jg§
Van dijkdorp naar
GroenLinks wil openheid over Orionis
28 WALCHEREN
BADPLAATS
Wanneer Domburg in 1914 het
baden op zondag verbiedt, ziet
Westkapelle een gat in de markt.
www.beausurmer.nl
WESTKAPELLE - Afgunstig keken ze
in Westkapelle al die jaren naar
Domburg. Want bij de allure van
die voorname badplaats stak hun
dijkwerkersdorp wat schameltjes
af. Dat had niet eens een strand.
Ja, aan de zuidkant, richting Zou-
telande. Maar dat was ver van de
dorpskom. Geen toerist, dacht
men, die daar iets had te zoeken.
Al helemaal niet met Domburgs
luxe strandvoorzieningen zo
dichtbij.
Tot de zomer van 1914. Plotseling
wreef Westkapelle zich in de han
den. Want in Domburg was ruzie
uitgebroken. Om de directie van
Domburgs badinrichting dwars te
zitten, had de anti-revolutionaire
burgemeester L.J. van Voorthuij-
zen een verbod uitgevaardigd:
voortaan mocht daar 'des Zon
dags na des middags half één' niet
meer worden gebaad.
In Westkapelle begrepen ze: dit is
hét moment om toe te slaan! Pas
benoemd burgemeester J.D. Viru-
ly riep meteen zijn manschappen
bij elkaar. De tijd leek hem rijp
voor de oprichting van een 'veree-
niging tot bevordering van het
Vreemdelingenverkeer', met als
belangrijk doel de exploitatie van
een 'zeebad-inrichting'. Officiële
opening: 19 juli, precies op een
zondag. De dag daarvoor ver
scheen een curieus berichtje in
de Middelburgsche Courant: „Per
sonen die zich niet te Domburg
in 't water wagen, vanwege het
burgemeesterlijk verbod, zullen
door een reisje naar Westkapelle
daartoe gelegenheid vinden."
Uitbater Hendrik Minderhoud
van café 't Kasteel van Batavia zag
meteen brood in het streven Dom
burgs badgastenstroom richting
Westkapelle om te buigen. In de
zelfde krant adverteerde hij ver
gunning te hebben gekregen om
op het zuidstrand een Badhuis in
te richten, een 'eenvoudige gele
genheid waar liefhebbers van ba
den zich kunnen ontkleeden'. „Er
zijn daar ook badcostuums ver
krijgbaar, en er zal gezorgd wor
den voor een buffet."
Die aankondiging bleef niet zon
der succes. De Vlissingse Courant
meldde dat de openingsdag met
een al een 25-tal baders trok.
„Voor den eersten dag een goed
begin. Den geheelen dag heersch-
te er een gezellige drukte."
Domburgs Bad-directeur P.J.
Elout reageerde met in gif gedoop
te pen: „Welkom in der zusteren
kring, lieve kleine!", schreef hij
smalend, gevolgd door het aan
bod zonodig enige hulp te bie
den, zodat 'U zwakke stem niet
wordt tot roependen in de woes
tijn'. Al even hautain had hij die
zondag het zwemverbod achte
loos naast zich neergelegd. „Om
drie uur was men aan 't baden als
of er geen burgemeester be
stond", wist de Zierikzeesche
Nieuwsbode te melden.
Later dat jaar brak Wereldoorlog I
uit, en kwam van baden niet veel
meer terecht. Pas na Wereldoor
log II, toen in het dijkgat van ka
pot gebombardeerd Westkapelle
een strand was aangelegd, werd
ook dat dorp een echte badplaats.
WESTKAPELLE - De opening van
Zeebad Westkapelle, op zondag
19 juli 1914, was een feestelijke
aangelegenheid. Behalve het be
stuur van de nieuwe badinrich
ting, waren ook dorpelingen pre
sent. Dat bleek pas enkele jaren
geleden toen in het etnologisch
museum van de Roemeense stad
Cluj enkele foto's boven water
kwamen van de Britse kunste
naar Dennis Galloway. Hij raakte
in 1914 in Westkapelle verzeild en
zou er - als aanbidder van de
dorpsfolklore - een aantal jaren
blijven wonen. Tlissen de dorpsta
ferelen die hij er met de fotocame
ra had vastgelegd, bleken zich in
de archieven van het Roemeens
museum ook enkele beelden te
bevinden van de officiële opening
van Westkappels bad-inrichting.
Die foto's zijn nu onderdeel van
de tentoonstelling 'Westkapelle,
van dijkdorp tot badplaats -
1914-2014', die vanaf vandaag te
zien is in het Polderhuismuseum.
De fototentoonstelling, die tot
eind augustus voortduurt, docu
menteert honderd jaar badcul-
tuur in Westkapelle. Die zou pas
een vlucht nemen na de Tweede
Wereldoorlog", toen het verwoeste
dorp was herbouwd, en de zee
dijk was gedicht, waarbij in het
dijkgat een badstrand werd aange
legd. Tot de eerste toeristen be
hoorden al snel ook Duitsers. Zij
werden lang niet altijd met open
armen ontvangen. Maar de mees-
Raadslid Leny van den Heuvel is
ontevreden over de antwoorden
die ze vorige week-kreeg tijdens
een commissievergadering. Ze
stelde toen dat ze wel degelijk ge
lijk had toen ze in het recente ver
leden de wethouder wees op de
angstcultuur die heerste na de sa
menvoeging van de Walcherse so
ciale diensten en de sociale werk
voorziening.
De wethouder antwoordde dat
hem niets was gemeld over die
angstcultuur. Van den Heuvel laat
in een schriftelijke reactie weten
dat ze heel verbaasd is dat de wet
houder zoiets vol kan houden.
„Hoe kan het gebeuren dat er tij
dens de gehele reorganisatie van
alle kanten signalen komen over
deze angstcultuur, dat er zelfs
rechtszaken zijn die door Orionis
verloren worden, en het college
niet ziet dat er zaken misgaan, al
thans niet ingrijpt. Het college
kan niet volhouden dat zij niet op
de hoogte was van deze angstcul
tuur. Zelfs in de commissieverga
deringen zijn er door raadsleden
opmerkingen gemaakt over de
heersende angstcultuur. Waarom
heeft het college niets gedaan met
deze signalen? Waarom ontkent
het college dat zij op de hoogte
was van de heersende angstcul
tuur? Een meldpunt instellen is
geen antwoord op deze signalen.
Als er angst heerst, ga je dat niet
melden maar naar de dokter voor
slaappillen."
Ze vraagt dan ook of de wethou
der en zijn collega's de signalen
die geuit worden in de commissie
vergaderingen wel serieus ne
men.
Van den Heuvel wil van de wet
houder ook weten of de hoge fi
nanciële tekorten bij Orionis te
wijten zijn aan de slechte bedrijfs
voering.
En ze vraagt wat het dagelijks be
stuur van de gemeente denkt te
gaan doen om ervoor te zorgen
dat de bedrijfsvoering weer op or
de komt.
Oude Zeedijk 1, 4474 NA KATTENDIJKE
+31(0)653402705
Westkapelle
begint zeebad
door Henk Postma
I Strandbeeld Westkapelle, begin jaren zestig. De familie Huibrechtse begint
consumptietent. Met Leine van Peene als ijsventster. foto expo Polderhuis
door Emile Calon
MIDDELBURG - De Middelburgse
fractie van GroenLinks vindt dat
wethouder Chris Simons uiterlijk
volgende week maandag echt open
heid moet geven over Orionis.
v.a. 114.000,- v.o.n. (sleutelklaar)
Openhuis vrijdag, zaterdag en zondag
