Nederlander af in ruil
voor vrije doorgang
Speciaal geselecteerd
voor Nederland
OORLOC IN SYRIË
4 BINNENLAND
Terwijl 250 Syriërs vanuit
vluchtelingenkampen in Jordanië
naar Nederland worden gevlogen,
willen jihadgangers juist van hun
Nederlandse paspoort af.
DEN HAAG - Het lijkt de omgekeer
de wereld: jongeren die roepen
dat^e dolgraag definitief Neder
land voor Syrië willen verruilen.
In een videoboodschap die giste
ren op YouTube werd gezet,
windt een Nederlandssprekende
jihadstrijder er geen doekjes om.
„Al deze jongeren zijn bereid om
hun Nederlandse nationaliteit in
te leveren, indien zij weg mo
gen", aldus de jihadist, die zich
Abu Mohammed noemt en mo
menteel in Aleppo zou zitten.
Meerdere Nederlandse jongeren
zijn de afgelopen tijd op weg naar
Syrië in de kraag gevat. Hun
wacht mogelijk nog een strafzaak.
Van dertig 'polderjihadisten' is bo
vendien het paspoort ongeldig
verklaard of internationaal gesig
naleerd. Daardoor kunnen ze niet
zomaar Europa uit.
„Indien jullie zo graag af willen
van de radicale jongeren in het
land, waarom houden jullie hen
dan tegen?", kaatst Abu Moham
med de bal terug. „Veel van deze
jongeren hebben al een poging ge
daan om naar Turkije te gaan. Ze
worden teruggestuurd met als me
dedeling dat Nederland hun na
men heeft doorgegeven. Als ze
dan terugkomen, klagen jullie."
Op zich hebben deze jongens een
punt, meent de Amsterdamse
emeritus hoogleraar migratie
recht Ulli Jessurun d'Oliveira.
Meerderjarigen hebben in princi
pe het recht om te gaan en te
staan waar ze willen, zegt hij. „De
overheid kan iemand niet belem
meren te migreren. Daarvoor
moet dan wel een en ander aan pa
pierwerk geregeld worden en aan
geklopt worden bij de overheid
hier of een Nederlands consulaat
elders."
Als jihadisten graag afstand wil
len doen van hun Nederlander
schap, staat volgens Jessurun
d'Oliveira eigenlijk niets ze in de
weg. Voorwaarde is wel dat hij of
zij daardoor niet 'staatloos' wordt.
Iemand moet zich altijd kunnen
beroepen op een nationaliteit.
„Het probleem bij Syrië is dat dat
land jihadisten momenteel echt
geen nieuwe nationaliteit zal ver
lenen. Dus alleen die jongeren die
een dubbele nationaliteit hebben,
kunnen in theorie afstand van
hun Nederlandse paspoort doen.
Het betekent wel dat ze dus echt
niet zomaar kunnen terugkeren."
De hoogleraar noemt het 'du
bieus' dat de overheid nu vooraf
al probeert vast te stellen of ie
mand met goede of met slechte in
tenties naar een ander land af
reist. Het ministerie van Veilig
heid en Justitie zal naar eigen zeg
gen nooit Syriëgangers vrije door
gang verlenen 'als op basis van on
ze informatie vaststaat dat ze zich
daar bij terroristische organisaties
willen aansluiten', laat een woord
voerder weten. Toch geeft hij toe
dat het in principe iedereen vrij
staat om te emigreren. „Alleen
moet daarbij niet de staatsveilig
heid in het geding zijn. Er zijn er
inmiddels ook weer teruggekeerd
en daar maken we ons ernstig zor
gen over. De tijd van naïef zijn, is
voorbij", aldus het ministerie.
AMMAN/DEN HAAG - Hyam (4)
woont in Amman. Zwarte haren,
grote ogen. Ze is de dochter van
Ahlam (28) en Bassam (32). Een ei
gen woning hebben ze niet. Ze
wonen nu bij familie. De huren
zijn te hoog en inkomen is er
niet. Binnenkort verhuizen ze
naar Oosterhout, Noord-Brabant,
op uitnodiging van Nederland.
Haar moeder hoopt dat het dan
beter met Hyam gaat. Het meisje
heeft nog steeds last van paniek
aanvallen. De explosies, de scho
ten. Het was voor het gezin de re
den om uit Syrië te vluchten, op
advies van de dokter. Keer op
keer had Hyam zuurstof nodig.
Nog steeds komt ze bij harde ge
luiden in ademnood.
Moeder Ahlam, onderwijzeres En
gels, hoopt dat het leven in Neder
land Hyam beter zal maken. Ze
gaat naar de basisschool in Ooster
hout. Ahlam hoopt dat ze snel zal
wennen. Hyam is nu erg terugge
trokken, speelt het liefst alleen.
Het gezin behoort tot de 250 Syri
sche vluchtelingen die door vluch
telingenorganisatie UNHCR gese
lecteerd zijn voor asiel in Neder
land. „We selecteren mensen aan
de hand van de verhalen uit de
vluchtelingenkampen", zegt René
Bruin van UNHCR Nederland. Bij
dat selecteren helpt een vierhon
derd pagina's dik handboek. Elk
ontvangend land heeft ook een
aanvullend hoofdstuk met eisen.
„We zoeken de kwetsbaren: al
leenstaande vrouwen, mensen
met medische problemen, tegen
standers van het Syrische regime
die in Jordanië niet veilig zijn."
Aanvullende Nederlandse eisen:
geen grote gezinnen, geen alleen
staande minderjarigen. Bruin:
„Daar heeft Nederland geen goe
de huisvesting voor."
De lijst wordt door de UNHCR
voorgelegd aan de Nederlandse
asielorganisaties COA en IND.
Die mogen mensen alsnog weige
ren, maar deden dat in dit geval
niet. Wel zagen drie gezinnen zelf
af van Nederland. Bruin: „Zij von
den de overgang te groot."
Er wordt in Jordanië weinig aan
dacht aan de hervestiging gege
ven: het land vreest dat er anders
nog meer vluchtelingen komen.
En er zijn nu al zes miljoen Sy
riërs op de vlucht.
De geselecteerde gezinnen die de
ze krant sprak in Amman, lijken
kansrijk in Nederland: geschoolde
ouders, druk bezig met het leren
van de Nederlandse taal. De kans
op goede integratie speelt een rol
bij de selectie/zegt de UNHCR,
maar geen overheersende. De VS
en Canada zouden meer selecte
ren op opleiding en geschiktheid,
dan Nederland. Wel wil Neder
land graag academisch geschool
de highprofile-v\uchte\ingen (zo
als mensenrechtenactivisten),
blijkt uit het handboek. Toch zit
ten die niet bij. deze groep.
Ondertussen oefenen Hyam en
haar ouders elke dag Nederlandse
woordjes. „Hoe gaat het met u?,
Heeft u kinderen?", zegt Ahlam
trots. Ze hoopt ooit weer voor de
klas te staan.
gaan,
komen
door Niki van der Naald
Zl]
beeld De Persdienst
door Jessica Maas en Cyril Rosman
O/forteuropa
Meer verhalen uit Syrië
