26 ZEELAND
RISICOBEHEERSING
Zeeland staat te boek als het tweede risicogebied van
Nederland. Met ieder mogelijk crisisscenario moet
rekening worden gehouden. De dagtaak van tactisch
manager Sal Cracau bij de veiligheidsregio.
tie van een passerend schip tegenwoordig stukken
beter geregeld. De Gemeenschappelijke Nautische
Autoriteit heeft direct inzicht in die gegevens. Dat,
in combinatie met het stuwplan van de kapitein,
maakt dat we er heel snel achter kunnen komen
waar precies wat staat op het schip. Maar feit is wel
dat hoe groter de volumes, des te lastiger de inciden-
tenbestrijding wordt. Net zo goed als dat geldt voor
een flat ten opzichte van een huis."
Ook op de Oosterschelde en het Krammer-Volkerak
is het drukker aan het worden, daar dan met name
met de binnenvaart tussen Rotterdam en Antwer
pen. Containers worden hoger opgestapeld, waar
door schepen niet meer onder de vaste bruggen
over het Schelde-Rijnkanaal passen. Cracau weer
spreekt nadrukkelijk de indruk die kan ontstaan dat
de calamiteitenplannen van de veiligheidsregio zich
vooral richten op de Westerschelde. De organisatie
heeft met het Incidenten Bestrijdingsplan Deltawa
teren alle risico's in beeld, verzekert hij.
Cracau trekt een plantekening van de muur in
zijn kantoor aan de Middelburgse Segeersin-
gel. Een plattegrond van het sluizencomplex
in Terneuzen. In 2017 wordt daar begonnen met de
bouw van een nieuwe zeesluis. „Een hels karwei
waar ontzettend veel bij komt kijken. Dat hele ge
bied wordt één grote bouwput. En als je dan weet
dat ze er van uitgaan dat de bouw zeker een paar
jaar in beslag neemt, dat betekent dat alle randvoor
waarden vooraf zorgvuldig moeten worden onder
zocht. Je moet er zeker van zijn dat de hulpverlening
er goed bij kan komen, mocht er iets misgaan. Maar
ook dat Dow en andere omliggende bedrijven zon
der al te veel problemen bereikbaar blijven. Na de
ingebruikname moet er een compleet aangepast
maatgevend scenario liggen van de scheepvaart door
de nieuwe zeesluis. Dan heb je het over de meest
voorkomende lading en passagiersvormen. Wat
moet je daar redelijkerwijs mee aankunnen. Maar be
langrijker nog: als dat verandert, welke impact heeft
dat dan op de omgeving, stel dat er een ongeluk mee
gebeurt?"
En dan gaat er iets mis (ontsnapt er een gifwolk of
zorgt een onschuldige vonkje voor een snel uitbrei
dende natuurbrand in de Kop van Schouwen) hoe be
reik je dan direct de omwonenden van dat gebied?
Hoe bereik je de toeristen, die minder snel geneigd
zullen zijn af te stemmen op het internet van PZC en
Omroep Zeeland? Daar lijkt de veiligheidsregio iets
op te hebben gevonden. Binnenkort wordt de app
NL-SOSALARM gelanceerd. Die landelijke toepassing
voor de smartphone geeft straks ongevraagd een mel
ding dat er gevaar dreigt in de omgeving. „Ook als je
de gps-functie van je telefoon hebt uitgezet", zegt Cr
acau. „Daar willen wij vanuit Zeeland op inhaken.
Het mooie van die app is dat je ook maximaal gebruik
kunt maken van alle beschikbare hulpverleners. Ze
worden geregistreerd in eealandelijke database. Een
Zeeuwse brandweerman die vakantie viert op Texel
kan dan een bericht krijgen of hij wil assisteren bij
een brand in de buurt van zijn vakantieadres, als een
hele snelle inzet nodig is. Mooi toch?"
al Cracau laat zijn wijsvinger in hoog
tempo over het scherm van zijn smart
phone glijden, op zoek naar een foto
die hij heeft gemaakt tijdens de
drukbezochte en zonovergoten Res
cue Vlissingen. „Hier! De insmeerbar! Eén
van de populairste kraampjes tijdens het
evenement."
Hij grinnikt er om, maar het beeld toont
in al z'n eenvoud wel hoe goed voorbe
reid je kunt zijn op extremiteiten, zegt
de tactisch manager risico- en crisis
beheersing van de Veiligheidsregio
Zeeland.
Vooruitdenken in de meest uiteenlo
pende scenario's, dat is zo ongeveer
de specialiteit van Cracau en zijn
team. Bij evenementen is er een vaste
taakgroep met mensen van de politie,
brandweer, mobiele geneeskundige
dienst, gemeente en defensie die een
vergunningaanvraag (zoals dat heet)
multidisciplinair van advies voorziet.
De twee containers vol regencapejes
die bij Concert at Sea achter de hand ge
houden worden, is zo'n detail uit de ko
ker van die taakgroep, vertelt Cracau.
„Het publiek krijgt wel het advies op
veranderlijk weer voorbereid te zijn.
Maar je hebt er altijd genoeg tussen die
toch alleen in een T-shirt komen. Op
moment dat het serieus gaat regenen,
kun je capejes uitdelen om te zorgen dat ze
een beetje droog blijven en niet onderkoeld ra
ken."
Zeeland staat te boek als het op één na grootste
risicogebied van het land. Rotterdam-Rijnmond
voert die twijfelachtige rangorde aan. Zeeland
'dankt' zijn hoge notering aan de aanwezigheid van
de kerncentrale, de chemische industrie en de
scheepvaart op de Westerschelde. De veiligheidsre
gio speelt een belangrijke rol in het afdekken van
die risico's. En die zijn continu in ontwikkeling,
vertelt Cracau. „Wat de laatste jaren duidelijk is
veranderd, zijn de transportvolumes. De contai
nervaart op de Westerschelde is in aantal iets
afgenomen. Maar daarentegen zijn de schepen
groter geworden en wordt in één keer meer la
ding tegelijk vervoerd." De tactisch manager
vindt het een lastige om te beoordelen waarin
nu een groter risico schuil gaat: één schip met
meer gevaarlijke stoffen tegelijk aan boord en
dus een grotere impact als het fout gaat, of die
zelfde lading verspreid vervoerd door meerde
re schepen en dus vaker kans op een aanva
ring?
„Gevaarlijke stoffen worden altijd nauwkeu
rig gecompartimenteerd. Geen enkele kapi
tein zal het in z'n hoofd halen, als het goed
is tenminste, om de hele boel bij elkaar te zet
ten. Daarnaast is de beschikbare ladinginforma-
Schaakspeler op het bord
van veiligheidsrisico's
Sal Cracau, tactisch manager risi
co- en crisisbeheersing. Het brand-
weerpak liet hij zich aanmeten bij
de training van de Maritime Inci
dent Response Group (MIRG)
vorig jaar in Calais.
door Marcel Modde
