Peuter Guinee 'patiënt zero' Harnas: snel akkoord
waarmee ebola-epidemie begon of nooit meer bestand
8 BUITENLAND
OEKRAÏNE
Donetsk is omsingeld door het
Oekraïense leger. Separatisten
schermen met een tegenoffensief.
'45.000 Russen
aan de grens'
DONETSK - Pro-Russische rebellen
plannen een grote tegenaanval in
de komende 2 a 3 dagen. Dit heeft
de nieuwe leider van de zelfgepro-
clameerde 'Volksrepubliek Do
netsk', Aleksandr Zachartsjenko,
gisteren tegen journalisten ge
zegd. Hij weigerde nadere bijzon
derheden te noemen.
Noem het de schizofrenie van de
oorlog. Terwijl Oekraïense grana
ten ritmisch inslaan in zuidelijke
buitenwijken van Donetsk, vraagt
de ober op een terrasje in het cen
trum of je nog cappuccino wilt.
Oké, doe er dan nog maar eentje.
Want stelregel in een oorlog
luidt: 'Niets moet je uitstellen'.
„Onze stad is nu omsingeld door
het Oekraïense leger. Het geweld
lijkt steeds dichter bij te komen.
Ik weet niet hoe lang ik m'n ter
ras openhoud", zegt Alexander
die de cappuccino serveert.
De straten hier in Donetsk zijn
grotendeels uitgestorven.
Weinig auto's, nog minder voet
gangers. Alleen bij sommige Rus
sische banken staan lange rijen
voor de geldmachine. „Per dag
kan je maximaal 250 euro uit de
muur halen", klaagt een blonde
vrouw. Daar moet ze dan drie tot
vier uur voor wachten. En dat ter
wijl er soms in de buurt granaten
ontploffen, foetert ze.
Bijna de helft van de miljoen in
woners van Donetsk is gevlucht.
Een deel in oostelijke richting,
naar Rusland. Anderen westelijk;
dieper de Oekraïne in. Nog steeds
verlaten mensen de stad, want de
trein tussen Donetsk en Kiev ver
trekt alsof er niets aan de hand is.
Degenen die in de stad zijn geble
ven, blijven vooral binnen vanwe
ge de beschietingen. En als er er
gens granaten ontploffen, vlucht
iedereen naar de schuilkelders.
Een receptioniste van een hotel in
het centrum van Donetsk slaapt
inmiddels iedere nacht hier in de
schuilkelder. „Ik kan het me ge-
KIEV/BRUSSEL - Rusland heeft
45.000 man samengetrokken bij
de grens, met tanks, raketsyste
men, vliegtuigen en -helikopters.
Dit zei het Oekraïense regeringsle
ger gisteren. De NAVO repte vori
ge week over 20.000 Russen. NA-
VO-baas Rasmussen sprak giste
ren over 'hoge waarschijnlijkheid'
dat het Kremlin militair ingrijpt.
woon niet voorstellen dat deze el
lende onze stad is overkomen.
Twee jaar geleden werd hier in
Donetsk nog het EK voetbal geor
ganiseerd!"
Ondanks de beschietingen is de
stad zeker niet verwoest. In het
centrum is een drietal apparte
menten vol geraakt. In de buiten
wijken is meer oorlogsschade;
maar nog altijd beperkt. Op straat
heersen de pro-Russische separa
tisten, zij die willen dat Donetsk
en grote delen van oost-Oekraïne
aansluiten bij Rusland. Op veel
kruispunten staan gewapende jon
ge mannen. Ze checken de identi
teitskaarten van passanten of be
waken gebouwen die zijn gecon
fisqueerd door nieuwe machtheb
bers. Op een torenflat staat groot
geschreven: 'Weg met Fascisme',
waarmee de prowesterse regering
in Kiev bedoeld wordt.
Omdat het Oekraïense leger er
het afgelopen weekend in slaagde
strategisch belangrijk gebied te
veroveren op de separatisten - na
bij de plek waar MH17 neerstortte
- is Donetsk gescheiden van ande
re separatistenbolwerken rondom
de stad Luhansk. Vanuit Donetsk
kunnen de separatisten nu niet
meer rechtstreeks naar Rusland.
Nu Donetks een enclave is, ver
wacht het Oekraïense regeringsle
ger een snelle inname. De separa
tisten in de stad maakt dat nog
niet nerveus, zeggen ze. „We heb
ben genoeg wapens", pocht Pavel
van het 'Vostok Battalion'. „Laat
ze maar de stad in komen. Hier
kunnen we ze makkelijker ver
slaan dan op het platteland."
Vlakbij marcheren zo'n tweehon
derd separatisten een pleintje op.
Daarna arriveert een Russisch-or-
thodoxe priester die de strijders
zegent. De zegen komt dan van
boven, de Oekraïners wellicht van
beneden. In het centrum hebben
separatisten zandzakken op de
meeste putdeksels gelegd. De ge
dachte is dat Oekraïense regering
troepen niet via de riolering de
stad mogen binnensluipen.
De separatisten hopen nog steeds
dat Rusland hen te hulp schiet.
Maar Russische ingrijpen zal
slecht vallen in Kiev en bij de
NAVO.
Het jongetje wordt daarmee 'pa
tiënt zero' genoemd, het aller
eerste ziektegeval dat aan de oor
sprong staat van een uitbraak.
Omdat artsen niet aan het dodelij
ke virus dachten, kon het zich ra
zendsnel verspreiden in de regio.
Een week na het overlijden van
de peuter bezweken ook zijn moe
der en 3-jarige zusje.
Na Guinee, Liberia, Sierra Leone
en Nigeria vreest inmiddels ook
Rwanda voor ebola. Een Duitse
student geneeskunde is in isolatie
geplaatst met symptomen van de
ziekte. Hij kwam vanuit Liberia,
waar hij een tijdje heeft gewerkt.
Resultaten van de test of de man
daadwerkelijk aan ebola lijdt, wor
den binnen enkele dagen ver
wacht.
De huidige ebola-uitbraak zorgt
niet alleen in West-Afrika voor
grote zorgen. Ook in Europa en
de VS worden maatregelen getrof
fen tegen de besmettelijke ziekte.
Zo besloot de Amerikaanse staat
North-Carolina gisteren dat mis
sionarissen die vanuit getroffen
landen terugkeren, maximaal drie
weken in quarantaine worden ge
plaatst. Spanje maakte zaterdag be
kend dat de vorige week uit Libe
ria gerepatrieerde missionaris
wordt behandeld met het experi
mentele Amerikaanse serum.
Dat heeft volgens Israëlische me
dia Hamas-vertegenwoordiger Iz-
zat al-Rishq gezegd. Hij zei ook
dat Hamas in dat geval ook niet
zal instemmen met een nieuw
staakt-het-vuren.
Gisteren onderhandelden de bei
de partijen in Cairo weer over een
akkoord. Egypte bemiddelt hier
bij omdat de beide partijen niet
rechtstreeks met elkaar willen pra
ten. De gesprekken zijn weer be
gonnen nadat zondagavond voor
72 uur een wapenstilstand van
kracht werd. Inwoners van de Ga
zastrook maakten gisteren van de
gevechtspauze gebruik om onder
meer voedsel en brandstof voor
hun generatoren te kopen.
Een Turkse humanitaire organisa
tie zal opnieuw proberen hulpgoe
deren naar de Gazastrook te stu
ren. Daarmee willen de Tïirken de
Israëlische blokkade breken. Bij
een soortgelijke actie vier jaar ge
leden vielen tien doden toen Is
raël het hulpkonvooi met geweld
stopte. Daardoor verslechterde de
relatie tussen Israël en Turkije.
Zandzakken op putdeksel
door onze correspondent
Harald Doornbos
door Lotte Martini
CONAKRY - Een 2-jarige peuter uit
Guinee was het eerste slachtoffer
van de huidige ebola-epidemie. Dat
zeggen onderzoekers. Het jongetje
uit Guéckédou, een dorpje vlakbij
de grens met Sierra Leone en Libe
ria, stierf begin december 2013.
Bij de dood van de peuter
dachten artsen niet aan
ebola. Het virus verspreidde
zich daarna snel
CAÏRO - Als de onderhandelingen
tussen Israël en Harnas over het
conflict rond de Gazastrook niet
voor morgenavond leiden tot een
akkoord, dan zal Harnas de gesprek
ken afbreken.
Tussen de beschietingen door kopen bewoners van Donetsk levensmiddelen in. Regelmatig moeten ze de schuilkelders in. foto Sergei Karpukhin/Reuters
