Boven Oekraïne is
4 VLIEGRAMP MH17
VLIEGRAMP MALAYSIA AIRLINES
som
m
n
Steun Moskou aan opstandelingen in
oosten Oekraïne werd de laatste weken
opgevoerd met tanks en luchtafweer.
De VN is verontrust over de
schijnbaar geloofwaardige, talrijke
rapporten die suggereren dat een
luchtdoelraket is gebruikt'
Verklaring VN-functionarissen
BUK-rakket is nauwelijks te
zien en kan niet worden ontwe
ken door een verkeersvliegtuig.
Kees Homan,
generaal-majoor der mariniers
Nabestaanden moeten,
emotioneel gezien, naar de ramp
plek. Dat is een vaststaand feit.
Huib Gorter, vicepresident
Malaysia Airlines Europe
LANDEN MET BUK-
-RAKETSYSTEEM
=3
L
^3
HÜ
£3
üjü
BB
BUK-RAKETSYSTEEM
DONETSK - Dat de pro-Russische
rebellen prominent in de beklaag
denbank zitten voor het neerha
len van een passagiersvliegtuig
met 298 inzittenden hebben ze
deels over zichzelf afgeroepen. Se
paratisten in het oosten van de
Oekraïne pochten enkele maan
den geleden op hun eigen Face-
book-pagina's dat ze een Oek
raïense legerbasis hadden vero
verd waar een luchtafweersys-
teem van het type BUK aanwezig
was. Ze konden daarmee vliegtui
gen tot op 20 kilometer hoogte ra
ken, waarschuwden ze. Afgelopen
maandag werd een Oekraïens An-
tonov 26-transporttoestel neerge
haald. Daarna een straaljager op
woensdag en enkele uren later
MH17 van Malaysia Airways.
Een BUK-raketsysteem bedienen
is werk van specialisten. Vandaar
dat de Oekraïense veiligheids
dienst SBU gisteren veel herrie
maakte rond een zoektocht naar
drie mannen die het luchtafweer
geschut zouden hebben bemand
toen de Boeing 777 overkwam.
Het hoofd van de SBU, Valentin
Nalivajtsjenko, wil de namen van
'de Russische troepen die de trek
ker hebben overgehaald'. Via hoor
zittingen van de Verenigde Naties
en de Organisatie voor Veiligheid
en Samenwerking in Europa (OV-
SE) denkt hij de daders te vinden.
Die zouden dan moeten worden
berecht voor een internationaal
hof in Den Haag. Daarbij zeggen
de Oekraïners ook te weten dat
het bewuste luchtdoelraketsys
teem donderdagnacht al naar Rus
land zou zijn gesmokkeld. Ten
minste, dat meldde een Oekraïen-
Separatisten pochten
maanden geleden al dat ze
vliegtuigen tot op 20 km
hoogte konden raken
Een BUK-raketsysteem
bedienen is werk van specia
listen. Oekraïne zegt dat
Russen trekker overhaalden
Na de val van de stad
Slavjansk ging zichtbaar
veel zwaar materieel naar
de opstandelingen
se regeringsadviseur op Facebook.
Voor de Russen valt het moeilijk
te ontkennen dat zij hun steun
aan de separatisten hebben opge
voerd sinds de tegenoffensieven
van de Oekraïense regering. Na
de val van de stad Slavjansk ging
zichtbaar veel zwaar materieel
naar de opstandelingen: tanks en
ook verschillende types luchtaf
weergeschut. Dat laatste bleek al
trefzeker in de dagen voorafgaand
aan het neerschieten van de
Boeing 777 vol burgers.
Dat de milities zelf dachten weer
een Oekraïens militair vliegtuig
te hebben onderschept zou blij
ken uit een afgeluisterd telefoon
gesprek. Nadat de ene militieman
heeft geïnformeerd of er wapens
zijn gevonden bij het wrak, ant
woordt de ander: „Niets. Wel bur-
gerdingen, medische troep, hand
doeken, wc-papier." En dan valt
het kwartje en is er schrik.
BEDIENING BUK VEREIST SPECIALISTEN
Terwijl luchtvaartmaatschappijen
sindsdien het luchtruim boven
Oost-Oekraïne mijden, gaan in an
dere conflictgebieden de vluchten
door. Zo passeerde gistermiddag
de Emirates-vlucht van Dubai
naar Zürich gewoon het lucht
ruim van Irak. Ook boven Afgha
nistan wordt gevlogen.
„In Afghanistan houden we reke
ning met raketten die vanaf de
schouder worden afgeschoten",
vertelt Nico Voorbach, president
van de European Cockpit Associa
tion. „Die hebben een bereik van
2 of 3 kilometer. Om te berekenen
op welke hoogte je veilig kunt
vliegen, kijken deskundigen eerst
hoe hoog de bergen zijn. Daar
wordt vervolgens het bereik van
de raketten en een veiligheidsmar
ge bij opgeteld."
In Oekraïne legde de regering zelf
beperkingen op. Sinds 14 juli
mochten vliegtuigen alleen passe
ren als ze hoger dan zo'n 10 kilo
meter vlogen, vertelt een woord
voerder van luchtverkeersleider
Eurocontrol. Vlucht MH17 zat
hoog genoeg.
Niet boven alle conflicthaarden is
Bij vluchten over Afghanis
tan wordt rekening gehou
den met een raket die
3 kilometer bereik heeft
VLIEGHOOGTE BUK-RAKET
15 tot 25 kilometer
NORMALE HOOGTE
PASSAGIERSVLIEGTUIGEN
11 tot 12 kilometer
VLIEGHOOGTE MH17
10 kilometer
VERBODEN LUCHTRUIM
tot 9,75 kilometer hoogte
na de crash uitgebreid
naar alle hoogtes
Azerbeidzjan
China
Cyprus
Egypte
Finland
Georgië
—L.
India
Noord-Korea
Oekraïne
Rusland
Syrië
Venezuela
Vietnam
Wit-Rusland
Luchtdoelraket voor de middel
lange afstand, ontworpen door de
Sovjet-Unie en tegenwoordig
geproduceerd door Rusland. Het
systeem is bedoeld om kruisraket
ten, vliegtuigen, helikopters en
drones neer te halen.
lengte raket
gewicht
diameter
hoogte
bereik
snelheid
5,55 meter
ca. 700 kilo
40 cm
15 tot 25 km
25 tot 45 km
Mach 3 a 4,5
afhankelijk van type raket
Separatisten
kregen hulp
door onze redactie buitenland
infographic DPd/JD
Het BUK-raketsysteem
is een van de krachtig
ste wapens die Rusland
in zijn arsenaal heeft.
Het is een geavanceerd
wapen dat door de Ame
rikanen ook wel SA-11
Gadfy of SA-17 Grizzly
wordt genoemd.
Het bestaat uit een aan
tal rijdende voertuigen,
waardoor het snel ver
plaatst kan worden.
Het systeem kan alleen
worden opgezet door ge
trainde mensen. En voor
de bediening geldt ook:
niet zomaar op een
schermpje kijken en de
knop indrukken.
BUK heeft echter nade
len die mogelijk geleid
hebben tot de aanval op
MH17. Zeker als het
een versie is met oude
re software. Die soft
ware is normaal gespro
ken geen onderdeel van
een nationale defensiera
dar. Aan de radar van
het leger is BUK in de re
gel wel gekoppeld, maar
dat houdt in dat de be
dieners niet alles kun
nen identificeren dat
overvliegt.
Het vermoeden is nu
dat de mannen die de ra
ket gisteren lanceerden
echt alleen hun eigen ra
dar hadden om op te
vertrouwen.
door Paul Bots
AMSTERDAM/BRUSSEL - Wie vliegt
er in hemelsnaam met een toestel
vol burgers over de grote brand
haarden van de wereld? Een rele
vante vraag sinds donderdag
vlucht MH17 boven Oekraïne neer
stortte. Het toestel is vrijwel zeker
neergeschóten.
Een bloemenzee bij de Nederlandse ambassade in Kiev. foto Alexey Furman/HH
