'Droog en dorstig land' wil geen schaliegasboringen
ECONOMIE 15
Slechte cijfers en
een prijs die je liever
niet wint: het was
geen fijne dag voor
Albert Heijn. Het
moet beter.
Albert Heijn verliest terrein, maar is nog wel de grootste
ZAANSTAD - Het was gisteren om
meerdere redenen geen fijne dag
voor Albert Heijn. Ten eerste won
de supermarktketen met zijn gua-
camoledip de Kletsmajoor, een
award voor de flauwste marketing-
truc van voedingsproducenten.
De dip van Albert Heijn bevat zo
weinig avocado dat het met de
beste wil van de wereld geen gua-
camole genoemd kan worden,
vindt de Consumentenbond, die
de Kletsmajoor uitreikt.
Vervelend, zo'n award, maar wat
écht pijn doet in Zaanstad zijn de
kwartaalcijfers die moederbedrijf
Ahold gisteren presenteerde. Ver
geleken met een jaar eerder nam
de omzet in de Nederlandse win
kels met 2 procent af.
Dit ondanks het feit dat er in juni
een WK plaatsvond. In hun zoek
tocht naar bier en bitterballen ver
kozen Nederlanders het Roy Don
ders-juichpak van concurrent
jumbo massaal boven de oranje
hamsters van AH. De Brabantse
concurrent maakte deze week be
kend dat de omzet in haar win
kels in het eerste half jaar gemid
deld met 3,4 procent groeide.
Belangrijkste probleem voor Al-
bert Heijn is dat de cijfers een ui
ting zijn van een bredere trend.
Nog maar een derde van de consu
menten ziet de blauwe gigant als
de plek waar het grootste deel van
zijn weekboodschappen gehaald
wordt, blijkt uit onderzoek van
Deloitte. De laatste jaren lag dit
aandeel steevast rond de 36 a 37
procent.
Jumbo is niet de enige die de
marktleider de kaas van het
brood probeert te eten. De belang
rijkste winnaar in het gevecht om
de gunst van de klant komt uit
Duitsland, en luistert naar de
naam Lidl. De procenten die Al-
bert Heijn inlevert, krijgt Lidl er-
bij. In zes jaar tijd is het aantal vas
te klanten verdubbeld. Inmiddels
ziet ruim 13 procent van de huis
houdens Lidl als hun belangrijk
ste super.
De oorzaak is eenvoudig: Lidl pro
beert Albert Heijn niet alleen qua
prijs de loef af te steken, maar
gaat ook qua service in het vaar
water van de wat chiquere concur
rent zitten. „Dat doen ze met
groente, en tegenwoordig ook
met brood", zegt Joop Holla van
marktonderzoeker GFK.
„Albert Heijn moet hier een ant
woord op vinden. Of meer voor
deel bieden, of nieuwe dingen ver
zinnen waardoor de consument
weer terug de winkel in komt."
Er zijn in de retail namelijk twee
manieren om de concurrentie te
verslaan, legt Gert jan Slob van on
derzoeksbureau Locatus uit. „Je
moet dezelfde service leveren
voor een lagere prijs, of meer ser
vice voor dezelfde prijs."
Lidl doet steeds meer het tweede.
Ze blijven goedkoop, gebruikma
kend van hun machtige Europese
logistiek en inkoopmacht, en ver
beteren tegelijk het serviceniveau.
Albert Heijn zit natuurlijk niet
stil, benadrukte topman Dick
Boer gisteren wederom. Het be
drijf voert een kostenbesparing
door. Bezuinigingen op het hoofd
kantoor en de commerciële afde
lingen moeten dit jaar 300 mil
joen euro opleveren.
Verder hoopt Albert Heijn in de
toekomst nog meer rendement te
halen uit de onlinetak, die door
de overname van Bol.com en de
uitbreiding van het aantal pick-up-
points voor onlinebestellingen
steeds meer smoel krijgt. Tenslot
te timmert Albert Heijn ook in
houdelijk aan de weg. De bakkerij
en zijn verbeterd en het aanbod
van gezonde producten wordt uit
gebreid.
Het moet er allemaal toe leiden
dat de supermarktreus volgend
jaar weer goed nieuws kan bren
gen. Tegen een nieuwe Kletsma
joor heeft AH zich vast ingedekt.
De huidige guacamoledip ver
dwijnt uit de schappen en maakt
plaats voor een beter product.
LAGERE OMZET EN LAGERE WINST VOOR ALBERT HEIJN
Ondanks de natte augustus
maand is het een stoffige boel in
de Karoo, een landstreek in de
Zuid-Afrikaanse Kaapprovincie.
'Nat' is hier namelijk een relatief
begrip. Op sommige plekken valt
jaarlijks slechts een derde van het
landelijke gemiddelde. De in
heemse San-bevolking noemde
de regio niet voor niets Karusa;
droog en dorstig land.
In de toekomst komt er wellicht
energie uit de Karoo. In het ge
bied zijn schaliegas-reserves ont
dekt. Het zou gaan om honderden
miljoenen kubieke meters. Voor
de regering kwam het nieuws als
een geschenk uit de hemel: Zuid-
Afrika kampt sinds 2008 met een
energiecrisis. Inmiddels hebben
drie bedrijven, waaronder Shell,
toestemming gekregen om de
voorraden te onderzoeken. Het is
onduidelijk wanneer de eerste
testboor de grond ingaat.
De Karoo-bevolking is faliekant
tegen schaliegaswinning. Water
is de voornaamste zorg. Tijdens
het boren worden honderdduizen
den liters water, vermengd met
zand en chemicaliën, de bodem
ingespoten. Hoeveel water nodig
is, hangt af van hoe diep het gas
zit. Shell gaat uit van 300.000 tot
6 miljoen liter per boring. Het pro
bleem is dat de Karoo dat water
niet heeft, vertelt campagnevoer
der Gradwill Jantjies uit Steyter-
villee. „Shell wil niet vertellen
waar dat water dan wél vandaan
gaat komen, en hoe het vervuilde
afvalwater behandeld wordt. Ook
vrezen wij ongelukken. Komt het
water met de chemicaliën tijdens
of na het boren in contact met on-
Drie bedrijven, waaronder
Shell, hebben toestemming
om de schaliegasvoorraden
te onderzoeken
ze watervoorraden, dan is dat een
ramp."
De lokale veehouder John Rank is
het met Jantjies eens. Hij maakt
zich zorgen om de gezondheid
van de mensen. „De zwakke medi
sche infrastructuur kan de huidi
ge druk al niet aan, laat staan de
gevolgen van eventuele ongeluk
ken", aldus de veehouder. „Wij
wachten nog steeds op de dag dat
Shell en de overheid ons gaan uit
leggen wat ze van plan zijn. Wij
worden niet betrokken in het ge
heel."
Ike Teuling van Milieudefensie
zegt de zorgen van Jantjies en
Rank goed te kennen. Samen met
vijf andere Nederlandse schalie-
gas-activisten bezocht zij deze
week Zuid-Afrika om de samen
werking tussen schaliegas-activis-
ten uit Nederland en de Karoo te
versterken. „Shell boort ook in an
dere landen, zoals Argentinië.
Eén van de grootste problemen is
watervervuiling. In sommige wa
terbronnen vonden we zelfs arse
nicum. De zorgen van de Zuid-
Afrikanen zijn niet ongegrond."
Desondanks lijkt de overheid on
vermurwbaar. Afgelopen februari
noemde president Jacob Zuma
schaliegas 'een doorbraak voor de
economie'.
Jantjies en Rank zijn zich zeer ze
ker bewust van de energiecrisis
en de noodzaak voor een oplos
sing. „Maar waarom kunnen er
geen zonneprojecten worden ge
bouwd?" zegt Jantjies. „We heb
ben hier immers zon zat!"
VRIJDAG 22 AUGUSTUS 2014
percentage consumenten dat supermarkt
als primaire supermarkt ziet
Lidl doet Albert Heijn pijn
door Sander van Mersbergen
infographic JD/DPd I bron Locatus, Deloitte I foto Peter Hilz/HH
Winkeloppervlak in m2
Totaal aantal winkels
Supermarktbedrijf Ahold heeft in
het tweede kwartaal niet weten te
profiteren van het WK voetbal.
Het moederbedrijf van Albert
Heijn zag winst en omzet dalen.
De omzet bedroeg 7,4 miljard
euro. Dat is 4 procent lager dan
een jaar eerder.
Het onderliggende bedrijfs
resultaat nam met 15,5 procent af
tot 288 miljoen euro. De netto
winst was met 147 miljoen euro
bijna 29 procent lager dan in het
tweede kwartaal van 2013.
Ahold had volgens topman Dick
Boer last van stevige concurrentie,
zuinigheid onder consumenten en
ongunstige wisselkoersen.
In Nederland nam de omzet in win
kels die langer dan een jaar open
zijn met bijna 2 procent af.
Volgens Ahold gaven klanten per
bezoek aan Albert Heijn minder
uit dan voorheen. Het WK voetbal
bracht daarin geen verandering.
In de VS, wat betreft omzet de
grootste markt van Ahold, daalde
de totale omzet, mede door de
sterke euro, met 6 procent naar
4,4 miljard euro.
door onze correspondent
Miriam Mannak
STEYTERVILLEE - Het schaliegas-de-
bat woedt niet alleen in Nederland,
maar ook in Zuid-Afrika. Onder
meer Shell wil daar gaan boren.
Veel inwoners maken zich zorgen
over de consequenties.
