaudzi Alexandra Tours, Johannesburg.
Jeffrey (23) ontworstelt zich met zijn fiets
tourbedrijfje in het honderdduizenden in
woners tellende township Alexandra lang
zaam aan de armoede waarin hij opgroei
de. „Het leven is goed hier", zegt hij als hij
ons voorgaat door modderige stegen tus
sen huisjes van golfplaten. We passeren
openluchtkappers, vrouwen die kippendar-
men schoonmaken, mannen die de was
doen en het eerste huisje van Nelson Man-
dela in Johannesburg. Intussen leren we
umqoboti drinken, het lokale bananenbier.
Thssen de krotten ontwaren we ook stenen
huizen en villa's. Inwoners die zich heb
ben opgewerkt, blijken vaak te blijven.
Ook Jeffrey zal niet snel vertrekken. Hij
laat trots het kleine éénkamerwoninkje
zien dat hij voor zijn moeder kon bouwen.
Als tiener hing hij rond en is zelfs een keer
gearresteerd, voor het stelen van... een fiets.
Restaurant
Sakhumzi, Soweto, Johannesburg.
Een must voor culinair-nieuwsgierige reizi
gers. In het keurige restaurant Sakhumzi is
alles te vinden wat de Zulu- en Xhosa-keu-
ken lekker maakt, in de vorm van een lo
pend buffet. Heerlijke maïs-pompoenpu-
ree (umqa), maïs-spinaziepuree (umfino),
lamsstoofschotels en natuurlijk maïspap.
Wembley's, Athlone, Kaapstad.
In het grootste 'gekleurde' township is
Wembleys een lokale favoriet. Hoewel het
fastfoodrestaurant adverteert met een
whopper, kom je hier eigenlijk voor de In
diaas-Maleisische heerlijkheden, in het bij
zonder de samoosas en daltjie. We bestel
len meteen ook een paar Zuid-Afrikaanse
koeksisters met een Aziatische twist (ge
zoete oliebol met kokosschaafsel).
Ook lekker: Max's Lifestyle, dé eet- en fla-
neerplek in Umlazi, Durban. Of probeer
Mzoli's, de levendigste braai (barbecue), in
Gugulethu, Kaapstad.
Natuurmensen, uiteraard. Allen als zuur
tjes gekleed, in felgekleurde sportspullen.
Een korte broek omspant de meest uiteen
lopende billen. Men heeft er duidelijk zin
in. Hoe guur de wind ook waait en hoe on
aangenaam de mist om ons heen ook
flardt, de reiziger naar Ameland wijkt niet.
Maar dat is niet wat mij ditmaal het meest
bezighoudt.
Als wereldreiziger en Amsterdammer ver
keer ik doorgaans in gemengdgekleurde
kringen. De normaalste zaak van de we
reld, daar sta je nooit bij stil. Maar op de
boot naar Ameland ontbreekt die melting
pot van tinten ten enenmale. Nergens een
Surinaams, Antilliaans of Afrikaans accent
te bekennen. Niet één! Ik wil er uiteraard
geen complot achter zoeken, maar verbaas
me toch. Misschien ligt de verklaring in
een aloude waddentraditie waarvan ik op
dat moment nog niet op de hoogte ben. Ge
lukkig niet.
Op Ameland voel zelfs ik me een buiten-
Een weekendje met de familie naar
Ameland begint voor mij precies
als alle reizen. Een waddeneiland
of de poolcirkel, het maakt niet uit.
Ik vertrek te laat van huis, zit na een half
uur al in de vlekken of ik de boot wel zal
halen en probeer me wanhopig te herinne
ren wat ik ook al weer ben vergeten. Bijna
met pensioen en in al die jaren toch nog
maar bar weinig geleerd. Gelukkig is de
boot naar Ameland altijd te laat.
Eenmaal aan boord van De Oerd krijgt het
eilandgevoel me snel te pakken. Althans,
ik denk dat de kalmte die mij plots over
valt, zoiets is. Na het traditionele saucijzen
broodje met rode wijn - wie die combina
tie ooit heeft bedacht, ben ik vergeten -
klimmen we naar het bovendek. Daar,
tussen de stiekeme rokers, herkent men
de serieuze eilandfetisjist. Ik weet niet hoe
men mij bekijkt, maar ik vind het maar
een apart slag, die waddenliefhebbers.
Is het veilig? En valt er iets te
beleven? Reizigers naar Zuid-
Afrika weten vaak niet goed
wat ze aan moeten met town
ships. Op beide vragen is het
antwoord 'ja'! Twintig jaar na
de afschaffing van de apart
heid zijn veel townships toe
gankelijker dan ooit. Zeven
tips voor townshipgangers.
ALTIJD ONDERWEG
Derk Bolt
COLOFON
eindredactie
Jan van Mullem
vormgeving
Ben Vosseberg
advertentieverkoop
Wegener Media
Nationale Verkoop
verkoop.dagbladen@wegener.nl
reageren?
reizen@depersdienst.nl
door Imco Lanting
Logeren bij Mama Noks thuis in Gugulethu.
Townships-tour
Zulu-huizen in de Vallei van duizend heuvelen.