Roos met vleugels
16 WONEN
A
GROENE VINGERS
Romke van de Kaa
De zomer is nog maar net
begonnen en ik zit met
mijn gedachten al in de
winter. Dat komt door
een roos, een roos met een lange
naam: Rosa sericea ssp. omeien-
sis forma pteracantha Red Wings.
Leer die naam uit je hoofd en je
wordt vol ontzag aangekeken in
de tuinwereld. Deze roos wordt
red winged rose genoemd, van
wege zijn koraalrode doornen die
aan vleugels doen denken. Die
doornen zijn spectaculair als ze
door de laagstaande winterzon
worden aangelicht. Rood maakt
van de wintertuin een sprookjes-
tuin. Vandaar de wintergedachte.
Maar ook 's zomers is de roos
mooi: het blad is fijnverdeeld en
de rode doornen zijn 's zomers
natuurlijk ook aanwezig. Vooral
als de roos met tegenlicht wordt
geplant, zodat het licht door de
doornen kan vallen, krijg je een
soort glas-in-lood-effect. De
kleur van de doornen is het
meest intensief aan jonge scheu
ten, wat inhoudt dat dit een roos
is die in het voorjaar gesnoeid
moet worden.
Daarmee hebben we maar een
deel van de schoonheid van deze
roos bezongen; zij bloeit tegen
het einde van het voorjaar met
witte bloemen die in plaats van
de gebruikelijke vijf bloemblaad
jes er meestal vier hebben. De
bloemen zijn enkel, met in het
midden een bos goudgele
meeldraden.
Deze gevleugelde roos bloeit niet
lang; met drie weken is het beke
ken. Daar staat tegenover dat de
vruchtbeginsels uitgroeien tot
grote, peervormige bottels die
met hun rode steeltjes stevig aan
de takken vastzitten. De bottels
blijven tot diep in de herfst aan
de struik, totdat de groenlingen
ze ontdekken en soldaat maken.
De roos met de lange naam werd
in 1890 vanuit het westen van
China naar Europa gestuurd. In
het begin dacht men dat de roos
maar matig winterhard zou zijn.
Maar na meer dan honderd jaar
hebben tuinliefhebbers geconclu
deerd dat deze roos zelfs de
strengste winters overleeft. Het
mooie van wilde rozensoorten is
dat ze geen last van kwalen en
ziektes hebben, in tegenstelling
tot hun doorgefokte soortgeno
ten. Red Wings is oergezond en
heeft nooit last van klassieke ro-
zenkwaaltjes, zoals meeldauw en
bladvlekkenziekte.
Er bestaat een roos die het pro-
dukt is van een kruising met Red
Wings, hoewel het niet helemaal
duidelijk is wie de andere ouder
is. Heather Muir heet deze hybri
de, naar de eigenares van de be
je een heerlijke oogst. Kies vooral voor
groente- en fruitsoorten die je niet in de
supermarkt kunt kopen, zoals donkerrode
sla. Die is niet alleen heel gezond, maar
ook nog eens erg lekker. Een gewoon krop
je sla kweken dat in de winkel 19 cent kost,
loont de moeite niet."
Reina geniet zelf erg van het tuinieren en
het koken, maar ook voor haar is het op
eten van de oogst het leukst. „Dat is de ul
tieme beloning van het werk. Bij mij be
gon het met het kweken van aardbeien.
Die vind ik heerlijk. Voor ik het wist, had
ik kisten vol. De hele familie kon meegenie
ten. Zo ben ik verder gaan experimenteren
met groente en fruit, zoals blauwe bessen."
Smultuinieren is vooral een kwestie van
doen, vindt Reina. „Maar er komt ook ken
nis bij kijken. Groene vingers kun je kwe
ken door veel te lezen en te leren over tui
nieren. Als je het niet goed doet, kun je
nooit oogsten. Zet je bonen in de schaduw
en sla in de zon, dan mislukken ze geheid.
Zelf heb ik een hele rij tuinboeken en kook
boeken waaruit ik mijn kennis haal."
De maand juli is volgens de smultuinier-
ster nog een prima periode om aan de slag
te gaan. „Mensen die in februari al zijn be
gonnen met het kweken van tuinbonen,
kunnen nu beginnen aan hun tweede leg.
Wil je nu voor het eerst beginnen, dan kun
je nog alles kweken wat je wilt."
Ze adviseert eenvoudig van start te gaan.
Bijvoorbeeld met een straatje doordragen
de aardbeien, die zij bestelt via Aardbeien-
academie.nl. „Kinderen en ouderen kun
nen ze in een verhoogde bak planten. Voor
kleintjes hangen ze dan praktisch op mond-
hoogte. Bescherm de aardbeien tegen vo
gels, want anders zijn zij het die gaan smul
tuinieren. Bedek de plantjes met een
blauw net. Dat is de enige kleur die vogels
kunnen onderscheiden."
Meer een liefhebber van een bloementuin?
Ook daar valt van te smullen. „Een Oost-In
dische kers is heel makkelijk te kweken. Je
kunt zowel de blaadjes als de bloemen er
van eten. Het geeft een indrukwekkend ef
fect aan je gerecht. Ik heb gisteren nog een
daglelie gegeten. Die smaakte heerlijk fris
en knapperig als een komkommer."
Niets is heerlijker dan smullen uit eigen tuin. Ingewikkeld?
Nee hoor, een zak potgrond en wat zaden zijn genoeg.
Doe wat staatssecretaris Klijnsma onlangs voorstelde als 'goe
de oudedagsvoorziening' en word een smultuinier of rurbanist.
Moestuinen, balkontui-
nen, vierkantemetertui-
nen en verticale tui
nen zijn al een paar
jaar hot in Nederland.
Niets is lekkerder dan
snoepen van eigen
oogst. Toch komt er nog wel wat kennis bij
kijken voor je een zelfgekweekte aardappel
kunt consumeren. Gelukkig is er hulp na
bij.
Claudia Reina is de koningin van het smul
tuinieren. Aan de hand van de oogst uit
haar eigen volkstuin bedenkt ze recepten.
Ze schreef bovendien een boek over smul
tuinieren, Onze Smultuin. In haar digitale
magazine op Smultuin.nl geeft ze elk sei
zoen tips en recepten. Wie praktische hulp
nodig heeft, wordt lid van haar club. Je
leert op een stukje grond van 1 of 2 vierkan
te meter in haar lestuin in Laren de fijne
kneepjes van het smultuiniervak.
„Zelfgekweekt eten is al een tijd populair",
weet Reina. „Waarschijnlijk door al die
voedselschandalen. We zijn zo ver verwij
derd van de natuur, dat we er weer nieuws
gierig naar worden. Ouders kunnen hun
kinderen niet meer uitleggen hoe een wor
teltje groeit. Daarom gaan ze op zoek naar
het antwoord."
Op kleine schaal, want dat kost weinig tijd.
In een echte moestuin ben je volgens Rei
na zomaar een paar uur per dag zoet. Maar
heb je tijd, dan moet je vooral lekker gaan
tuinieren, vindt ze. „Als je een paar uur per
dag buiten bezig bent, verlaag je je stressni
veau drastisch. Bovendien hoef je niet
meer naar de sportschool, want je bent vol
op in beweging. En dat met het geluid van
fluitende vogeltjes op de achtergrond."
Gelukkig doen groenteplantjes en kruiden
het ook prima in een paar potten of bak
ken op een balkon, dakterras of in je kleine
achtertuintje. Reina: „Het kan zelfs nog
simpeler: koop een zak echt goede pot
grond, bijvoorbeeld van Bio-Kultura. Knip
hem open en zaai er sperziebonenzaad of
pluksla in. Regelmatig water geven, vooral
op warme zomerdagen twee keer en dan
het liefst regenwater. Voor je het weet, heb
De gevleugelde roos.
door Suzanne Dijkstra foto's DesignPress
Smullen
en tuinieren
tegelijk
reageren?
wonen@depersdienst.nl
