Met het
tehuis op
vakantie
Laat jongeren in een klassiek bejaardenhuis
slapen en vertellen wat er aan schort.
In Voorst en Loenen is het gedaan. Sterk
verouderde tehuizen krijgen er nu een
doorstart.
10 VERDIEPING
OUDERENHUISVESTING
Ik zit opgesloten. Dit gevoel be
kroop Marije Brans (28) meteen
toen ze een nacht bleef slapen in
verzorgingshuis 't Kampje in Loe
nen aan de Vecht. De receptie ging
om vier uur 's middags dicht. „Als
je na die tijd naar binnen wilt,
moet je aanbellen en doet een zuster open.
Binnen hangen camera's."
Op de gesloten afdeling met bewoners met
dementie kreeg Brans het helemaal be
nauwd. „Natuurlijk moeten deze mensen
worden beschermd, want ze kunnen de
straat op dwalen. Maar als je alleen op en
neer kunt lopen door een dichte gang van
35 meter en een luchtje mag scheppen op
een binnenplaats achter een hoog hek, lijk
je eerder gedetineerd dan ziek", zegt ze.
Kan het anders? Ja, zegt Brans. „Je kunt
ook een binnentuin maken met hertjes er
in. Dan staat dat hek er niet voor jou, maar
voor die diertjes. Dan is dat hek een natuur
lijke barrière en niet langer een grens van:
tot hier en niet verder."
Brans is student aan de Academie van
Bouwkunst in Amsterdam. Met vier me
de-studenten is ze uitgenodigd door wo
ningcorporatie Habion die twee oude zorg-
gebouwen in Voorst en Loenen verhuurt.
Samen met de huurders (zorgorganisaties
Trimenzo, 's-Heerenloo en zorggroep De
Vechtstreek) was besloten tot een experi
ment: zoeken naar mogelijkheden om de
tehuizen een tweede jeugd te geven. Daar
voor wilden ze te rade gaan bij jongeren.
De optie om de gebouwen te slopen, stond
de studenten tegen. Toch werd daar bij
voorbeeld in Voorst al achttien jaar over ge
sproken. Verzorgingshuis de Benring, dat
in 1971 werd gebouwd, is een begrip in het
dorp. „Na veertig jaar sloop je je huis toch
ook niet?", zegt Brans.
Niks doen is geen optie. Dan is sluiting
van de oude verzorgingshuizen onvermij
delijk. Dit komt door veranderingen in de
zorg. Alleen ouderen die heel veel manke
ren kunnen nog op kosten van het Rijk
naar een verzorgingshuis. Maar die kun je
niet goed verzorgen in benepen kamertjes.
Vaak zijn ze aangewezen op een rolstoel of
tillift om hen in bed of douche te takelen.
Ook zijn de complexen ongeschikt voor
een nieuwe trend waar zorginstellingen op
Zorginstellingen broeden massaal
op andere bronnen van inkom
sten. In de toekomst zijn ze er
niet alleen voor zorg, maar ook
steeds nadrukkelijker voor wel
zijn. Naar het theater of op vakantie
met het tehuis? Dit past bij het verzor
gingshuis nieuwe stijl, zegt woord
voerster Bernadet Naber van Actiz, de
brancheorganisatie voor zorgonderne-
mers.
„Marketeers van Unilever zouden ja
loers zijn op de kennis die zorgorgani
saties van hun cliënten hebben. Ze ko
men immers achter de voordeur en
weten wat bijvoorbeeld hun hobbies
zijn. Daar kun je allerlei diensten en
services op afstemmen. Als meerdere
mensen graag naar het theater willen,
kun je voor eemgroep bij het theater
korting bedingen."
Nederland telt 2200 verzorgingshui
zen. Daarvan zullen er naar schattin
gen van Actiz 400 tot 600 sluiten door
veranderingen in de zorg. Ze zijn te
oud om nog geschikt te maken voor ver
pleeghuiszorg of voor Verzorgd wonen'.
Dit wil zeggen dat mensen zelf de huur be
talen van een appartement bij een zorg
organisatie en er bijvoorbeeld thuiszorg af
nemen. In verschillende wijken en dorpen
zijn brede initatieven om tehuizen open te
kunnen houden. Zelfstandige onderne
mers gaan bijvoorbeeld het restaurant ex
ploiteren. Daar kan iedereen die dat wil,
ook van buitenaf, eten. Naber: „In Drenthe
huurt een diabetesverpleegkundige een
ruimte voor een prikpost. Je kunt ook den
ken aan een kleine supermarkt in het te
huis of een tandarts die er een dag in de
week een kamer huurt om spreekuur te
houden voor zijn oudere klanten."
Zoals de ouden zongen,4
door Wilma de Cort
illustratie Censuur
