Comfort in het
vliegtuig? Peter Vink
weet er alles van. De
Delftse hoogleraar
was betrokken bij
de inrichting van de
Boeing Dreamliner.
„Vliegtuigstoelen
zijn zo'n beetje de
moeilijkste stoelen
die je kunt ontwerpen.'
actueel
10 SPECTRUM
Het is midden in
de nacht. De
meeste passagiers
in de nieuwe
Boeing 787
Dreamliner sla
pen als Peter
Vink zijn fotocamera tevoorschijn
haalt. 'Nu kan het wel even', denkt
hij, om vervolgens de vliegtuigstoel in
diverse standen te zetten en te fotogra
feren. Binnen de kortste keren staat
een verbaasde stewardess bij hem.
„Ik heb haar uitgelegd dat ik betrok
ken ben geweest bij het ontwerp van
het interieur. Dat we de werkbladen
in het halletje iets hoger hebben ge
plaatst, zodat de stewardessen een be
tere werkhouding hebben bij het voor
bereiden van eten. Binnen de kortste
keren stond een groep stewardessen
om me heen om over het interieur te
praten. Gelukkig zeiden ze te merken
dat het ontwerp is verbeterd. Vooral
de luchtkwaliteit vonden ze beter."
Hoogleraar Peter Vink kan uren vertel
len over vliegtuiginterieurs. Begin de
ze maand werd hij benoemd als hoog
leraar Environmental Ergonomics aan
de TU in Delft. Hij wordt internatio
naal gezien als een autoriteit op het
gebied van inrichting, comfort en bele
ving. Hij maakte een boek over vlieg
tuiginterieurs samen met een van de
hoofd-ontwerpers van de Dreamliner.
De lijnen tussen Boeing en Delft zijn
kort, merkt hij.
Dertien promovendi begeleidt Vink
in Delft. Mensen die bureaustoelen
ontwerpen, meedenken over de zetels
van de dure BMW-modellen of voor
de Franse spoorwegen een treinbank
ontwikkelen waarop je probleemloos
kunt werken. Twee van zijn promo
vendi gaan binnenkort aan de slag bij
Zodiac Aerospace, wereldmarktleider
in vliegtuiginterieurs. Op 1 juli wor
den de contracten getekend. Dan pre
senteert Vink meteen een nieuwe
vliegtuigstoel waarin je zijdelings
kunt slapen. „Het is een idee van een
van mijn studenten. Van de passa
giers slaapt 20 procent op z'n zij. Voor
al ouderen. De student bedacht een
manier om een opening in de rugleu
ning te maken. Je schuift in feite een
stukje van de rugleuning naar bene
den, waardoor je precies met je schou
ders steun vindt in de stoel. Je vraagt
je af waarom zoiets pas in 2014 is be
dacht. Het toont aan dat een student
met een frisse blik naar dingen kijkt."
Air France-KLM heeft al interesse in
de nieuwe stoel, weet Vink. Het zal
echter nog een jaar of vier duren voor
dat die ook werkelijk terug te vinden
is in vliegtuigen. De stoel moet eerst
uitgebreid getest worden om allerlei
veiligheidscertifïcaten te verdienen,
legt Vink uit. „Alleen al de riem in
zo'n stoel moet een kracht van 16 G
kunnen verdragen." G-kracht staat
voor de druk die op een veiligheids
riem wordt uitgevoerd tijdens bijvoor
beeld extreem hard stoppen bij een
crash. Ter vergelijking: een achtbaan
mag maximaal G-kracht 5 hebben,
om te voorkomen dat mensen bewus
teloos raken.
Hoe vreemd het ook klinkt, de twee
TU-studenten zijn de eerste promo
vendi ooit die zich vier jaar bezig
gaan houden met vliegtuigstoelen.
„Het verbaast me dat ze in de lucht
vaart geen gebruik maken van de laat
ste kennis op het gebied van zitten.
Vergeet niet: vliegtuigstoelen zijn
zo'n beetje de moeilijkste stoelen die
je kunt ontwerpen. Ze worden ruim
achttien uur per dag gebruikt, en dan
ook nog eens door verschillende men
sen. Ie moet ze dus goed kunnen in
stellen, maar ze moeten ook hufter-
proof zijn."
Je kunt nog zo je best doen als ontwer
per, voor hetzelfde geld wordt je vin
ding meteen weer uit een vliegtuig ge
schrapt, weet Vink. Voor de Boeing
777 werd bedacht dat er drie rijen van
ieder drie stoelen naast elkaar moes
ten komen. „Maar de eerste koper van
die toestellen wilde meteen een extra
stoel erbij in de middelste rij. De stoe
len moesten dus smaller worden. Het
levert extra zitplaatsen op. Zolang-
Lekker zitten
is een keuze
door Paul Bots
99
