Republikeinen in Spanje geweerd
bij inauguratie koning Felipe VI
'Geweld
Kenia door
lokale
groepen'
Vrijwilligers
naar het front
8 BUITENLAND
66 De Derde Spaanse
'Mogelijk gebruik
chloorgas in Syrië'
Het lijkt erop dat in de Syri
sche burgeroorlog chloorgas
is ingezet. Dat heeft de Orga
nisatie voor het Verbod op
Chemische Wapens
(OPCW) in Den Haag giste
ren bekendgemaakt. Een
OPCW-missie heeft hier
over een voorlopig rapport
uitgebracht na een reis naar
Syrië. De vernietiging van
het Syrische arsenaal chemi
sche wapens ligt niet op
schema. 8 procent van de
voorraad kon nog niet ver
voerd worden voor vernieti
ging in het buitenland, al
dus de OPCW gisteren.
Inbreker vast in
ventilatiepijp
Een man in Nieuw-Zeeland
die bij een snackbar wilde
inbreken, is blijven steken
in een ventilatiebuis boven
een frituurpan. Dat meldde
de politie van Christchurch
gisteren. De 18-jarige inbre
ker was met koud vet be
smeurd en onderkoeld toen
hij uiteindelijk werd gered.
Hij zat toen al twee uur vast
bij een temperatuur van 6
graden Celsius. De brand
weer heeft de inbreker uit
de pijp gezaagd.
'Kopstuk aanslag
Benghazi vast'
WASHINGTON - De VS heb
ben voor het eerst een
hoofdverdachte van de aan
slag op het Amerikaanse
consulaat in Benghazi in
2012 opgepakt, is gisteren be
kendgemaakt. Bij die aan
slag kwamen vier Amerika
nen om. De vermeende ter
roristenleider werd afgelo
pen weekend gearresteerd.
Sudan bombardeert
ziekenhuis AzG
De Sudanese luchtmacht
heeft maandag een zieken
huis van Artsen zonder
Grenzen (AzG) in Sudan ge
bombardeerd. Dat heeft AzG
gisteren bekendgemaakt.
Het ziekenhuis werd ge
raakt door twee bommen en
is deels verwoest. Zes men
sen raakten gewond, onder
wie een AzG-medewerker.
Celstraf voor
uitschelden premier
Het Belgische uiterst recht
se oud-parlementslid dat
premier Elio Di Rupo eind
maart uitmaakte voor pedo
fiel, heeft acht maanden
voorwaardelijke celstraf ge
kregen. Laurent Louis kreeg
gisteren van een rechter in
Brussel ook een boete opge
legd van 1200 euro. Louis
krijgt de straf voor grove be
lediging aan het adres van
de minister-president, laster
van meerdere andere perso
nen en omdat hij een lijst
met namen van vermeende
pedofielen had gepubli
ceerd.
STRIJD IN IRAK
De burgemeester kan niet genoeg
politie op de been brengen om
meerdere manifestaties tegelijk in
goede banen te leiden, luidt de of
ficiële verklaring. De republikei
nen zijn woedend over het ver
bod. „Opnieuw wordt ons de
kans ontzegd om te protesteren",
aldus de organisatie van de mars.
Sinds 2010 is het aantal Spanjaar
den dat zichzelf bestempelt als re
publikein, toegenomen met 10
procent tot ruim een derde van
de bevolking. De curve loopt te
genovergesteld aan de populari
teit van de aftredende Juan Carlos
en het koningshuis. Dat is een ge
volg van de schandalen van de af
gelopen jaren, met als dieptepunt
de aanklacht tegen prinses
Cristina in de fraudezaak rond
haar echtgenoot.
De Spaanse regering heeft het
voorstel voor een referendum,
over de keuze tussen een repu
bliek of monarchie, de afgelopen
weken ferm afgewezen. Filosoof
Andrés Comesana denkt dat af
schaffing van het koningshuis
slechts een kwestie van tijd is.
„Bijna 40 jaar lang, tijdens het re
gime van dictator Francisco Fran
co (1939-1975), is er haat gezaaid
tegen de republikeinen", aldus de
42-jarige Spanjaard. „Er gaan nog
enkele generaties overheen tot
dat is weggeëbd. De Derde Spaan
se Republiek is nog ver weg, maar
zal er ooit komen."
Comesana wijst erop dat met na
me jongeren (18-24 jaar) zich heb
ben afgekeerd van het konings
huis. „Zij hebben echter de macht
nog niet in handen. Die ligt tradi
tioneel voor een groot deel bij de
Republiek is nog ver weg,
maar zal er ooit komen
kerk, voorstander van de monar
chie. Spanje is momenteel niet
voorbereid op een republiek. Het
risico op sociale instabiliteit is te
groot."
Voorstanders van een republiek
zijn in Spanje vooral te vinden
aan de linkerkant van het politie
ke spectrum. De regerende conser
vatieve volkspartij Partido Popu
lar staat juist bekend als zeer lo
yaal aan het koningshuis. Dat is
historisch bepaald. De partij komt
voort uit de Allianza Popular, na
de dood van Franco in 1975 opge
richt door zijn aanhangers. Het
was de voormalig dictator die
Juan Carlos uit ballingschap terug
haalde naar Spanje en hem als
zijn opvolger op de troon hielp.
Het nieuwe republikeinse elan is
verrassend. Sinds 1516 is Spanje
vrijwel onafgebroken een monar
chie geweest, met uitzondering
van twee periodes. De eerste epi
sode zonder koningshuis in 1873,
na de troonsafstand van Amadeus
I, hield slechts 23 maanden stand.
De Tweede Spaanse Republiek
duurde van 1931, na het aftreden
van Alfons XIII, bijna acht jaar.
De overwinning van Franco maak
te daar een einde aan.
De troonswisseling morgen is in
getogen, zelfs sober. In een uur
tijd wordt kroonprins Felipe de
eed afgenomen en houdt de nieu
we koning een toespraak in het
parlement. Daarna volgt de bal
konscène en een korte rijtoer
door Madrid, met zijn vrouw Leti-
zia en hun twee dochters. Dat is
de enige kans voor de republikei
nen om hun stem te laten horen.
De eerste aanval begon zondaga
vond in de kustplaats Mpeketoni.
Militanten schoten minstens vijf
tig mensen dood met gestolen wa
pens en staken hotels in brand.
Maandagavond laat was het op
nieuw raak, nu in de nabijgelegen
regio Poromoko. Huizen brand
den af, zeker vijftien mensen kwa
men om en volgens inwoners zijn
minstens twaalf vrouwen ont
voerd door de vermoedelijke mos
limmilitanten. Al-Shabaab
spreekt zelf van twintig doden en
heeft laten weten dat de 'opera
ties in Kenia' zullen doorgaan.
„De aanval was goed gepland en
strak georganiseerd", aldus Ken
yatta over de eerste aanslag. „Be
wijs laat zien dat lokale politieke
groeperingen betrokken waren
bij de planning en uitvoering van
de gruwelijke misdaad." Om welk
bewijs het zou gaan, is onbekend.
DEN HAAG
WELLINGTON
WASHINGTON
KHARTOUM
BRUSSEL
TAL AFAR - Tweeduizend vrijwilligers zijn gisteren na een
oproep van de Iraakse premier Nuri al-Maliki op weg ge
gaan naar Tal Afar. De stad in het noordwesten van Irak is
zondag in handen gevallen van de soennitische terreur
groep Isis. Bij gevechten met het Iraakse leger kwamen
gisteren zeker 104 Isis-strijders om, volgens een Iraakse
veiligheidsfunctionaris. Hoeveel slachtoffers aan regerings
zijde zijn gevallen, is niet bekend. Een aanval van jihadis-
ten gisteren op een politiebureau in Baquaba kostte giste
ren het leven aan 44 gevangenen, aldus de Iraakse autori
teiten. Volgens de sjiitische regering in Bagdad steunt het
soennitische Saudi-Arabië de Isis-strijders. Saudi-Arabië
zegt het van oorsprong Iraakse Isis niet te steunen,
foto Ali Jassem/HH
door onze correspondent
Pauline Blom
MADRID - De Spaanse voorvechters
van een republiek worden morgen
weggemoffeld op één van de plei
nen van de hoofdstad. Voorstan
ders van afschaffing van de monar
chie mogen niet in de buurt ko
men van het Huis van Afgevaardig
den in Madrid, waar de nieuwe ko
ning Felipe VI de eed aflegt.
Andrés Comesana, filosoof
Een poster van de nieuwe koning
van Spanje in een etalage, foto HH
NAIROBI - Niet terreurorganisatie
al-Shabaab, maar lokale politieke
groeperingen hebben zondag en
maandag aanslagen in Kenia ge
pleegd waarbij zeker 65 mensen
omkwamen. Dat zegt de Keniaanse
president Uhuru Kenyatta, hoewel
de Somalische militanten de verant
woordelijkheid voor de aanslagen
wel hebben opgeëist. Naast de lo
kale groeperingen, verdenkt Ke
nyatta ook criminele bendes van
betrokkenheid.