VERDIEPING 11
2014 NZa
stand van de overheid gezet, zegt econo
miehoogleraar Canoy. „Daardoor zijn ze be
schermd tegen de politieke waan van de
dag."
En al laat een waakhond steken vallen, dan
is dat nog geen reden de politiek de touw
tjes in handen te laten nemen, zoals minis
ter Blok wil met het financieel toezicht op
woningcorporaties.
Canoy wijst erop dat het verleden heeft uit
gewezen dat het toezicht binnen een minis
terie plaatsen geen succes is. Neem de
Rijksluchtvaartdienst. Die ging helemaal
zijn eigen gang en liet zich veel te veel lei
den door de belangen van de overheid en
van Schiphol en de KLM.
Canoy vindt het dan ook terecht dat minis
ter Edith Schippers (Volksgezondheid,
WD) onlangs weerstand bood aan de roep
van de Tweede Kamer om in te grijpen bij
de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Die
waakhond op de zorgmarkt had zonder het
Openbaar Ministerie te raadplegen, een
miljoenenboete aan het Sint Antonius Zie
kenhuis in Nieuwegein opgelegd. „Schip
pers heeft gelijk: zij moet zich daarmee
niet bemoeien."
Dat pleit haar niet vrij van de verantwoor
delijkheid om te zorgen dat een toezicht
houder naar behoren functioneert, voegt
Canoy toe. Berichten dat de NZa heel slor
dig met vertrouwelijke gegevens om
springt en rommelt met de declaraties van
dienstreizen, zijn volgens Canoy weliswaar
geen reden de NZa buiten spel te zetten,
maar wel om het beleid van de waakhond
met regelmaat door te lichten. „Bij andere
semipublieke instellingen, zoals het Cen
traal Plan Bureau, komt elke vijfjaar een vi
sitatiecommissie over de vloer. Het is
vreemd dat dat bij de NZa niet gebeurt."
Goodijk ziet al verbetering in het interne
toezicht. „Er wordt geleerd." Hij wijst op
spontane initiatieven, waarbij de raad van
toezicht zelf contact zoekt met huurders,
patiënten of ouders van leerlingen. „Het is
belangrijk dat zij aan die belanghebbenden
verantwoording afleggen, horen wat er
speelt, afspraken maken. Dat versterkt het
kritisch vermogen bij de toezichthouder
veel meer dan nóg strengere regels van de
overheid dat zullen doen."
ten zoeken naar een nieuw evenwicht. Het WAAKHOND
klopt dat het in de jaren '90 niet allemaal
goed is gegaan, maar we moeten ook niet
denken dat alle risico's uit te bannen zijn.
Er moet ruimte blijven voor zelfregule
ring."
Ook de Wetenschappelijke Raad voor het
Regeringsbeleid waarschuwde het kabinet
in mei om niet met allerlei wettelijke bepa
lingen te komen waaraan commissarissen
moeten voldoen. Daarvoor zijn nu juist ex
terne waakhonden in het leven geroepen.
Die houden, op afstand van de overheid,
toezicht op de hele sector inclusief de inter
ne toezichthouders, de commissarissen,
zelf.
Die waakhonden zijn niet voor niets op af-
VRIJDAG 1 AUGUSTUS 2014
2010 INHOLLAND
Hogeschool InHolland wordt beticht van fraude
met diploma's. Een jaar later blijkt dat voor
900.000 euro aan onterechte declaraties is goed
gekeurd. Bestuur en raad van toezicht zijn dan al
opgestapt. Oud-vakbondsman Doekle Terpstra
maakt schoon schip bij de hbo-instelling.
2012 VESTIA
Woningcorporatie Vestia staat op omvallen door
gespeculeer met derivaten. Twee miljard euro is
nodig om 's lands grootste sociale huisvester op
de been te houden. Bestuurder Erik Staal en
commissaris Susan Baart stappen op. Vestia
heeft Staal aansprakelijk gesteld voor de schade.
2012 AMARANTIS
Onderwijskolos Amarantis komt in grote finan
ciële nood. De raad van toezicht wist van de pro
blemen, maar greep niet in. Ook stond ze toe
dat bestuurders gebruikmaakten van twee lease
wagens plus een OV-kaart. De toezichthouders
stapten op, de instelling is inmiddels opgesplitst.
Zorgwaakhond NZa ligt onder vuur. Zonder
overleg met het Openbaar Ministerie deelt de
NZa een miljoenenboete uit aan het Nieuwegein-
se Sint Antonius Ziekenhuis. Ook intern is er
gedoe. De directie vertrekt na berichten over
reisjes op kosten van farmaceutische bedrijven.