Moet Heilige Theresia het veld ruimen?
I l
SERVICE 31
kerkdiensten
on ni ken werk
met Laurens Vancrevel stichtte
hij in 1964 het tijdschrift Brumes
Bondes en hij schreef naar aanlei
ding van zijn onderzoekingen
naar het werk van Marcel
Duchamp, Lautreamont en André
Breton tal van publicaties. Met ei
gen werk trad De Vries vrijwel
niet naar buiten, maar opmerke
lijk blijken zijn surrealistische
kastjes, die nu dus in galerie
Krans voor het eerst in het open
baar te zien zijn. Wat de kastjes
betekenen valt nauwelijks in
woorden uit te leggen. De combi
natie van objecten biedt de be
schouwer alle ruimte er zelf bete
kenis aan te geven. Enige kennis
van het surrealisme helpt wel om
er de humor en de talrijke verwij
zingen naar andere kunstenaars
in te zien. Een mooi voorbeeld is
'Le double morale': een pijp met-
aan weerszijden een kop, dus ver
wijzend naar het bekende 'Ceci
n'est pas une pipe' van Magritte.
Het is slechts een van de talrijke
bijzondere kistjes van De Vries.
Vincent Krans exposeert daar
naast niet alleen eigen kunstwer
ken, maar bewijst met zijn galerie
ook zijn subtiel gevoel voor de in
richting van het geheel: een tafel
met een croissantkrul als onder
steunende poot en verfraaiing
van de trappilaren in de vorm van
een appel en een peer. Die peer
geldt specifiek als verwijzing naar
J. H. Moesman, de schilder en
pleitbezorger van het surrealisme
in Nederland. Krans noemt zich
zelf geen surrealist, maar werkt
wel volgens het principe van het
'automatisme', wat betekent dat
zijn werk - hoewel sturend - tot
stand komt met grotendeels uit
schakeling van de rede. Hij expo
seert schilderijen, sculpturen en
objecten. Het is ook voor hem de
eerste keer in zijn leven dat hij
echt zo breed met zijn werk naar
buiten treedt. Enkele werken zijn
inmiddels verkocht. Ook dat was
even wennen, want tot nu toe
hield hij zijn kunstwerken zoveel
mogelijk gewoon thuis bijeen.
Enige kennis van het surrealisme
mag dan een pre zijn, wie zonder
voor-informatie Galerie Krans
binnenstapt, kan zich hier even
goed verwonderen en genieten
van objecten en afbeeldingen die
geest en fantasie aan het werk zet
ten.
Daar sta je dan voor
de kerk in Heikant.
Ja, de kapel aan de
voorkant, daar kun
je altijd in. En de
Heilige Theresia wordt hier ver
eerd, zo melden brandende kaar
sen. Maar hoe kom je in dit Rijks
monument dat preekt van Jugend
stil en Amsterdamse School?
Behulpzame geburen brachten die
zaterdag uitkomst. De sleutel
kwam voor de dag dus ik kon dit
wonder enkele jaren geleden met
eigen ogen aanschouwen. Omwo
nenden zeiden het toen al: wij zijn
de laatsten. Na ons zal de kerk slui
ten. Ze konden toen niet bevroe
den dat dit waarschijnlijk volgend
jaar een feit is. De komst van een
eigen kerk in 1932 betekende een
ommekeer in het sociale leven van
de inwoners van Heikant. Voor die
tijd speelde het verenigingsleven
zich vooral afin Sint-Jansteen,
waar Heikant gemeentelijk toe be
hoorde. De Heilige Theresia van
het kindje Jezuskerk is gebouwd
in 1931, in crisistijd. Het gemeente
bestuur subsidieerde de bouw,
mits werkloze vlasarbeiders bij
het karwei zouden worden inge
zet. Een plaatselijke aannemer is
naar verluidt failliet gegaan aan de
bouw. Op de website van het Meer-
teos Instituut las ik dat de kerk
ook wel als Theresia-heiligdom
wordt aangeduid. Hij is gewijd aan
Theresia van Lisieux (stad in Nor-
mandië). Theresia (1873-1897
)kreeg van de paus ontheffing om
al op haar vijftiende toe te treden
tot de Orde van de Ongeschoeide
Karmelietessen. Neem dus maar
aan dat ze vroom was. Je vind haar
in Heikant terug in de kapel, maar
ook op het kerkhof achter, waar
staties haar naam vermelden.
Mocht de kerk binnenkort aan de
eredienst worden onttrokken, dan
lijkt voortbestaan verzekerd, want
het is een rijksmonument.
Welke kerken er in het zomersei
zoen open zijn in Zeeland valt te
lezen onder de knop 'Ga eens kij
ken in de kerk!' op het weblog.
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 2014
I Vincent en Marja Krans in de spiegel van het kunstwerk 'Memoire de l'Ourthe'. foto Ronald den Dekker
Galerie Krans, Oude Nieuwlandseweg
9, Ouwerkerk, vrijdag en zaterdag:
10.00 - 17.00 uur en op afspraak, tele
foonnummer: 06-46200083.
I Noordgouwe, Driekoningenkerk. foto Willem Staat
Zaterdag 2 en zondag 3 augustus
SCHOUWEN-DUIVELAND
Brouwershaven PKN grote of st. Nico-
laas kerk 10.00 uur dhr de Boo; Gerefor
meerde Kerk Vrijgemaakt 9.30 en 17.00
uur ds de Wolf;
Bruinisse Hervormde gemeente 10.00
uur pastor Riemens,17.00 uur ds. de
Rooij; Gereformeerde Gemeente in Ne
derland 10.00 en 17.00 uur leesdienst;
Burgh PKN 10.00 uur ds Helderman
Dreischor PKN 10.00 uur ds Sinke
Haamstede PKN 10.00 uur ds v.d. Zan
den; Gereformeerde kerk 10.00 en 18.30
uur ds ds v.d. Kooij; Christelijke gerefor
meerde kerk 10.00 en 18.30 uur ds v.d.
Groep; Rooms-Katholieke Kerk 11.00 uur
past Verdaasdonk;
Nieuwerkerk PKN 10.00 uur ds Graaf
land; Hersteld Hervormde Kerk
Noordgouwe PKN 10.00 uur dienst
Dreischor;
Noordwelle dienst Renesse;
Oosterland PKN 10.00 uur ds v.d. Ploeg
18.00 uur ds Meeuwissen
Ouwerkerk PKN 10.00 uur dhr Francke;
Renesse PKN 10.00 uur ds Goodijk en pf
Stockkamp (Ned-Duitse dienst);
Scharendijke PKN 10.00 uur past
Lemsom;
Serooskerke PKN 10.00 uur ds Wouters,
19.00 uur ds Kirpenstein; Sirjansland Her
vormde gemeente 10.00 uur ds Blom en
18.30 uur ds de Groot;
Zierikzee Hervormde gemeente (Gast-
huiskerk) 11.00 uur kand Scheele 18.30
uur ds Schipper; Vrijzinnige Gemeente
Gasthuiskerk geen dienst; Thomaskerk
PKN 10.00 uur ds Braam; Christelijk Gere
formeerde Kerk 10.00 uur ds v.d. Sluis,
18.00 uur .dhr Bin; Rooms-Katholieke
Kerk 9.15 uur past Verdaasdonk;
Zonnemaire PKN 10.00 uur ds Lootsma
Kerkdiensten uit alle regio's op
www.pzc.nl/monnikenwerk
I Zonnemaire, pkn-kerk. foto Willem Staat
door Willem Staat
De Heilige Theresia in Heikant.
www.pzc.nl/monnikenwerk
