Dimitri Verhulst slaat
schokkende toon aan
KÜT
r
Film by the Sea
wth/al voor film e" uu
DIZZIE 11
Nelleke Ceel begint
gewoon opnieuw
K*DDi5M
Maak kans op 'Landgoed
Longbourn' van Jo Baker
Wees de verfilming
in de bioscoop voor
■NV
deren een manier van denken
waarin anderen óók meedoen. „Ik
ben een calvinist. Een opvoeder.
Een moralist."
Een boek is de enige plek waarin
je kunt zien wat anderen écht
denken. „In een film kan het gelo
gen zijn, in het echt kan het alle
maal gelogen zijn. Maar in een
boek, als een verzonnen persona
ge iets denkt, is het altijd eerlijk.
Zo komen kinderen in het hoofd
van anderen. Als dat gebeurt,
komt er iets van empathie en dat
wil deze dominee zonder god dan
wel uitdragen."
Film trekt kinderen uit hun fanta
sie, vindt hij. „In een film weet je
echt niet wat de personages den
ken. In een voice over zóu het nog
kunnen."
Weer is het stil. „Of is het voice
overs!" Twee gedachtensprongen
later jongleert hij met de zin 'Er
waren twee Piet Jansens'. „Of
twee Pieten Jansen?" Taal, zegt hij, is gewel
dig om mee bezig te zijn.
Hij veert op. „In mijn nieuwe boek De
Duik, dat over ruim twee weken uitkomt,
heb ik zo heerlijk gewerkt met mijn redac
teur. Herschrijven is niet mijn hobby, maar
een boek wordt er vaak wel beter op."
Dit vergt dat hij luistert naar kritiek. „Dat
leer je heel goed als je films schrijft. Of mu
sicals. Als je liedjes voor een musical
maakt, weet je dat slechts de helft gebruikt
t wordt. Dat geeft niks. Je ego mag nooit het
eindproduct zijn. De schrijver is altijd on
dergeschikt."
Gelukkig, zegt hij, is hij in een boek meer
de baas over zijn taal. Daarom schrijft hij
ook het liefst poëzie. „Dat is wat er uit
moet. Die drang, dat gevoel. Je krijgt een ge
dachte en dat is al bijna genoeg. Eén sterk
beeld en je hebt een gedicht."
Je kunt die momenten ook opzoeken: „Er
voor gaan zitten. Liefst aan zee, onder de
sterren. Hoe aangenamer de omgeving,
hoe somberder het gedicht." In één ruk
gaat hij door naar de volgende gedachte:
Lezen is belangrijk.
Het leert kinderen
een manier van den
ken waarin anderen
óók meedoen
„De eindigheid van mijn wereld
is toch binnen dertig jaar aan
staande. Als ik even doorrook, bin
nen twintig jaar. Dus ja. Dat licht
op de dingen." Herhaalt: „Dat
licht - met ch - van het afscheid
ligt - met een g - op de dingen."
Even een serieuze ondertoon.
Sjoerd Kuyper wil de wereld
mooier maken. „Als iedereen doet
wat hij kan, wordt alles mooier.
Dat zou zo heerlijk zijn. De bus
chauffeur 's morgens groeten, dan
stopt de buschauffeur voor ie
mand die wil oversteken. Die ver
telt dat blij tegen iemand anders,
die daar zó vrolijk van wordt dat
hij zijn oude moeder een bezoek
je brengt. Haar broer is generaal
en die besluit op deze mooie dag
de bom niet te gooien. En dat alle
maal omdat je de buschauffeur 's
morgens hebt gegroet." Dat ideaal
draagt hij altijd bij zich, zegt hij.
Is dat ook waarom hij schrijft?
„Aanvankelijk deed ik het alleen voor me
zelf. Later een hele tijd om de wereld te ver
beteren. Nu nog steeds hoor, maar ook om
de hypotheek te betalen." Hij lacht: „Ik
weet niet of ik zó veel zou maken als ik
geen woekerpolis had."
Vijfhoeken zijn er van hem dit jaar. „Best
aardig." Hotel de grote L, Kwaaie verhalen van
liefde, deze maand De Duik, Mama lief alsje
blieft en er komt nog een Sinterklaasboek.
„Een Sinterklaasboek dat de wereld ook
een stuk mooier gaat maken. De oplossing
voor alle problemen van de wereld."
Hij heeft een verhaal bedacht waardoor het
mogelijk wordt dat pieten in alle kleuren
worden geschminkt. „Dat kinderen zien
dat het de buurman kan zijn, of je grote
broer. Dat ieder kind hoopt dat zijn vader
volgend jaar uitverkoren wordt om Zwarte
Piet te zijn. Geweldig toch?" Over vijfjaar,
hoopt hij, weet geen kind meer dat er ooit
een kleine Moorse knecht naast hem
stond.
„In het begin had ik bij de Pietendiscussie
zoiets van 'Kom jongens, het is maar een to
neelstukje.' Maar je moet het serieus ne
men", vindt hij. „Het zit veel dieper dan
wij, die nooit slaaf waren of uitgebuit zijn
geweest, kunnen bevroeden. Het is een rot
tige herinnering aan een tijd die eindelijk
eens afgelopen moet zijn."
Sjoerd Kuyper vindt steeds meer dat maat
schappelijke thema's ertoe doen. „In een
volgend boek wil ik iets doen met de finan
ciële wereld. Die smeerlapperij. Het lijkt
me fijn om een kind te introduceren met
een vader die zich enorm heeft verrijkt in
de bankwereld. En hoe dat kind daarop rea
geert als hij het een beetje doorkrijgt. Daar
ben ik nu mee aan het spelen. Want kinde
ren moeten toch de kar weer trekken." De
kar trekken. „Jak."
Van Dimitri Verhulst (41) versche
nen tot vandaag veertien boeken.
Veelal korte romans, geschreven
in de Vlaamse stijl die Nederlan
ders zo graag sappig noemen. Er
zitten boeken tussen die horen
bij het beste dat de Nederlandsta
lige literatuur deze eeuw heeft op
geleverd, zoals Problemski hotel,
Mevrouw Verona daalt de heuvel af
en De helaasheid der dingen, de ver
filmde klassieker. Voor Godver-
domse dagen op een godverdomse
bol won hij de Libris. Maar toen
stokte het.
Van De laatkomer mogen 75.000
exemplaren zijn verkocht
en een verfilming op sta
pel staan, het verhaal mis
te een extra laag. Mijn ge
voel was dat Verhulst zich
inhield, dat hij iets achter
hield, dat hij met zijn ge
dachten bij een ander
boek was. Het kan hinein-
interpretieren achteraf zijn
nu Kaddisj voor een kut is
verschenen. Hier is een
andere Verhulst aan het
woord. Chargerend kan
worden gesteld dat het
voorbij is met de vrijblij
vendheid. Verhulsts be
trokkenheid bij de maat
schappelijke onderwer
pen die hij aan de orde
stelde, was niet onop
recht, verre van. Maar de
mooie formulering leek
op sommige momenten
voor
een
Kaddisj voor
een kut
de boventoon te voeren. Maak nu
echter kennis met de ernstige Di
mitri Verhulst en wees voorbe
reid op een schok. In Kaddisj voor
een kut gaat het ergens over. Dit is
het boek dat hij voor zich uit
heeft mogen schuiven, in de we
tenschap dat het moment ooit
ging komen. Begin dit verbijste
rende boek met de achterflap en
besef dat Verhulst het hier over
zichzelf heeft. In de je-vorm, die
hij ook gebruikt in het eerste van
de twee delen van het boek. De
je-vorm biedt, nu deze zo dichtbij
komt, net iets meer zelfbescher
ming dan de ik-vorm.
Verhulst schrijft over de dood van
een meisje in een in
stelling voor verwaar
loosde jongeren. Kap
stok is de kerkdienst
voor haar begrafenis.
De gedachten gaan te
rug naar hoe zij is be
handeld. Als oud vuil,
onmenselijk.
In deel twee gaat het
over een paar dat ooit
in zo'n instelling heeft
gezeten en heeft beslo
ten zijn kinderen te ver
moorden. Deels ge
schreven in dialoog
vorm. De delen botsen
qua aanpak en stijl.
Maar dat laatste ook
weer niet helemaal. In
Kaddisj voor een kut ziet
Dimitri Verhulst af van
een mooie stijl. Omdat
het er nu om gaat.
is hét festival voor Film en boek.
12.2is«P«rabc' i
MAANDAG 1 SEPTEMBER 2014
BLOG
Wilde verhalen over misère in de uitgeef-
wereld zijn niet besteed aan Nelleke
Geel. De uitgeefster van boeken van
Zafón en Lewinsky ging weg bij Signa
tuur en begon uitgeverij Meridiaan.
Theo Hakkert blogt over de presentatie.
jo bakbr
LOTERIJ
Tien exemplaren van Landgoed Longbourn
van Jo Baker over weesmeisje Sarah, de
schoonmaakster van de familie Bennet,
worden verloot via De Bezige Bij en Diz-
zie.nl. In de kelderruimtes van de bedien
den is er liefdesverdriet en volop intrige.
VAN EIGEN BODEM
BOEKRECENSIES
Lees vijf boeken vóór de verfilmingen er
van in de bioscoop draaien. Schrijf een re
censie op Dizzie.nl. Vijftig tinten grijs (E.L.
James), Verloren vrouw (Gillian Flynn), Kap
pen! (Carry Slee), Spotgaai (Suzanne Col
lins), Dorsvloer vol confetti (Franca Treur).
door Theo Hakkert
x>y$xf
De Duik
Sjoerd Kuyper
Lemniscaat
16,95 euro
Koop dit
boek bin
nenkort op
Dizzie.nl
DiMiTRi
VERHULST
Dimitri Verhulst
159 blz.
Atlas Contact
17,99 euro
=sfe==^--r
Bezoek keer inic
0eze bon geeft ree tien filmbezoeken t»]d by the Sea
Een Tienrittenkaart De entree voor tien b
eentje of in een keer Ttenrittenkaart kost norma c.neC,ty
bedraagt normaal €95. kaart slechts 75,
deze bon betaal je voor een Tie _e filnlbezoek.
Dn le bespaart dus maar netst .„-.ïaör
Vlissingen. t
'O,- Op leiumuc—
(ilmr«sea
Tor ZOIA Vttsstn&en
