Houd de regie in eigen hand met levenstestament
4
'Op mijn verlanglijstje
staat een wieg'
geld
en
goed
16 WERKEN
Q-r-
Wie vertrouw je on
voorwaardelijk als je
niet meer in staat
bent zelf beslissin
gen te nemen door ziekte, ouder
dom of een ongeluk? Om daar
geen twijfels over te hebben, kun
je in een levenstestament vastleg
gen wie voor jouw belangen op
komt als je dat zelf niet meer
kunt.
Dus als je gedoe over je nalaten
schap wilt voorkomen, dan is het
slim zo'n testament te hebben.
Waar een gewoon testament pas
van kracht is na je overlijden, be
paalt het levenstestament wat er
gebeurt op het moment dat je
nog leeft, maar niet meer in staat
bent zelfstandig beslissingen te
nemen. Bijvoorbeeld als gevolg
van een auto-ongeluk, een hersen
bloeding of een ernstige ziekte.
Steeds meer Nederlanders stellen
daarom een levenstestament op.
In het tweede kwartaal van dit
jaar werden 9.695 levenstestamen
ten geregistreerd, tegenover 5.046
in dezelfde periode vorig jaar, zo
becijferde de Koninklijke Nota
riële Beroepsorganisatie (KNB).
Bijna twee keer zoveel dus.
Volgens de KNB stijgt het aantal
zo explosief omdat steeds meer
mensen deze relatief nieuwe nota
riële akte ontdekken. Het levens
testament bestaat namelijk pas
sinds 2010. Volgens notaris Mar
ti jn Tolsma uit Horst is de popula
riteit het gevolg van het feit dat
ouderen steeds meer de regie in
eigen handen willen houden. „De
generatie die nu op leeftijd komt,
wil graag zelf alles regelen in
plaats van dat ian de kinderen
over te laten", aldus Tolsma.
Wat kun je allemaal regelen in
zo'n levenstestament? Allereerst
kun je afspraken vastleggen over
je financiën, bijvoorbeeld wie je
vermogen gaat beheren en op wel
ke manier dat moet gebeuren. Zo
kan het levenstestament een waar
borg zijn tegen het financieel mis
bruik van ouderen.
Een levenstestament draait echter
niet alleen om materiële zaken. Je
kunt ook bepalen welke vormen
van medische zorg je wel en niet
wilt. „Leg bijvoorbeeld vast hoe je
aankijkt tegen alternatieve genees
wijzen. Ouders en kinderen den
ken daar soms verschillend over",
weet Tolsma. Ook kun je iemand -
aanstellen die namens jou over
legt met een arts en die bevoegd
is om beslissingen te nemen.
Ondernemers kunnen via het le
venstestament een zaakwaarne
mer benoemen die een volmacht
krijgt om namens hen te hande
len.
Het levenstestament geeft niet al
leen je naasten een houvast, het
voorkomt ook dat ze de rechter
moeten vragen om namens jou te
Leo Fijen (60 jaar) verruilde
jaren geleden zijn baan als
geschiedenisleraar voor de
journalistiek. Als overtuigd
katholiek ging hij aan de slag voor
de KRO/RKK, waar hij het ge
zicht werd van programma's als
Kruispunt en In de schaduw van het
nieuws. Naast zijn werk studeert
hij theologie. Leo is vader en
grootvader en woont met zijn
vrouw in Maartensdijk.
Waarop zou je nooit bezuinigen?
„Op mijn steun aan de kerk, bij
de Actie Kerkbalans. Dat is de fi
nanciële bijdrage die christenen
leveren voor het onderhoud van
kerkgebouwen. Ik besef dat de
kerk als organisatie veel fouten
maakt, maar zonder kerk zou de
samenleving er schraal uitzien.
De kerk laat zien dat het leven
niet om jezelf draait maar om
de ander. Die naastenliefde is
een groot goed. Eigenlijk onbe
taalbaar. Daarom zijn vrijwilli
gerswerk en financiële steun
onmisbaar om de kerken over
eind te houden."
Waarop kun je best bezuinigen?
„Op abdijbier en boeken. Voor
mijn werk kom ik veel in kloos
ters. Bij de brouwerijen van de
monniken kun je de lekkerste
soorten bier kopen. Ook neem
ik daar vaak mooie kaarsen en
indrukwekkende boeken mee.
Boeken die me nieuwe inzich
ten geven. Op die aankopen
zou ik kunnen bezuinigen,
maar toch doe ik dat niet.
Wat was je beste aankoop?
„Mijn racefiets. Als ik ermee
door de natuur rijd, ben ik zo
vrij als een vogel. Dan geniet ik
van alles wat de natuur te bie
den heeft en voel ik me één
met de schepping. Tijdens zo'n
ritje laat ik mijn gedachten los
en besef ik dat je niet veel no
dig hebt om gelukkig te zijn.
Door dat loslaten krijg ik tij
dens het fietsen vaak de beste
ideeën. Dat komt omdat ik fiet
send afstand neem van het da
gelijks leven. Dat brengt me te
rug naar mezelf."
Wat was je grootste miskoop?
„Bij mij in de kast staan schoe
nen die niet lekker zitten. Ver
der heb ik nauwelijks misko
pen. Ik heb geleerd heel be
wust met geld om te gaan. In
de eerste vijftien jaar van ons
huwelijk moesten we ieder
dubbeltje omdraaien. Leeftijds
genoten kochten een huis en
werkten met zijn tweeën om
flink af te lossen vóór er kinde
ren kwamen, maar wij kregen
al heel jong kinderen. Daarom
zijn we nu gelukkig met alles
wat op ons pad komt."
Wat wil je nog kopen?
„Een wieg. Onze dochter krijgt
in september een baby. Dat
wordt ons tweede kleinkind.
Mijn vrouw is al tijden bezig
om een mooie wieg uit te zoe
ken. Met zo'n cadeau draag je
bij aan het geluk van je kinde
ren en kleinkinderen. En ook
aan dat van jezelf."
De wet verbiedt bedrijven zomaar
iemand te ontslaan. Maar pas op: je
baas kan proberen op een sluwe ma
nier van jou af te komen. Bijvoor
beeld met een flitsfaillissement. Het
is dan ook verstandig je baas goed
in de gaten te houden.
Het is voor de leek soms
moeilijk te bevatten. Een
bedrijf dat omvalt en vrij
wel onmiddellijk daarna
weer uit zijn as herrijst.
Met minder medewerkers
én meestal ook met bedui
dend minder schulden. De werknemers
van 's lands grootste kinderopvangbedrijf
Estro weten er alles van. Van de een op de
andere dag ging hun bedrijf failliet om on
middellijk daarna via een doorstart verder
te gaan. Maar wel met 1.000 werknemers
minder. Ook bij kleinere bedrijven komt
de truc van het flitsfaillissement voor.
'Kan dat allemaal zomaar?', vragen veel
mensen zich af. „Die gedachte is heel be
grijpelijk", zegt curator Hubert Savelkoul.
Hij is door de rechtbank als bewindvoerder
aangewezen van een failliet verklaard meu
belbedrijf in Limburg. Een bv met daarin
alleen medewerkers van de meubelzaak.
„Een constructie die we wel vaker meema
ken en die in beginsel ook volledig legi
tiem is." In deze constructie verhuurt een
bv het personeel aan een werkmaatschap
pij, waarin alle activiteiten zijn onderge
bracht. Als bij een faillissement geen geld
is voor een sociaal plan maar wel hoop op
een doorstart, wordt vaak alleen de bv met
het personeel 'geslachtofferd'. De bv met
waardevolle goederen blijft buiten schot.
Niet zelden leidt zo'n constructie tot grote
verontwaardiging onder de medewerkers
die hun baan verliezen. Savelkoul: „Maar
hoe tegenstrijdig misschien ook, de werkge
legenheid is vaak beter gewaarborgd dan
wanneer alle onderdelen onder één bv zou
den vallen. Op deze manier is er tenminste
een kans op een doorstart en kan een deel
door Irene van den Berg
Vragen over de geldkwestie in
deze rubriek kunt u sturen naar
geld@depersdienst.nl
Wij proberen in de volgende
aflevering antwoord te geven.
Hoe gaan BN'ers om met hun geld?
Elke week snuffelen we in het huis
houdboekje van een nationale be
kendheid. Vandaag Leo Fijen.
door Jan Vriend
foto Rogier Veldman/HH
Hoed je voo
ontslagtrucs
van de baas
door Frans Dreissen