Doolhof vol
verrassingen
14 REIZEN
EP
Almere wordt zoals kinderen doen
Een stad uit het nietsuit het niets
Almere wordt een stad in de zee
Wordt een stad in de zee
Almere in het groen
Almere? Als mijn geheugen
me niet in de steek laat,
ben ik niet eerder in die
stad ver beneden zeeni
veau geweest. Dat maakt nieuws
gierig. Dus vol verwachting loop
ik rond elf uur 's ochtend het NS-
station Almere-Centrum uit, klaar
om me door nieuwe indrukken te
laten overdonderen.
Dat het 'overdonderen' zou wor
den, heb ik natuurlijk pas achteraf
bedacht. Zo voelt het namelijk als
je zonder vooroordeel het hartje
van de jongste stad van Nederland
binnenwandelt. Dat bedoel ik let
terlijk: want eenmaal uit de trein
NET ALS INT LIEDJE
De Italiaanse film La grande
bellezza is de mooiste reisgids
voor Rome. De film kreeg vijf
sterren in de Nederlandse kran
ten en won dit jaar een Oscar
voor Beste buitenlandse film.
Paradeer met hoofdrolspeler
Jep Gambardella langs de Ti
ber. 'Het leven is bla, bla, bla.'
Maar 'De grote schoonheid' is
eeuwig.
de gids. Eén Japanner kijkt uit over Rome
en stort, overweldigd door de hitte of de
schoonheid van de stad, ter aarde. Het koor
zingt door.
Even verderop is de San Pietro in Monto-
rio, een pareltje van een kerk, waar je nor
maal niet snel komt. Het gaat gids Pena
vooral om het Tempietto ernaast, het tem
peltje van Bramante, dat wordt beschouwd
als het eerste echte voorbeeld van de hoog-
renaissance. Hier zou de apostel Petrus zijn
gekruisigd. Op de trappen voor de tempel
is de beklemmende scène gefilmd waarin
Jep in het halfduister de wanhopige moe
der ontmoet, die haar dochtertje kwijt is.
We belandden in een Bellezziaanse scène.
De tempel is chiuso, gesloten. We duwen
het hek open. Een boze bouwvakker komt
naar voren. Pena smeekt hem even naar
binnen te mogen; het is voor de kunst. De
Italiaan strijkt over zijn hart. We zien het
keldergat en de tralies waarachter Jep het
spelende meisje vindt. Dolgelukkig wanke
len we weer de hete Romeinse zon in.
De laatste dag van onze reis proberen we
een 'gewoon' bezoek aan het Colosseum.
Het is heet en de wachtrijen zijn lang. Ge
obsedeerd kijken we om de drie minuten
omhoog naar het balkon van Jep Gambar
della. Misschien staat Jep in een geel of
rood jasje over 'zijn' Rome uit te kijken,
grijnzend om het mierennest van toeris
ten. Waar maken we ons nog druk over?
We staan deze maan
dagavond met de rug
naar een van de in
drukwekkendste mo
numenten van Ro
me: het Colosseum.
Terwijl collega-toeris
ten erop los fotograferen, staren wij naar
een bel met naamplaatje op de Piazza del
Colosseo, nummer 6. De voordeur gaat
open. Een rilling trekt over onze rug. We
zullen straks toch niet oog in oog staan
met Jep Gambardella, de hoofdrolspeler uit
La grande bellezza1.
Een breed grijnzende Jep, in geel designcol
bert met een sigaret tussen de tanden, die
ons minzaam groet en vervolgens ver
dwijnt in donker Rome, voor een bezoek
aan een dansparty op een van de daken bij
de mondaine Via Veneto, of naar een nacht
bordeel, afgesloten met een ochtendwande
ling op de brede kades van de Tiber, op een
tijdstip dat normale Romeinen uit hun bed
komen om te gaan werken.
Je kunt ver gaan in het najagen van filmlo-
caties. Een gewone reisgids is praktischer.
Maar een film als La grande bellezza brengt
je op plaatsen in Rome die je anders niet
snel zou bezoeken.
Twee dagen terug pakten we, gewapend
met een picknickmandje, 's middags metro
lijn A tot aan station Subaugusta. We lo
pen door een kleurloze woonwijk west
waarts naar het Parco degli Acquedotti. Bin
nen tien minuten staan we in een weids
park met verbijsterend goed bewaarde
aquaducten, die in grote bogen naar het
zuiden lopen. Romeinen vieren hier hun
verjaarspartijtjes. Jongens in AS Ro-
ma-shirtjes knallen hun voetballen onbe
kommerd tegen de eeuwenoude pijlers.
We nestelen ons met een flesje Est! Est!!
Est!!! di Montefïascone tegenover de pijler
uit de film in het gras. Hier vond de mid
dagperformance uit. La grande bellezza
plaats. Een naakte vrouw loopt met een
wit laken over haar hoofd keihard tegen
het aquaduct. Met bloedend hoofd, half diz
zy, doet ze vervolgens haar statement voor
een verveeld kunstpubliek.
'Ik hou niet van jullie!'
De artistieke Romeinse kliek in het gras,
onder wie de 65-jarige kunstjournalist Jep
Gambardella, laat een beschaafd applausje
tussen de pijlers echoën. Jep vindt de per
formance 'bla, bla, bla'. In een interview
droogt hij de kunstenares genadeloos af.
Geïnspireerd door Jep staan we de volgen
de ochtend om half zeven op. Dan is de ri
vier de Tiber bij de toeristische volkswijk
Trastevere (wat betekent 'over de Tiber')
op haar mooist. De brede kades langs de
snel stromende rivier zijn leeg, op een en
kele jogger met hond na. Mondaine Romei
nen als Jep, die gestoken in een Italiaans
maatpak van Cesare Attolini de nachtkater
wegwandelen, komen we helaas niet te
gen. Wij zijn zelf even Jep.
Op de groentemarkt van het Campo de' Fi
eri, in het historische centrum van Rome,
ontmoeten we Jeannette Pena en Antonio
Maggi, beiden van een bedrijfje dat rondlei
dingen verzorgt. Pena, kunsthistoricus uit
Florida die al lang in Rome woont, gaat en
kele locaties van La grande bellezza voor ons
van historische achtergronden voorzien.
Eerst wil ze weten wat wij van de film von
den. „De mooiste reisgids voor Rome", zeg
gen we. „Alles in het leven is ijdel, maar de
verrukkelijke schoonheid van Rome is eeu
wig." Pena vindt het verval van een feesten
de Romeinse klasse het thema. „Maar in Ita
lië begreep ook niet iedereen de film. Ieder
haalt er het zijne uit."
Ze leidt ons over de Ponte Sisto naar Tras
tevere. Daar zwoegen we over de kinder
hoofdjes (St. Petrussteentjes, heten die in
Rome, naar Petrus: 'rots') van de Via Gari
baldi de Janiculum-heuvel op, voor het
mooiste uitzicht óver Rome. Boven wacht
de grote Dell'Acqua Paola-fontein (1612),
de beginlocatie van La grande bellezza.
Op de balkons achter de zes roze pilaren, af
komstig van de oude St. Pietersbasiliek,
zong in de film het onverstoorbare koor.
Een groep Japanse toeristen luistert naar
7 X ZELF ZIEN
Veel artiesten hebben hun liefde - of juist afkeer - voor een bepaalde stad bezongen.
In deze rubriek toetsen wij ter plaatse het gevoel dat de artiest wil overbrengen.
In het spoor van
'La grande bellezza'
door Martin Hermens
'Almere' staat op het album 'Hoe wordt een mens een ster...'
(1977) van Jasperina de Jong
tekst en foto's Harri Theirlynck
Parco degli Acquedotti: de plek waar in de film een naakte vrouw tegen het viaduct loopt.
1. Via Veneto bij nacht.
Zoek de grote Martini
lichtreclame, achtergrond
van dampende feesten ('A
Far l'Amore Comincia Tu').
2. Parco degli Acquedotti.
Metro: Subaugusta.
Picknickmandje mee.
3. Piazza Navone bij nacht.
4. Heuvel Aventijn (metro
Circo Massimo). Kijk door
het sleutelgat van de priorij
van de Orde der Maltezer
Ridders voor een unieke blik
op de St. Pieter. Vlakbij, in de
Thermen van Caracalla, ziet
Jep een giraffe verdwijnen.
5. Janiculum: fontein van
Acqua Paola en het Tem
pietto (waar het meisje is
zoekgeraakt).
6. De oevers van de Tiber,
tussen Trastevere en
Engelenburcht.
7. Colosseum. Voor het bal
kon van Jep: zie het bruine
gebouw aan de oostkant.