Kerst in juli
SPECTRUM 11
standplaats Australië
Robert Portier
Beijing heeft daar wel zo haar ideeën
over. In de steden Beijing, Shanghai,
Guangzhou en Wuhan begon deze
maand een proef met het zogeheten
huis-voor-pensioen plan. Daarin wor
den vooral kinderloze ouderen met
kleine pensioenen aangespoord een le
ning af te sluiten op de overwaarde
van hun huis. Bij hun overlijden beta
len ze de lening af met de verkoop
van het huis. De proef wordt met arg
waan bekeken: het huis is in de Chine
se cultuur een van de belangrijkste be
zittingen. Dat verkoop je niet zomaar
aan de bank. En wat als je niet in de
stad woont, maar op het platteland,
waar een huis lang niet zoveel waard
is? Veel Chinezen vinden het bovenal
onterecht dat de overheid een toekom
stig pensioentekort afwentelt op de
burger.
Overigens kan lang niet iedere vijftig
plusser in Jianxin op een willekeurige
dinsdagochtend tai chi of vrijwilligers
werk beoefenen. Terwijl een groepje
oudere vrouwen in een parkje volks
danst, hun traditionele waaiers ele
gant voor hun gezicht, maakt Li
Xiuying (65) de toiletten van het
naastgelegen winkelcentrum schoon.
Haar haren zijn net zo grijs als haar
uniform. Nadat ze de wastafels heeft
afgenomen, draait ze zich om naar de
wc-potten. „Het is een beetje vies
werk, maar dat maakt me niet uit. Ik
wil geld verdienen, want binnenkort
krijg ik mijn tweede kleinzoon."
Toch bevalt het werk haar. Moeilijk is
het niet en de mensen in het winkel
centrum zijn aardig. Li Xiuying komt
van het platteland en krijgt dus ook
een plattelandspensioen. Dat ligt een
stuk lager dan een stadspensioen.
Over 2012 kreeg een gepensioneerde
arbeider op het platteland 859 yuan
(102 euro), terwijl een stadsarbeider
een pensioen van 2090 yuan (250 eu
ro) ontving.
Schoonmaakster Li is zoals zo velen
naar de stad gekomen omdat daar de
salarissen hoger liggen. Want officieel
mag ze dan met pensioen zijn, met al
leen een plattelandspensioentje redt
ze het niet; ze moet wel blijven wer
ken. „Ik ben wel een beetje moe",
glimlacht ze. „Maar ik ben nog ge
zond en sterk." Li Xiuying is een van
de vele ouderen die wél aan het werk
zijn in de stad. Op je 50ste met pen
sioen is een luxe die China zich eigen
lijk niet meer kan veroorloven, maar
wie openlijk voorstellen tot hervor
ming doet, krijgt het flink voor de kie
zen.
Dat weet hoogleraar Yang Yansui in
middels als geen ander. Ze geeft daar
om geen interviews meer. „Belache
lijk", noemen veel mensen op Chine
se websites haar voorstel. Een van de
reacties: 'Professor, u heeft op uw
50ste genoeg verdiend, maar arme
mensen zoals wij moeten werken om
in ons onderhoud te voorzien! Of wilt
u soms dat we verhongeren?'
In Jianxin is het intussen tijd voor de
lunch. De gepensioneerde mevrouw
Wang Jianying (59) staat in haar keu
ken. Haar gelaatstrekken verraadden
dat ze in haar jeugd een ware schoon
heid was. Nu is ze vrolijk en tevreden.
Ze kookt uitgebreid, want daar heeft
ze tijd voor sinds ze met pensioen is.
Genoeg tijd ook om met vriendinnen
af te spreken of televisie te kijken. „Ik
krijg genoeg pensioen om van rond te
komen", lacht ze. „Hoeveel? Dat is ge
heim!" Als verpleegster in een zieken
huis werkte ze niet door tot haar
60ste, zoals gebruikelijk in haar be
roepsgroep. Ze moest eerder stoppen
vanwege gezondheidsproblemen. Het
was haar gewicht, vertelt ze eerlijk.
Maar ze prijst zichzelf gelukkig dat ze
op tijd met pensioen is gegaan. „Ik
wil niet meer werken." Maar wat als
de pensioenleeftijd omhoog gaat? Ze
schudt haar hoofd en haalt haar schou
ders op. „Ais de partij het wil, dan
kan niemand het tegenhouden."
Juli is altijd een beetje een lastige maand voor
Sydney. Sydneysiders denken namelijk dat
hun stad is gezegend met een eeuwige zomer
en weten zich niet goed raad met de korte on
derbreking die doorgaat voor winter. Wat
moet je bijvoorbeeld aantrekken? De eerste
keer dat de temperatuur onder de 15 graden zakt,
duiken in het straatbeeld opeens mutsen en sjaals
op. Een enkeling doet zelfs handschoenen aan. Mee
warig spreekt men elkaar aan: 'Het is toch wat!'
Veel mensen besluiten de winter te negeren, want
dit is tenslotte Sydney. Het duurt meestal niet lang
totdat de zon weer tevoorschijn komt. 's Nachts
mag het dan flink afkoelen, tijdens de lunch zit je
gewoon weer met korte mouwen in de zon te soe
zen. Naast de mevrouw die 's ochtends bij de bus
halte in haar winterjas wolkjes uitademt, staat vaak
een meneer in korte broek.
Nergens is die tweeslachtigheid meer voelbaar als
op het strand van Bondi. Om de wintervreugde te
verhogen, werd eerder deze maand pal naast het
strand een ijsbaan geplaatst. Helaas
werkte het weer niet mee. Onder de
brandende zon probeerden kinderen
in T-shirt hun rondjes te draaien. Er
stonden flinke plassen op het ijs, niet
zo gek natuurlijk bij een tempera
tuur van 20 graden. Vanaf de kant ke
ken een paar jongens toe, surfplank
onder de arm, de haren nog nat.
Echt winter bestaat in Australië wel,
maar je moet er even voor rijden. In
de Blue Mountains bijvoorbeeld
daalt de temperatuur 's nachts tot on
der het vriespunt. Soms sneeuwt het
er zelfs. Het was tijdens zo'n dag dat een paar ver
kleumde Ierse toeristen hun hotel betraden, een
drankje deden bij de open haard en grapten dat het
weer wel iets weg had van dat in Europa tijdens de
kerstdagen.
Ze besloten de grap door te zetten en organiseerden
samen met de hoteleigenaar een kerstdiner. Binnen
de kortste keren waren alle plekken uitverkocht en
sinds die tijd heeft Christmas in July een vaste plek
op de Australische kalender. Er worden deze maand
talloze kerstdiners georganiseerd, vaak compleet
met versierde kerstbomen en Christmas crackers,
die je met een knal uit elkaar trekt. Om verzekerd te
zijn van een echte kerstsfeer huren hotels een koor
tje in dat kerstliedjes zingt en zetten ze de sneeuw-
machine aan. Natuurlijk ontbreekt ook Santa niet.
Het succes is minder vreemd dan je zou verwach
ten. Ook Australiërs zijn opgegroeid met het idee
dat kerst en winter bij elkaar horen. In alle kerst
films sneeuwt het en geen kerstkaart is compleet
zonder afbeelding van een sneeuwpop. Alleen is
het in december te warm om te genieten van win-
terkost. Wie heeft er nu zin in rollade, kalkoen of
stoofpeertjes als buiten de mussen van het dak val
len? De meeste families gaan liever met een zomer-
salade en een paar gegrilde gamba's op het strand
zitten. Juist daarom is het zo leuk om in juli nog
eens kerst te vieren. Ditmaal zonder zwembroek,
maar voor de open haard. Met echte winterkost op
het menu. En waarom ook niet? Kerst is 'the most
wonderful time of the year*. Down Under liefst
twee maal per jaar.
ZATERDAG 26 JULI 2014
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
