Woonwagencultuur
erkend als erfgoed
NU: €26 P/MNPI
S
BINNENLAND 7
mmm
tjes. Voorzitter Piet van Assen
dorp van de Vereniging Behoud
Wooncultuur kan haast niet
wachten op de officiële oorkonde.
„Wij hebben als enige bevolkings
groep in bijna 150 jaar veertien
wetten overleefd die tot doel had
den onze cultuur af te breken."
Hij somt er een paar op. Zo zette
minister Marga Klompé in 1968
het concentratiebeleid in gang
van 50 kampen met 60 tot 80 wa
gens.
„Er kwamen hekken omheen, een
slagboom ervoor en een politie
post voor de deur."
Het woord is gevallen: kamp.
„Kamp! Kampers! Ik vind het ver
schrikkelijke woorden", zegt Van
Assendorp. „Onze voorouders
werden in de Tweede Wereldoor
log naar het doorgangskamp Wes-
terbork gestuurd. Daarna werden
velen doorgestuurd naar werk
kampen, de Sinti en Roma naar
vernietigingskampen."
In 1977 werd het deconcentratiebe-
leid van kracht. De mislukte cen
tra werden gedecimeerd. Hele fa
milies uit elkaar gehaald.
En sinds 1999 wordt volgens de
vereniging met de Woonwagen-
wet een uitstervingsbeleid ge
voerd. Zodra een bewoner het le
ven laat, belet menige gemeente
dat de standplaats door andere fa
milieleden wordt ingenomen. Er
is een wachtlijst van 2600 jonge
ren.
De bewoners zien zichzelf als 'rei
zigers', afstammelingen van ven
ters, scharenslijpers, stoelenmat-
ters, seizoenarbeiders bij boeren
in de kersen en suikerbieten. Vrij
wel allemaal huizen ze tegenwoor
dig in chalets, maar nog altijd zit
ten er wielen onder het chassis,
voor het geval dat.
Wat hen bindt? De saamhorig
heid, de familieband, roept de
woonkamer in huize Timmer
man. „Wij kennen geen sleutel-
kinderen en crèches, we lossen
het zelf op", zegt Van Assendorp.
Timmerman: „Wij verzorgen on
ze ouders zelf. Niemand hoeft
naar een verzorgingstehuis. Wij
doen al eeuwen wat premier Rut-
te nu zo graag wil."
En er zijn vooroordelen over cri
minaliteit. „Nee, wij zijn geen hei
ligen", erkent Van Assendorp. „En
ja, er wonen ook boeven op het
woonwagenkamp. Maar in rijtjes
huizen niet dan? Bij mijn weten
hebben Willem Holleeder en
Klaas Bruinsma nooit in een
woonwagen gewoond."
Als het aan de Vereniging Behoud
Wooncultuur ligt, gaan de deuren
op de centra voortaan vaker open.
De woonwagenbewoners willen
meer begrip kweken voor hun af
wijkende levensstijl.
Ze zijn verguld dat koning Wil
lem-Alexander en koningin Maxi
ma hen onlangs een briefje heb
ben geschreven. Ze kunnen he
laas niet komen op 15 augustus.
Het koningspaar wenst hen niette
min 'een heuglijke en feestelijke
dag toe'. Timmerman: „Die brief
lijsten we in. We horen er einde
lijk bij."
vragen over
kinkhoest
Kinkhoest is een besmettelijke
bacteriële aandoening in keel,
luchtpijp en neus. Verschijnselen
zijn zware, langdurige hoestbuien
met een droge, stotende hoest,
die zelfs tot zuurstofgebrek kan
leiden. Dat maakt de ziekte ook
gevaarlijk, zeker bij kleine kinde
ren. Want de allerkleinsten kun
nen nog niet hoesten, er treedt
slijmvorming op, die tot verstop
ping kan leiden en ademstilstand
tot gevolg kan hebben. Voor ba
by's is kinkhoest dan ook levens
bedreigend. Een sluipmoorde
naar, omdat hoesten het waar
schuwingssignaal is.
Tegen kinkhoest worden de mees
te mensen ingeënt (de K van
DKTP). Het vaccin beschermt
niet levenslang. Integendeel, pa
tiënten lijken na verloop van tijd
steeds vatbaarder te worden, vat
baarder zelfs dan vóór de eerste in
enting. Ook ouderen die ooit kink
hoest hebben gehad, kunnen het
weer krijgen. Nu zijn we blijkbaar
op een punt waarop de bescher
ming tanende is. Inmiddels zijn
bovengemiddeld veel gevallen ge
meld in Overijssel, Utrecht en
West-Brabant en Twente.
Volgens arts-epidemioloog Mari
na Conijn van het RIVM bestaat
er geen verband tussen de bible
belt en kinkhoest.
Door het toedienen van het vac
cin aan mensen die in de naaste
omgeving van baby's verkeren,
kunnen ze de ziekte niet oplopen
en overdragen. Nóg beter is het in
enten van vrouwen tijdens de
zwangerschap. Na de geboorte is
de moeder dan beschermd, maar
ook de baby. Hiermee is na de gro
te uitbraak in Groot-Brittannië in
2012 ervaring opgedaan. Bij een
echte uitbraak is het zinvol ook
de vader en andere verzorgers in
te enten.
Daarmee zijn farmaceutische be
drijven druk doende. Maar het zal
nog wel even duren voordat zo'n
middel beschikbaar komt.
Van de circa 30.000 woonwagen
bewoners zijn er 25.000 van Ne
derlandse en soms ook van Duit
se afkomst. Zij hebben door de
eeuwen heen een reizend bestaan
geleid (vandaar de term 'reizi
gers') en trokken met hun handel
of ambacht (scharenslijpers, stoe-
lenmatters) langs steden en dor
pen. Nog eens 5000 mensen beho
ren tot de Sinti- en Romagemeen-
schap. Zanger Frans Bauer en voet
baller Rafael van der Vaart zijn
twee van de bekendste Nederlan
ders die afkomstig zijn uit de
woonwagencultuur.
Het ministerie van Binnenlandse
Zaken constateerde in 2011 in een
rapport 'dat het op nogal wat
woonwagencentra goed gaat met
de bewoners'. Op andere centra is
de situatie problematisch, omdat
gemeenten hun verantwoordelijk
niet nemen.
Het rapport meldde dat er grote
verschillen tussen woonwagen
centra bestaan. Sommige ogen als
een villawijk, anderen zien er
rommelig uit door autowrakken.
In 70 procent van de woonwagen
centra besteedt de gemeente of
wooncorporatie het beheer uit
aan een extern bureau. De onder
zoekers noemden dit ongewenst
beleid, ingegeven door onkunde
en angst.
Meer dan vroeger zijn woonwa
genbewoners tegenwoordig in
loondienst. Er is echter ook grote
werkloosheid. Discriminatie kan
daarbij een rol spelen.
Uitkeringen worden door woon
wagenbewoners niet altijd als tij
delijk gezien. Men is gewend aan
een stabiel laag inkomen. De on
derzoekers stelden vast dat op een
aantal centra sprake was van zwa
re criminaliteit.
De onderzoekers stelden ook dat
de positie van de woonwagen
vrouwen is verbeterd. Ze ont
plooien zich meer, hebben een ei
gen bedrijf of zijn actiefin het be
drijf van hun partner.
Kinderen van woonwagenbewo
ners gaan tegenwoordig naar een
gewone basisschool.
De meesten gaan daarna naar het
VMBO.
Wij kennen geen
sleutelkinderen
en crèches,
we lossen het
zelf op
Apple iPhone
5Cwit
100 BELMIN/SMS
1.5GB DATATEGOED
iPhone
GEHELE PERIODE!!
tele2 Ben
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 2014
S 'r
i_
krijgt morgen officieel de status van Immaterieel Cultureel Erfgoed, foto Taco van der Eb/HH
in de woonwagen
5
Kinkhoest ligt weer op de loer.
Na een grote uitbraak in 2012
kwam de ziekte vorig jaar relatief
weinig voor. Maar nu maakt ze
weer een opmars.
door Paulus Smits
"J Wat is kinkhoest en hoe
A gevaarlijk is die ziekte?
Hoe kan kinkhoest opeens
opduiken, na een jaar waarin
het nauwelijks voorkwam?
3 Is dat niet toevallig ook de
strook Nederland die met
'biblebelt' wordt aangeduid; waar de
bevolking zich uit geloofsovertuiging
tegen vaccinatie verzet?
4 Hoe beschermen we de meest
kwetsbare groepen, met name
baby's tegen kinkhoest?
5 Als de bestaande vaccins een
beperkte bescherming bieden,
moeten er dan geen andere middelen
ontwikkeld worden?
ZOETERMEER - De woonwagencul-
tuur behoort vanaf morgen tot de
Nationale Inventaris Immaterieel
Cultureel Erfgoed. De Vereniging
Behoud Woonwagencultuur krijgt
in Zoetermeer de bijbehorende
oorkonde uitgereikt.
Piet van Assendorp
iPHONIK
PRIJSDALING!
V-;—
MÊÊÊÊ1 V p/mnd
Bergen op Zoom Wouwsestraat 18 Breda Karrestraat 7 Dordrecht Voorstraat 266
Etten-Leur Markthof 7 Goes Korte Kerkstraat 1 Middelburg Markt 63a Oosterhout Arendshof 5
Roosendaal Roselaar 7a Rotterdam Lijnbaan 51 Terneuzen Havenstraat 28 Tilburg Heuvelstraat 48
<n Vlissingen Walstraat 99 Waalwijk Stationsstraat 47a 8arendrecht Middenbaan 27
g Delft Hulst Spijkenisse Oud-Beijerland Naaldwijk Pijnacker IJsselstein
