66 De Kerstman geeft
voorkeur aan een
vrouwtjesrendier.
Dan verdwaalt hij
tenminste niet
REIZEN 19
zijn er te veel jaren verstreken of
is mijn geheugen te veel afgeta
keld. In ieder geval kon tekstschrij
ver Michel van der Plas de oude
beelden nog goed genoeg oproe
pen om er eind jaren zestig een
liedje van te maken.
Natuurlijk is er veel veranderd (de
herinnering moet ergens voor de
-Tweede Wereldoorlog zijn geda
teerd), maar veel van het tramritje
bestaat nog. Ook nu rijdt de tram
naar Scheveningen via vrijwel de
zelfde route. Stap maar in bij het
Centraal Station en je ervaart dat
net als driekwart eeuw geleden je
de stad uitrijdt 'onder wuivend
groen'. De tram volgt de Nieuwe
Parklaan en de Frankenslag.
Veel straatnamen en gebouwen
zijn al lange tijd onveranderd. De
tram is wel met z'n tijd meege
gaan. Dus geen koele zeewind
meer over de hoofden, maar een
muffe, warme coupé waar de ra
men niet open kunnen en een in
geblikte stem waarschuwt niet het
in- en uitchecken te vergeten.
Op weg naar Scheveningen merk
je dat Den Haag geen stad is als an
dere. Er heerst sowieso een wei
nig stadse sfeer, het verkeer is rus
tiger dan elders en de mensen lij
ken zelfs beter - ooit zeiden ze ge-
soigneerder - gekleed. Terwijl de
internationale sfeer in Amsterdam
vooral wordt bepaald door toeris
ten, begeeft Den Haag zich op een
ander 'niveau'. Vanuit de tram ma
ken we een soort wereldreis: we
passeren de ambassade van Argen
tinië, zien in de verte de vlag van
Ghana en kijken naar de Ecuadori-
aanse ambassade. Voorbij het Inter
nationaal Gerechtshof rijden we
onder het groen in de richting van
Madurodam. Die materiële zaken
bezingt Sonnevelds niet. Na de
Frankenslag ziet hij al de vlagge
tjes 'in top' op het Zeeplein.
Daar stappen ze uit: 'Mijn vader
heeft een wandelstok/Mijn moe
der draagt een witte rok'. De sfeer
die Sonneveld oproept, is er een
die we van oude foto's herkennen.
Het enige wat ontbreekt, is de
strooien zomerhoed. Die sfeer is
voorgoed verdwenen. Daarvoor in
de plaats misschien wel de lelijk
ste strandboulevard die mensen
hebben verzonnen. De broodjes
hamburger zijn vandaag in de aan
bieding, evenals de pizza's en ke
bab. Dan zijn er nog wat winkels
voor huishoudelijke producten,
tandpasta en ander sfeervolle za
ken. En dat alles met 'Gratis wifï'
en 'gratis live sporf via Fox Sports.
Sonneveld zingt ook nog: 'Tussen
de planken van de pier/Zit er bij el
ke stap een kier/Waardoor je of je
wilt of niet/Beneden je de golven
ziet". De pier is dicht, afgesloten
met planken, prikkeldraad en
hangsloten. Een monument van te
loorgang van een badplaats, daar
aan veranderen Kurhaus, Casino
of Circustheater niets.
Dan maar het strand, slenteren op
flinke afstand van de lounge-ter-
rassen met niet erg bijpassende
muziek. Of ze wilden of niet: het
strand en de zee, de branding en
de zwevende meeuwen konden
de mensen niet veranderen. Dus
krijgt Sonneveld eindelijk zijn zin:
'Het strand maakt vrolijk licht en
blij/De dag gaat veel te vlug voor
bij/In flitsen en in schitteringen/
En al de tijd in 't hemels blauw/
Wacht boven in de verte trouw/
De zomertram van Scheveningen'.
REIZEN
Of je ook beren hebt ge- ^^^B
zien, willen mensen we- ^^^B B Mk Jff
in Alaska bent m B B BB ^^^^B B
geweest. De eerste die ik B B Iff If
zag, was een jonge brui- BJ BM BM B.
ne beer, ongeveer zo ^B^B ^B^^ W W ^B^^ ^^^^B
groot als een schaap. Hij
scharrelde in het afVal achter een super-
markt. Mijn eerste reactie: dichterbij gaan
en een foto maken. Fout! Want ma zat
waarschijnlijk in de struiken.
Hoe het wel moet, leer je snel in Alaska,
overal staan borden met instructies. Zorg
dat je niet alleen bent, maak geluid, praat.
Dan weet de beer dat je in de buurt bent
en smeert-ie 'm doorgaans. Sta je toch oog
in oog met een beer en is het een grizzly,
ga dan niet rennen. Loop langzaam achter
uit, spreek hem kalm toe. Is het een zwarte
beer, maak dan je borst nat, grijp een stok
en bereid je voor op een gevecht.
We zijn in Talkeetna, een voormalig mijn-
dorp op de plek waar de rivieren Talkeetna,
Susitna en Chulitna samenkomen. Aan het
eind van de middag lopen er mannen door
de dorpsstraat met verweerde koppen, baar
den, dikke rugzakken en bergschoenen.
Het zijn de beklimmers van Noord-Ameri-
ka's hoogste berg, Mount Denali (6.168 me
ter), die terugkomen via het basiskamp op
de West Buttress, de klassieke route van en
naar de top. Daar waren wij vanmiddag
ook, maar wij kwamen en gingen met een
klein vliegtuigje. Eerst over de laagvlakte
ten zuiden van Mount Denali, toen over de
besneeuwde toppen en gletsjers van de
Alaska Range, waarvan Mount Denali deel
uitmaakt. Spectaculair zijn de gletsjers, die
Midden in Alaska ligt Denali
National Park, een beschermd
stuk natuur, groter dan de helft
van Nederland. Het heeft ijsme-
ren, bossen, bevroren toendra's
en de hoogste berg van Noord-
Amerika, Mount Denali. En...
heel veel wilde dieren.
als brede snelwegen tussen de bergpieken
door hun weg zoeken.
Vandaag gaan we met de bus door Denali
National Park. Met eigen auto mag niet. Er
loopt maar één weg door het park, de Park
Road, van 150 kilometer lang. Je kunt uit di
verse bustochten kiezen. Diverse thema's
én van een paar uur tot een lange tocht.
Dat laatste betekent: helemaal tot het eind
punt bij het oude mijnwerkersdorp Kantis-
hna. Maar dan zit je de hele dag in de bus
en wij willen ook nog een stuk lopen.
Het is goed geregeld met die bussen. Je
kunt op acht plekken uitstappen, daar
wacht de bus een kwartier en kun je wat
rondkijken. Maar je kunt er ook blijven -
gaan wandelen bijvoorbeeld - en weer ver
der of terug rijden met willekeurig welke
bus er weer langs komt.
Aan onze bus zijn twee fietsen gebonden
van jongens die een stuk van de biketrail
gaan afleggen. Joe, onze buschauffeur, legt
ondertussen uit waar de nooddeuren en
-luiken van de bus zitten, waar de EHBO-
doos staat en dat je absoluut niet je handen
of hoofd uit het raam mag steken: die zou
den er zomaar eens afgeklauwd kunnen
worden. En: je mag 'stop' roepen als je wild
ziet. Dan doen de passagiers dan ook regel
matig en dan stopt Joe: zodat we allemaal
kunnen kijken naar wat er te zien valt.
Veel eekhoorns langs de weg. Die vinden
in het grint kalkdeeltjes om op te peuze
len. Dus jakkeren de vossen ook langs de
weg, want zij hebben het op de eekhoorns
voorzien. 'Stop' wordt er geroepen en ja
wel, heel in de verte knabbelen drie beren
lekker aan de struiken. Een puur wonder
dat iemand die bruine stippen vanuit de
bus ziet. Ook zien we elanden in de strui
ken, een rendier steekt pal voor de bus de
weg over. Joe vertelt dat de Kerstman zijn
slee door een vrouwtjesrendier laat trek
ken. „Dat kun je zien, want de mannetjes
verliezen in de winter hun gewei. Boven
dien geeft de Kerstman de voorkeur aan
een vrouwtjesrendier. Dan verdwaalt hij
niet, want vrouwen zijn niet bang de weg
te vragen." Gegniffel in de bus.
Denali National park is opgericht in 1918
om de bedreigde populatie Dall-schapen te
beschermen. Het heette Mount McKinley
National Park, naar de 25e president van de
VS. In de jaren zeventig verdrievoudigde
president Carter de oppervlakte van het
park, dat toen Denali National Park and
Preserve ging heten. De hoogste berg heet
nu dan ook Mount Denali, wat in de taal
van de oorspronkelijke bewoners - de Atha-
bascan-indianen - 'de hoge' betekent.
Onze wandeling is schitterend. Maar van al
le dieren die je hier kunt tegenkomen - be
ren, marters, lynxen, wolven, Dall-schapen
en bevers - zien we er helaas niet één. Als
de bus ons weer naar de uitgang van het
park brengt, staat de EHBO-doos nog on
aangeroerd op z'n plek, is niemands hand
er afgebeten en hebben we veel foto's van
bruine stipjes tussen struiken.
Die avond maken we kennis met we twee
vriendinnen uit Nieuwegein. Ze blijken
vandaag dezelfde route te hebben gelopen
als wij en zij hebben wél van heel dichtbij
beren gezien. „Het waren er twee. Ze lie
pen op een pad, pal achter twee wande
laars langs die vóór ons liepen. Die hadden
niks in de gaten, kijk maar..." En ze laten
op hun fototoestel de foto zien die ze ervan
maakten. Inderdaad, de beren steken dood
gemoedereerd een pad over, pal achter
twee mensen langs. Het zijn grizzly-beren,
de soort die je kalm moet toespreken.
En de mensen op de foto... dat zijn wij! Met
zo'n verhaal kun je thuiskomen: Nou en of
we beren hebben gezien, van heel dichtbij.
Op het fototoestel van iemand anders.
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 2014
eindredactie
Bauke Boersma
vormgeving
Birgitta Hermans
Gemma Kessels
advertentieverkoop
Wegener Media
Nationale Verkoop
verkoop.dagbladen@wegener.nl
reageren?
reizen@depe'rsdienst.nl
tekst en foto's Willemijn Bos
Beren op
r.flS£pgae>->
'f
Mount Denali is met zijn 6168 meter de
hoogste berg van Noord-Amerika en is
onderdeel van de Alaska Range.
Buschauffeur Joe
Vlak voor een naderende bus kan er zomaar
een rendier oversteken.