999999999?
999999999?
9999999???
9999999999
mmmmm
I
I
I
1
I
I
I
Verkiezingswinnaars
als D66 en SP
leveren nu veel meer
wethouders dan
voorheen. Om
ongelukken te
voorkomen, zijn de
nieuwelingen
klaargestoomd door
partijgenoten.
10 VERDIEPING
LOKALE POLITIEK
1.323 in 2010
379 colleges
geïnstalleerd
Totaal aantal
geïnstalleerde
wethouders
303 CDA (280) +23 A
191 VVD (259) -68
143 D66 (94) +49
126 PvdA (203) -77
56 CroenLinks (eo)
49 SP (14) +35 a
Totaal gemeenten
waarin verkiezingen
waren in 2014
Aantal wethouders
in kleine en grote
gemeenten
kleine gemeenten
EP
?+92A
405 lokaal (2010=313)
Pi&.ju aSjE,nS:.iE jS-jE.üEji
S jFj
116 CU/SCP (95)+21 a
G G G G G G -4
Met 405 van de in totaal
1.391 wethouders zijn lokale
partijen 'hofleverancier'.
50.000)
grote gemeenten
100.000)
124
121
D66 is veruit de succesvolste partij in grote gemeenten,
terwijl CDA het vooral van de kleintjes moet hebben.
Voorzitter Jan Marijnissen
van de SP vindt het 'ont
zettend spannend'. Zijn
partij levert nu 49 wet
houders, dat waren er in
2010 nog 14. Deze kersver
se SP-gemeentebestuur-
ders zijn de afgelopen tijd getraind door Ka
merleden en andere wethouders. 'Groen
tjes' mag je ze volgens Marijnissen niet noe
men. „Ze hebben vaak jarenlang in de raad
gezeten, dus de gemeentepolitiek kennen
ze."
Na de gemeenteraadsverkiezingen van
maart leverden klassieke bestuurspartijen
als WD en PvdA een flink aantal wethou
ders in. Lokale partijen en D66, SP en
ChristenUnie/SGP hebben daarentegen nu
plots veel meer bestuurders op het lokale
pluche. Bijna tweehonderd nieuwe wethou
ders zijn nu aan het werk - vaak voor het
eerst op deze post. De vraag is of deze nieu
welingen het vak beheersen.
SP-voorzitter Marijnissen erkent: op het ge
bied van coalitiepolitiek en leidinggeven
valt er nog wel wat te leren. Het aansturen
van een ambtelijk apparaat en het verdedi-
gen van compromissen, is toch wat anders
dan keiharde oppositie voeren. „Daarover
hebben we het in die sessies ook gehad.
Maar het beeld van de SP'er die actie voert
en niet kan besturen, klopt niet. SP'ers zijn
toegewijde mensen. Als ze in een college
gaan zitten, dan gaan ze er ook voor. Ze
hebben afspraken gemaakt met andere par
tijen, die liggen vast in het akkoord. Het on
versneden SP-geluid kan dan door de frac
tie in de raad gewoon naar voren gebracht
worden."
De opdracht voor SP-wethouders de ko
mende jaren is lastig: tal van (zorg)taken
gaan van het Rijk naar de gemeenten. Kun
nen de gemeenten de bult werk wel aan?
Ook SP-wethouders moeten straks gaan be
slissen over taaie materie als jeugdzorg en
de AWBZ. Zijn wethouders zullen de ko
mende tijd nog veel leren, erkent Marijnis
sen, want 'de praktijk is de beste leermees
ter'.
Hoogleraar Regionaal Bestuur Marcel Boo-
gers (Universiteit Twente) ziet een aantal ri
sico's voor nieuwelingen in het gemeente
bestuur. „Iemand van buiten kan jarenlan
ge managementervaring hebben, bij bij
voorbeeld een corporatie, maar daarmee
heb je nog geen politiek talent. Als wethou
der moet je goed voeling houden met colle
ga's in het bestuur en leidinggeven aan
ambtenaren. Bovendien kan een gemeente
raad gekke dingen doen."
Deze zaken kun je kandidaten best aanle
ren, denkt Boogers. „Partijen als WD,
CDA en PvdA hebben een geoliede oplei-
1.389
380
Groentjes op het
gemeentepluche
door Sandra Donker en Niels Klaassen