WERKEN 19-
heer van gebouw en persoonsge
bonden diensten als zorg en maal
tijden. Stel in de WE-vergade-
ring voor dat om alleen te betalen
voor persoonsgebonden diensten
als deze worden afgenomen. Dat
scheelt vaak zo'n 350 tot 500 euro
per maand", stelt advocaat Ri
chard de Laat, die een aantal
rechtszaken voerde namens erfge
namen van serviceflats.
Volgens De Laat is dit wel een las
tige stap omdat je hiervoor 80 pro
cent van de stemmen van de eige
naren nodig hebt. „Erfgenamen
en bewoners hebben vaak ver
schillende belangen. Bewoners
willen graag dat de zorg blijft en
dat kan meestal alleen als ieder
een meebetaalt", aldus De Laat.
Een andere optie is daarom zorg
goedkoper in te kopen. „Soms zit
er bijvoorbeeld een keuken in de
serviceflat, terwijl het veel goed
koper is een cateraar te laten ko
men", verklaart de advocaat. Voor
het reorganiseren van de inkoop
heb je slechts een gewone meer
derheid van de stemmen binnen
de WE nodig.
De fiscus houdt bij de erfbelas-
ting overigens wel rekening met
de lage waarde van serviceflats.
Bij deze flats bepaalt de waarde in
het economisch verkeer de hoog
te van de erfbelasting. Bij andere
woningen is de WOZ-waarde het
uitgangspunt.
Geen mens wil in een saaie
blokkendoos wonen. Sfeervol
moet ons huis zijn, het liefst
authentiek. De oplossing: koop
een monument. En ja, dan mag
je nog best veel hoor.
Dit rijksmonument
ademt de sfeer van
grandeur uit vervlogen
tijden'. Het klinkt ver
leidelijk op huizensite
Funda. De bijbehoren
de foto toont een
fraaie, witte villa in landelijk groen. Om te
watertanden, zo mooi.
In saaie blokkendozen wil tegenwoordig
(bijna) geen mens meer wonen. Net zo
min als in de grauwe, eenvormige rijtjes
huizen uit de jaren zeventig. Sfeervol, au
thentiek: wie zo'n huis niet kan vinden,
kan er één laten bouwen in historische
stijl. We zijn namelijk gek op het verleden.
Het ultieme authentieke wonen bereik je
door de aanschaf van een monument.
Duur? Valt mee. Toegegeven: de gemiddel
de Nederlandse koopwoning 'deed' in het
tweede kwartaal van 2014 zo'n 215.000 eu
ro en wil je een rijksmonument, dan moet
daar over het algemeen iets bovenop. Maar
een monumentaal huis is niet onbereik
baar. „Als je écht wilt en goed zoekt, heb je
in Zeeland voor anderhalve ton een aardige
opknapper te pakken", zegt Dolf van Dijk,
eigenaar van De-Monumentenmakelaar in
Middelburg.
Voor een kleine vier ton koop je een pand
in het centrum van Utrecht. Leg er nog een
ton bij en je bent de trotse eigenaar van
een enorme villa - met tuin van een hecta
re - in landelijk Drenthe. Trouwens, niet
elk monument is een rijksmonument. Een
gemeentelijk monument heeft weliswaar
wat minder status, maar ook zijn voorde
len. Het is om te beginnen vaak goedkoper.
Voor drie ton woon je riant in hartje Haar
lem, voor net iets meer dan twee ton heb
je een huis met vier slaapkamers in Hilver
sum.
Niet dat je je vervolgens rijk kunt rekenen.
Want al is sfeer inbegrepen, een monu
ment is nooit een kant en klaar antwoord
op de zoektocht naar authenticiteit. Het
vraagt meer dan normaal onderhoud en
daar heeft lang niet iedereen tijd en geld
voor over. Ben je bovendien allergisch voor
scheefstaande muren, tochtige kamers en
de bemoeienis van ambtenaren, begin er
dan niet aan.
Er is een groot verschil tussen een rijksmo
nument en een gemeentelijk monument;
de twee belangrijkste vormen die we in Ne
derland kennen. Rijksmonumenten zijn
van nationaal belang en vallen onder de
Monumentenwet, die per 2016 opgaat in de
Erfgoedwet. De regels ervoor kunnen be
hoorlijk streng zijn.
„Al hebben veel mensen daar een verkeerd
beeld van", zegt Van Dijk. „Namelijk dat je
met een rijksmonument niets meer zou
mogen. Maar dat hangt helemaal van het
monument af. Aan het ene pand mag je
bijna niks veranderen, bij het andere hoef
OPEN MONUMENTENDAG
HANDIG
je alleen de voorgevel en de trappartij in
oorspronkelijke staat te houden."
Van Dijk heeft momenteel een rijksmonu-
ment aan de Londensekaai in Middelburg
in de verkoop. De foto's op de website to
nen een statig woonhuis. Maar anders dan
je zou verwachten, is het voorzien van een
hypermoderne keuken en badkamer. „Ter
wijl bij andere monumenten zelfs het be
hang aan regels is gebonden."
Gemeentelijke monumenten zijn 'slechts'
van lokaal of regionaal belang en vallen on
der de plaatselijke monumentenverorde
ning. Die is over het algemeen soepeler.
Voor alle monumenten geldt dat voor een
verbouwing of restauratie die het uiterlijk
van het pand verandert, een omgevingsver
gunning nodig is. De gemeente behandelt
de aanvraag. Soms kijkt de Rijksdienst
voor het Cultureel Erfgoed over de schou- r
der van de gemeente mee.
Of een woning een rijks- of gemeentelijk
monument is, maakt ook veel uit voor de fi
nanciering ervan. Voor rijksmonumenten
is meer overheidsgeld beschikbaar. Zo kun
je voor onderhoud en restauratie vooraf
een speciale hypotheek afsluiten bij het Na
tionaal Restauratiefonds. Dat is een annuï
teitenlening met een lage rente.
Je vraagt zo'n hypotheek aan nadat het Bu
reau Monumenten van de Belastingdienst
heeft vastgesteld hoe hoog de onderhouds
kosten zijn.
De fiscus komt trouwens sowieso om de
hoek kijken als je een rijksmonument be-,
zit. Tenminste, als je slim bent. Een groot
deel van het onderhoud is namelijk fiscaal
aftrekbaar.
Voor gemeentemonumenten is minder
geld beschikbaar. Maar het is er wel. Zo be
staat de Cultuurfonds-hypotheek: een le
ning met een lage rente uit een van de pro
vinciale Cultuurfondsen voor Monumen
ten. Daarnaast is er de subsidieregeling 'Sti-
mulering herbestemming monumenten'
en kent Nederland inmiddels diverse regio
nale restauratiefondsen. Sommige gemeen
ten hebben een speciaal potje vanuit het
Stimuleringsfonds Volkshuisvesting.
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 2014
Iln het artikel Wanneer is een
bouwvergunning verplicht?'
staat dat de gemeente binnen veer
tien weken moet reageren op de aan
vraag voor een bouwvergunning.
Wat gebeurt er als de gemeente dat
niet doet? Wij wachten al vier maan
den op een reactie na de aanvraag.
Als uw gemeente er niet in slaagt uw
aanvraag op tijd te beoordelen, dan
krijgt u die vergunning in principe au
tomatisch. U kunt dan dus de verbou
wing uitvoeren zoals u die in de aan
vraag heeft omschreven. Maar let op:
er zijn uitzonderingen op deze regel.
Bijvoorbeeld als het gaat om een rijks
monument of als de bouw in strijd is
met het bestemmingsplan. En een
automatisch verleende vergunning
kan in een bezwaarprocedure alsnog
herroepen worden.
2 Ik heb bezwaar ingediend tegen
een grote serre die mijn buur
man aan de zijkant van zijn huis wil
maken. Ik zag dat hij al begonnen is
met bouwen terwijl de bezwaarproce
dure nog loopt Mag dat?
Ja, als hij de omgevingsvergunning
heeft ontvangen, mag hij vast begin
nen met de bouw. Uw bezwaarschrift
houdt dat helaas niet tegen. Wel loopt
uw buurman het risico dat-hij zijn ser
re weer moet afbreken als uw bezwaar
gegrond wordt verklaard.
3 Mijn bouwplannen passen
niet in het bestemmingsplan.
Heeft het dan nog wel zin een
bouwvergunning aan te vragen?
Ja, een bouwplan dat afwijkt van
het bestemmingsplan is niet bij
voorbaat kansloos. De gemeente
heeft enkele mogelijkheden af te
wijken van een bestemmingsplan.
Een andere mogelijkheid is dat het
bestemmingsplan wordt gewijzigd.
Het is slim contact op te nemen
met uw gemeente over wat de mo
gelijkheden zoal zijn. U moet er wel
vanuit gaan dat de procedure hier
door langer zal duren.
ledereen kan in een
monument wonen
door Jolenta Weijers illustratie Nourdin Kouch
Op zaterdag 13 en zondag 14 september is
het Open Monumentendag. Dit jaar is het
thema: Op reis. De monumenten die daarbij
horen, zijn bijvoorbeeld (voormalige) pleis
terplaatsen, werkplaatsen, remises, koets
huizen, werven, stations, wachtkamers,
bruggen, tolhuizen, hotels, veerhuizen en
quarantainegebouwen. Maar ook de ontwer
pen en materialen van monumentale gebou
wen kunnen van verre reizen komen.
www.openmonumentendag.nl
Handige websites voor wie de aanschaf van
een monument overweegt of zijn/haar mo
nument wil verbouwen of restaureren:
www.cultureelerfgoed.nl
www.erfgoedinspectie.nl
www.monumenten.nl
www.monumentenwacht.nl
www.restauratiefonds.nl
reageren?
geld@depersdienst.nl
