Strijd leeft
altijd voort
Nieuwe
boeken
over oude
oorlog
f'AKKELIJK MEENEMEP
DIZZIE 33
ERNST
JUNGER
Saskia Noort doet boekje
open in 'Zomergasten'
wen, maar aan de andere kant innerlijk ver
scheurd en ten diepste depressief, zoals
blijkt uit de dagboeken die hij vanaf de ja
ren 30 bij gaat houden. Dat was de tragiek
van die hele generatie: dat ze nooit meer
loskwam van die oorlog, ook al had ze die
overleefd."
De literaire kracht van lm Westen nichts
neues is nog altijd ongeëvenaard, vindt
Schneider. „Dat geldt trouwens ook voor
zijn latere romans. Oorlog, ballingschap, in
nerlijke verscheurdheid, eenzaamheid: het
zijn universele thema's die nog altijd actu
eel zijn."
De verkoopcijfers van het boek blijven ex
treem hoog. Met meer dan 40.000 verkoch
te exemplaren per jaar is Remarque een
van de best gelezen dode schrijvers in
Duitsland. „Hij spreekt tot de verbeelding,
ook bij nieuwe generaties. Zijn taalgebruik
is direct, gericht op het grote publiek. Niet
de wijdlopigheid van Thomas Mann, maar
korte, niets verhullende zinnen, als mitrail
leursalvo's. En met een onderliggend the
ma dat verder gaat dan de oorlog zelf. Wat
moest er van deze generatie verdoemden
worden? Of zoals Paul Baümer, de hoofdfi
guur uit het boek, zegt: 'We waren 18 jaar
oud en begonnen net van de wereld en van
ons leven te houden; toen moesten we op
datzelfde leven schieten.'
In Osnabrück is Remarque na 1930 slechts
een paar dagen teruggeweest. Twee keer in
cognito, één keer min of meer publiek, bij
de begrafenis van zijn vader. „Op foto's zie
je hem eenzaam aan het graf staan. Ook
toen heeft hij echter het contact met de au
toriteiten vermeden. Erich Maria Remar
que, in 1898 ter wereld gekomen als Erich
Paul Remark, was voorgoed een ontheem
de geworden in zijn eigen geboortestad."
Nu ook e-books in de
webwinkel van Dizzie
De Eerste Wereldoorlog is na
precies honderd jaar nog altijd
een oorlog in boeken. Een kleine
selectie uit de oogst van 2014,
het jaar waarin de Grote Oorlog
zelfs in Nederland groots wordt
herdacht.
De oorzaken van de Eerste We
reldoorlog: daar kun je nog steeds
een mooie boom over opzetten.
Fritz Fischer, Duits historicus,
deed dat ooit met zijn legendari
sche boek Griff nach der Welt-
macht, waarvan de titel alleen al
voldoende is om te begrijpen wie
hij als hoofdschuldige zag voor
het uitbreken van die oorlog. Chri
stopher Clark denkt daar heel an
ders over. Hij ontwaart in het dra
ma van 1914 geen echte hoofd
schuldigen, hooguit een gezel
schap politici en generaals die
zich als slaapwandelaars voortbe
wogen door de tijd en zo een van
de grootste tragedies uit de ge
schiedenis werden ingezogen.
Zijn boek begint met de moord
op de Servische koning in 1903 en
eindigt met de Britse oorlogsver
klaring aan Duitsland. Vooral de
uitvoerige hoofdstukken over Ser
vië voegen veel toe. Heldere,
soms wat breedsprakige geschied
schrijving, met af en toe prachti
ge beschrijvingen. Het deel over
de aanslag op Frans Ferdinand
leest als een spannende thriller.
Max Hastings: 1914. Het trauma van
Europa. De Bezige Bij
'Mach mir nur den Linken stark',
fluisterde de Duitse generaal Von
Schlieffen op zijn sterfbed. Zorg
over de kracht van de linkervleu
gel van het Duitse leger, opruk
kend in een grote tangbeweging
De Eerste Wereldoorlog leeft
voort in de talloze romans die
sinds het zwijgen der kanonnen
in 1918 geschreven zijn. Vooral
rond 1928, het eerste grote herden
kingsjaar, verschenen er veel. Af
gezien van lm Westen nichts neues
betrof dat klassiekers als Good-bye
to all that (Robert Graves), Under
tones of war (Edmund Blunden),
Memoirs of an infantry officer
(Siegfried Sassoon), Ceux de 14
(Maurice Genevoix) en A farewell
to arms (Ernest Hemingway). Van
die laatste verschijnt een nieuwe
vertaling. De klassiekers - Het
vuur (Henri Barbusse), Geslacht
(Frederic Manning) en Oorlogsroes
(Ernst Jünger) kwamen eerder uit
in de serie Oorlogsdomein en ver
schijnen dit jaar opnieuw.
Word Dizzie-lid en maak
kans op gratis leesvoer
voor het gehele aanbod op Dizzie.nl
door België, achtervolgde hem tot
in het uur van zijn dood. Helaas
ging het bij de uitvoering van zijn
masterplan in 1914 toch mis. Max
Hastings, gevierd militair histori
cus, beschrijft op meeslepende
wijze het oprukken van de Duitse
legers en de andere krijgsverwik-
kelingen van het jaar 1914. Niet zo
toegankelijk als destijds De kanon
nen van augustus van Barbara
Tuchman, maar wel met oneindig
meer bronnenmateriaal en mooie
details. Met een fraaie uitsmijter
aan het eind: het kerstbestand
van 1914, de dag dat de
illusie van een snelle
vrede waarschijnlijk
voor het laatst in de
loopgraven aanwezig
was.
Nog onlangs, bij de her
denking van het beruch
te schot, werd zijn sta
tus als held breed in Ser
vië breed uitgemeten.
Gavrilo Princip, de
moordenaar van aarts
hertog Frans Ferdinand,
kreeg zelfs een stand
beeld. Journalist Tim
Butcher zoemt in op
zijn wonderlijke leven
en volgt letterlijk zijn voetspoor
op weg naar die fatale dag in Sara
jevo. Butcher zelf was er ooit cor
respondent tijdens de Bosnische
oorlog. Zijn toevallige confronta
tie met de grafkapel van Prinzip,
destijds een verwaarloosde bouw
val vol maandverband en closetpa
pier, was de aanzet om het boek
te schrijven. Wat volgt, is een nog
al rommelig verslag van een trek
tocht door het huidige Bosnië en
Herzegovina, gesprekken met de
nazaten van Prinzip en een ont
hullend portret van een ver
scheurd volk dat de naschok van
de moord op Frans Ferdinand nog
altijd niet heeft verwerkt.
De Eerste Wereldoorlog werd
niet alleen aan de fronten uitge
vochten, maar ook daarachter: aan
het thuisfront. En zeker ook in de
ziekenhuizen waar de ontluiste
rende realiteit van de moderne
oorlogvoering zich op een tot dus
verre ongekende wijze manifes
teerde. Over die oorlog
achter het front, de dage
lijkse strijd van duizen
den artsen en verplegers
in de veldhospitalen,
schreef medisch histori
ca Emily Mayhew een
boek dat alleen al door
zijn onderwerpkeuze op
valt. Ook de aanpak is bij
zonder: Mayhew schreef
een doorlopend verhaal
met de kracht van een ro
man, gebaseerd op bele
venissen van ooggetui
gen. Een verhaal vol com
passie en waanzin, maar
ook prachtige citaten. Zo
als van verpleegster Sa
rah MacNaughan die aan
het eind van haar leven
in een brief terugkijkt.
E-BOOKS VOOR IEDEREEN, ZOMERS GEPRIJSD,
VOOR EEN ZINDERENDE VAKANTIE
SPECIAAL VOOR U 9 GEVARIEERDE E-BOOKPAKKETTEN
VRIJDAG 1 AUGUSTUS 2014
Slaapwandelaars
Christopher Clark
Vertaling
W. Wielek-Berg
752 blz.
De Bezige Bij -
24 euro
Koop dit boek op
Dizzie.nl
INTERVIEW
„Halverwege je 40e is alles een beetje cri
sis", vertelt Saskia Noort in een interview
op Dizzie.nl naar aanleiding van haar thril
ler Debet. Zondag is de meest succesvolle
thrillerschrijver van Nederland te gast in
het VPRO tv-programma Zomergasten.
Mariene
Dietrich
en Erich
Maria Re
marque
hadden
ooit een
relatie.
OUIUMUDOMIIH n
OoHogsroes
Ernst Jünger
Vertaling Nelleke
van Maaren
352 blz.
Arbeiderspers
15 euro
Koop dit boek op
Dizzie.nl
AANTREKKELIJKE PAKKETTEN
In de webwinkel van Dizzie.nl zijn
voortaan ook e-books te koop. Tot voor
kort waren alleen papieren boeken ver
krijgbaar. Bezitters van een e-reader kun
nen kiezen uit een groot assortiment. Er
zijn ook aantrekkelijke pakketten.
door.Herman Haverkate
Christopher Clark: Slaapwandelaars.
De Bezige Bij
Lees meer op Dizzie.nl
DEVENTER
Dizzie.nl staat 3 augustus op de Deventer
Boekenmarkt. De eerste honderd men
sen die daar een account aanmaken, krij
gen een boek. Wie niet kan komen maar
zich online inschrijft tussen 3 en 6 augus
tus maakt kans op een boekenpakket.
EERSTE WERELDOORLOG
Tim Butcher: Het start
schot.
Prometheus
Emily Mayhew: Gewond.
De Bezige Bij
Het startschot
Tim Butcher
Vertaling
Roland Fagel
352 blz.
Prometheus
24,95 euro
ACTIE ROMANTIEK SENSUEEL SPANNEND ONTROEREND
